آيين بودايى در منابع اسلامى به نام هاى گوناگونى خوانده شده است، اما ظاهراً اين آيين بيش از همه به چهار عنوان نزد مسلمانان نامبردار بوده است; مذهب صابئين ، مذهب حنفا ، شكمانيون و سُمنيه يا شُمنيه. در مقاله پيش رو ، نگارنده پس از ذكر نمونه هايى چند در رابطه با مدعاى فوق ، مستقلا به بررسى فرقه سمنيه يا شمنيه، كه ظاهراً معروف ترين عنوان براى بودايى ها در جهان اسلام بوده است ، مى پردازد.
ادامه مطلبآيين بودايى در منابع اسلامى به نام هاى گوناگونى خوانده شده است، اما ظاهراً اين آيين بيش از همه به چهار عنوان نزد مسلمانان نامبردار بوده است; مذهب صابئين ، مذهب حنفا ، شكمانيون و سُمنيه يا شُمنيه. در مقاله پيش رو ، نگارنده پس از ذكر نمونه هايى چند در رابطه با مدعاى فوق ، مستقلا به بررسى فرقه سمنيه يا شمنيه، كه ظاهراً معروف ترين عنوان براى بودايى ها در جهان اسلام بوده است ، مى پردازد.
ادامه مطلبحسين بن حمدان جنبلائى خصيبى از راويان مهم و به نظر نويسنده مقاله بنيانگذار مذهب نُصيرى/ علوى است. اطلاعات كتاب هاى كهن رجالى ما از وى از چند سطر تجاوز نمى كند كه در كتاب هاى اخير نيز همان مطالب تكرار شده است. (براى نمونه بنگريد: معجم رجال الحديث خويى، ج5، ص224 و قاموس الرجال شوشترى، ج3،440ـ441) از وى تا آن جا كه اطلاع دارم دو كتاب به چاپ رسيده است. 1ـ ديوان خصيبى با تحقيق س. حبيب (مؤسسة الاعلمى للمطبوعات 1421/2001) 2ـ الهداية الكبرى (مؤسسة البلاغ بيروت، الطبعة الرابعة 1411/1991). كتاب اخير درباره زندگى و شرح حال 14 معصوم(عليه السلام) است و در منابع شيعى از جمله بحارالانوار از آن نقل قول شده است.
ادامه مطلبسنّت هندو از چند جهت براى فلسفه دين حائز اهميّت است. اول اين كه، چون به فلسفه دين اغلب به شيوه اى غربى مى پردازند، يك سنّت غير غربى جذّابيتى ذاتى دارد. اين مرا1 وامى دارد تا از معرفى اجمالى تاريخ انديشه هندو آغاز كنم. دوم اين كه، در آيين هندو، چنان كه در اين همه خداى نرينه و مادينه مطرح در علم الاساطير، آيينها و ديانت آن منعكس است، تصورات در خور توجهى از خدا وجود دارد.
ادامه مطلبدگرگونى انديشه ها و عقايدْ لازمه قوه تفكّر انسان است، و آن جا كه محور معيّنى وجود نداشته باشد، اين دگرگونى ممكن است تا بى نهايت ادامه پيدا كند، به گونه اى كه با تولّد هر فرد انسانى، بايد منتظر ظهور عقيده اى تازه باشيم. اما ظهور اديان و مذاهب و مكاتب مختلف، افكار بشرى را حول محورهاى خاصّى به گردش درآورده اند و از پراكندگى بيش از حدّ جلوگيرى كرده اند.
ادامه مطلباز آن جا كه اين مقاله متناسب با فضاى فكرى آيين هندو نوشته شده است، براى فهم بهتر مطالب، نخست به طور گذرا به معرفى گيتا، عوامل معقوليت، ويژگى و سبك نگارش گيتا و اهداف آن و همچنين توضيح مفاهيمى چون درمه مى پردازيم.
ادامه مطلبميگويند براي درک هر ناله‌يي در هند بايد به سراغ کاست (نظام اجتماعي) صاحب ناله رفت. هندوستان به عنوان يکي از خاستگاه‌هاي تمدن بشري و هم عصر با سومريان، پس از حمله آرياييان شاهد تقويت نظام قشربندي شد که پايه‌هاي آن را دين هندو استوار کرده بود. هرچند ريشه پيدايش قشرهاي اجتماعي را بايد در متغيرهايي همچون سن، جنس و مازاد توليد جست‌وجو کرد ولي نظام کاستي فارغ از اين متغيرها، ناشي از «در خود بسته بودن» برهمن‌هاي هندو به عنوان يک طبقه ديني و با يک موجوديت کاملا قانوني است.
ادامه مطلبيزيديان و اهل حق دو فرقه‌اي هستند كه در غرب ايران و كشور عراق سكونت دارند. وجود عناصري چون اهوره‌مزدا، امشاسپندان، كستي، سدره، و همچنين نوع جشن‌ها و مراسم عبادي اين دو فرقه، باعث شده است محققان آنها را از فرقه‌هاي زردشتيان به حساب آورند. اما اين دو فرقه مشابهت‌هاي بسيار زيادي با عقايد و افكار ايران باستان دارند و از دين اسلام نيز تأثيرات بسياري را پذيرفته‌اند (يزيديه از اهل سنّت، و اهل حق از شيعه). اين فرقه‌ها افكار و عقايدشان را بيشتر به صورت شفاهي انتقال مي‌داده‌اند؛ از اين‌رو، تا چندي پيش، از افكار و عقايد آنها اطلاعات كافي و درستي در دست نبود؛ اما سرانجام، دانشمندان به چند و چون اين فرقه‌ها پي بردند و كتاب‌هاي آنها را از زبان كردي به زبان‌هاي ديگر جهان ترجمه، و مطالعة افكار و عقايد آنها را باب کردند. مقالة حاضر اثر فيليپ كرين‌بروك، ايران‌شناس آلماني، است كه مقالات و كتاب‌هاي او دربارة يزيديان و اهل حق راهنما و مرجع بسياري از تحقيقات شناخته مي‌شود.
ادامه مطلبفرقه داووديه يکي از فرقه‌هاي دين مسيحي و منشعب از کليساي ادونتيست است. اين فرقه در سال ???? در آمريکا توسط فردي بنام ويليام ميلر که کشاورزي انگليسي بود، پايه‌گذاري شد؛ او تحصيلات رسمى نداشت، اما كليه نوشته‌هايى را كه به آنها دسترسى داشته خوانده بود و با مطالعه مشتاقانهاى كه روى كتاب مقدس به ويژه كتاب دانيال و مكاشفه انجام داده بود به بازگشت حتمى مسيح قانع شده بود. ويليام ميلر ، بازگشت مسيح را طبق فرازهايى از كتاب مقدس مانند رساله دوم پطروس و دانيال براى سال 1843 ميلادي پيشبينى كرد و در سال 1841 ميلادي اين نظريه خود را منتشر كرد.
ادامه مطلبمصر يكى از كشورهاى بسيار معروف جهان باستان بود. اين سرزمين تمدنى بزرگ حكومت هايى مقتدر داشت . نژاد مصريان قبطى بود و واژه « Egypt » كه در زبانهاى اروپايى براى مصر به كار مى رود، با كلمه قبطى در ارتباط است . مصريان از مراحل مختلف اديان ابتدايى گذر كردند و به خدايان محلى كه معمولا به شكل حيوانات اهلى و وحشى بود روى آوردند. پرستش فرعون ها و خدايان اساطيرى نيز معمول بود.
ادامه مطلبنگاهي کلي به مردم ژاپن همانگونه که سرنوشت هر انساني براي او معماست، سرنوشت يک ملت نيز همين گونه است. روزگاري که نياکان ژاپنيها در گذشتهاي به يادنيامدني در طول ساحل اقيانوس آرام در سرزمين «رو به خورشيد» (1) ميزيستند و از دادههاي بيدريغ طبيعت بهره ميبردند، نه چندان خيالي از جنگ و جدالهاي فرزندانشان، که ميبايست در طي حيات مليشان از ميان آن بگذرند، در سر داشتند و نه پنداري از نتايجي که حاصل ميشد.
ادامه مطلبجوان افسرده 34 ساله اي که به خاطر مسائل و نارسايي هاي خانوادگي دچار بحران روحي رواني شد وسايل خود را جمع کرد و عازم تهران شد جواني که حتي موفق به اخذ مدرک ديپلم نشده بود حالا به کمک عواملي، جوان فوق ليسانس و دکتر را با هزار منت به حضور نمي پذيرفت . او خود را نماينده خدا در زمين معرفي کرده بود و به هيچ وجه در محافل ظاهر نمي شد و تنها از طريق مريدان مطامع خود را دنبال مي کرد . استفاده از ادبيات خاص و ادعاي ارتباط با غيب و البته موج سازي اجير کردگان رمز موفقيت ايليا در تحقق افکار و اعمال پليد وي بود .
ادامه مطلبكوئيلو نيز مانند ميليون ها نفر انسان عصر مدرن، آواي روح را در فراق از وطن خويش شنيده و از معدود كساني است كه آن را جدي گرفته وبراي التيام درد هجران كاري كرده است ; ولي اي كاش، او هم مانندميلياردها بشري كه ناله روح را مي شنوند و كاري نمي كنند، خاموش مي ماند و دست به كاري نمي زد; اي كاش، نام خدا و ياد عالم غيب، از راه آثار او به فرهنگ عمومي انسان امروزي باز نمي گشت و اي كاش، نويسنده اي چيره دست نبود يا دست كم از خدا و معنويت نمي نوشت، زيرا اين خدايي كه در آثار كوئيلو زنده شده، همان خداي ناتوان وخطاكاري است كه در آثار نيچه مرد و رابطه با عالم غيبي كه به نام جادومطرح مي كند، همان خرافات و توهماتي است كه در دوران رنسانس، مردمان را از دينداري و معنويت گرايي، ملول و رميده ساخت.
ادامه مطلبجنبش هاى نوپديد دينى» در واقع جنبشهايي است كه به هوادارانش تعليم مى دهد تا خدا را «در درون خويش» بجويند. انديشمندان و محققان در پى آنند تا از اصطلاحات و اسامى خنثى و بى طرف درباره اين گروه ها نظير نهضت هاى نوپديد دينى، MRMS، اقليت ها يا اديان بديل استفاده كنند، ولى رسانه ها و افكار عمومى واژه «فرقه» را به كار مى برند كه داراى اشاره هاى تلويحى مى باشد و اغلب از عقايد عجيب و غريب، اعمال شيطانى و اغوا كننده، كنترل ذهن و اجبار روانى و احتمالا سوء استفاده هاى جنسى و گرايشات مجرمانه حكايت دارد.
ادامه مطلب«ملامتيه» يکي از فرق صوفيه در تاريخ تصوف ايراني - اسلامي است که گسترش و تاثير قابل توجهي در ميان اهل تصوف، نويسندگان عارف مسلک داشته است. انديشه ي ملامت اول بار در نيشابور و از سوي حمدون قصار نيشابوري بروز کرد. ابو عبدالرحمن سلمي که خود در نزد بو عمرو بن نجيد درس خوانده و پيرو طريقه ي ملامتيه بوده است، در کتاب «طبقات الصوفيه» از حمدون قصار نيشابوري و طريقه ي ملامت سخن رانده است و در اين باب مرجعيت بيشتري دارد.
ادامه مطلب
