تدبير ش06
در حفظ نيات خالص، استقامت بورزيد
بدانيد حفظ نعمت بمراتب مشكلتر از كسب نعمت است. در قرآن ميگويد: «انّ الّذين قالوا ربّنا اللَّه ثمّ استقاموا». فقط «ربّنا اللَّه» گفتن كافي نيست؛ «ثمّ استقاموا» هم لازم است؛ آن وقت «تتنزّل عليهم الملائكه». استقامت كردن اساس كار است؛
تدبير ش04
توسل به ائمه ، ضامن هدايت و نصرت
به كمك الهي بايد چشم داشته باشيم ، از كمك الهي مايوس نشويم ، توفيقات الهي را قدر بدانيم ، توجهات حضرت بقيه الله (ارواحنا فداه) را مغتنم بشماريم.
تدبير 01
استمداد از خدا براي تقويت ايمان
به خدا توكل كنيد، از خدا كمك بخواهيد، ايمان ديني را در دلهاي خودتان راسخ كنيد كه اين موفقيتها خيلي مهم است؛ هم در موفقيت شخصِ خودتان، هم در موفقيت ملي ، و نگذاريد عوامل بيايماني مثل خوره به جان ايمان بيفتد و آن را از بين ببرد.
تدبير ش 78 شهريور و مهر 91
کليد اساسي پيشرفت بنيادي کشور
يك نكته اين است كه در حوزة علوم فني و حوزة علوم انساني، معيارها دوگانه است. ... مايزي وجود دارد بين معيارهاي نخبگي و زبدگي در علوم فني و علوم انساني. مترها يك اندازه نيست، معيارها يك‌جور نيست؛ به اين نكته توجه شود. ما لازم داريم كه در زمينة علوم انساني - كه امروز يك نياز بسيار اساسي كشور ماست -
تدبير ش72
پيشرفت علمي را دست‌كم نگيريد
نقطة قوّت ديگر، پيشرفت علمي است. عزيزان من! اين پيشرفت علمي را دست‌كم نگيريد. اين پيشرفت‌ها خيلي مهم است. علم، پاية پيشرفت همه‌جانبة يك كشور است. اين حديث را من يك وقتي خواندم: «العلم سلطان»؛(شرح نهج‌البلاغه، ج 20، ص 319) علم، اقتدار است. هر كس اين اقتدار را داشته باشد، مي‌تواند به همة مقاصد خود دست پيدا كند. اين مستكبران جهاني به بركت علمي كه به آن دست پيدا كردند، توانستند به همة دنيا زور بگويند. البته ما هرگز زور نخواهيم گفت؛ اما علم براي ما به عنوان يك پيشرفت حتماً لازم است.
تدبير ش69
نگاه اسلام به زن و خانواده
في‌الجمله نگاه اسلام به زن - به حيث جنس - يك نگاه فوق‌العاده متعالي است. به نظر من خيلي از اين مشكلات مربوط به بانوان، ناشي است از مشكلات حيات جمعي خانواده، به حيثي كه زن در آن محور است. ما خلأهاي قانوني و عادتي و سنتي عجيب و فـراوانـي داريـم. گاهـي اوقات خانم‌هايي با ما تماس مي‌گيرند ... و مشكلاتشان را مي‌گويند؛ اين مشكلات عمدتاً مربوط مي‌شود به مشكلات داخل خانواده.
تدبير ش69
اهميت علوم انساني و پيامدهاي انحراف از آن
از من سؤال شد، نظرم در مورد علوم پايه چيست؟ همين‌طور كه اشاره كردند، من چندين بار راجع به علوم پايه بحث كرده‌ام. من علوم پايه را خيلي مهم مي‌دانم. من يك وقتي گفتم علوم پايه در مقايسة با علوم كاربردي‌اي كه ما داريم، مثل يك ذخيرة بانكي است در مقابل پولي كه شما توي جيبتان مي‌گذاريد. ... علوم انساني روح دانش است. حقيقتاً همة دانش‌ها، همة تحركات برتر در يك جامعه، مثل يك كالبد است كه روح آن، علوم انساني است.
تدبير ش68
ضرورت جهش براي جبران فاصلة علمي
شتاب پيشرفت علمي ما ... شتاب خيلي خوبي است؛ ليكن نقطة شروع ما عقب است. بله! فلان كشوري كه اسم مي‌آورند، شتابش از ما كمتر است؛ منتها نقطة شروعش در آن مقطعي كه ما شروع كرديم، خيلي جلوتر از ماست. ما بايد اين فاصله را جبران كنيم. ما بايد بدويم، ما بايد در اين ميدان بتازيم؛ جهش لازم است.1 1. 01/05/90 بيانات در پايگاه نيروي دريائي ارتش در بندرعباس
لزوم استفاده از محصول فكر و تجربة ديگران براي رفع نيازهاي جامعه
تدبير ش 65
بايد جايگاه زن را تعريف كرد و در مقابل منطق هوچيگرانة غربي به‌جدّ ايستاد
در مورد ... جايگاه زن در زندگي و در جامعه ... اشكال اينجاست كه يك نامعادله‌اي را [كشورهاي غربي] به‌تدريج به وجود آورده‌اند؛ يك طرف ذي‌نفع، يك طرف مورد انتفاع؛ بشريت را اين‌جوري تقسيم كرده‌اند. طرفِ ذي‌نفع مرد است، طرفِ مورد انتفاع عبارت است از زن. اين به‌طور آرام، با تدريج، با شيوه‌هاي گوناگون، با تبليغات مختلف، در طول ده‌ها سال ... در جوامع غربي در درجة اول، و بعد در جوامع ديگر جا افتاده.
تدبير ش 64
لزوم شناسايي عدالت‌پژوهي در حوزه و دانشگاه به‌عنوان يك رشتة تعريف شدة علمي
يكي از مهم‌ترين كارها در عرصة نظري، اين است كه: ما عدالت‌پژوهي را در حوزه و دانشگاه به‌عنوان يك رشتة تعريف شدة علمي بشناسيم؛ كه اين امروز وجود ندارد؛ نه در حوزه وجود دارد، نه در دانشگاه. يعني هيچ اشكال ندارد فرضاً در حوزه يكي از موضوعاتي كه محل بحث قرار مي‌گيرد، يك فقيه با روش فقيهانه بحث مي‌كند، مسئلة عدالت باشد.
تدبير ش59
ضرورت تشكيل پژوهشگاه در دانشگاه‌ها
مسئلة ديگر كه خيلي مهم است، تشكيل پژوهشگاه‌هاست. در هر دانشگاهي، علاوه بر پژوهشگاه‌هاي مستقلي كه وجود دارد، لااقل بايد يك پژوهشگاه جدي به وجود بيايد. خود دانشگاه‌ها به امر پژوهش، به صورت يك مجموعه در درون دانشگاه اهميت بدهند. نخبه‌هاي ما بروند به سمت پژوهشگاه‌ها. البته نه اينكه رابطه‌شان با دانش و تعليم و تعلم قطع شود، بلكه همچنان كه ميل خود نخبگان هم همين است كه سراغ پژوهش بروند، جذب اين پژوهشگاه‌ها شوند و در آنجا كار پژوهشي انجام دهند.
تدبير ش 54
ضرورت تبيين درست خط امام توسط اهل فكر و تحقيق
خوب است برادران، جوانان، اهل فكر و تحقيق، طلاب، دانشجويان، روي اين مباني [ مباني خط امام ] فكر كنند، روي اينها كار كنند. فقط متن باقي نمانَد؛ اين متن‌ها درست توضيح داده شود، تبيين شود.5 5. 14/03/89 خطبه‌هاي نماز جمعة تهران در حرم امام خميني
تدبير ش 49-50
خيلي بايستي به مسئله فرهنگ در محيط دانشگاه اهميت داد
يك نكته‌اي كه به نظر من مهم است، اين است كه در داخل دانشگاه به مسئلة فرهنگ خيلي بايد پرداخت؛ خيلي بايستي به مسئلة فرهنگ در داخل محيط دانشگاه اهميت داد. البته رسالت اصلي دانشگاه علم است - در اين شكي نيست - منتها همين نگاهي كه عرض كرديم، از اول بايد در دانشجو به وجود بيايد؛ و اين كاري است ممكن. حالا يكي از آقايان فرمودند كه در همة آحاد مردم همدلي ايجاد بشود؛ خوب، اين چيز خيلي مطلوبي است، اما كار آساني نيست؛
تدبير ش46
بايد مباني علوم انساني را در قرآن كريم جستجو و پيدا كرد
من دربارة علوم انساني گلايه‌اي از مجموعه‌هاي دانشگاهي كردم ... ما علوم انساني‌مان بر مبادي و مباني متعارض با مباني قرآني و اسلامي بنا شده است. علوم انساني غرب مبتني بر جهان‌بيني ديگري است؛ مبتني بر فهم ديگري از عالم آفرينش است و غالباً مبتني بر نگاه مادّي است. خوب! اين نگاه، نگاه غلطي است؛
تدبير ش40- 41
همه کشورهايي که توانايي دستيابي به انرژي هسته‌اي دارند، بايد به اين سمت بروند
همه کشورهايي که توانايي دستيابي به انرژي هسته‌اي را دارند، بايد به اين سمت بروند. ... با توجه به محدود بودن منابع نفت و لزوم بهره‌برداري صحيح از منافع فراوان آن، چاره‌اي جز حرکت به‌سمت‌انرژي‌هاي‌نوازجمله انرژي هسته‌اي به عنوان سالم‌ترين راه توليد انرژي وجود ندارد3. 3. 15/01/88 (گزارش خبري)ديدار آقاي هوگو‌چاوز رييس جمهور ونزوئلا
