تدبير ش 49-50    
خيلي بايستي به مسئله فرهنگ در محيط دانشگاه اهميت داد
يك نكته‌اي كه به نظر من مهم است، اين است كه در داخل دانشگاه به مسئلة فرهنگ خيلي بايد پرداخت؛ خيلي بايستي به مسئلة فرهنگ در داخل محيط دانشگاه اهميت داد. البته رسالت اصلي دانشگاه علم است - در اين شكي نيست - منتها همين نگاهي كه عرض كرديم، از اول بايد در دانشجو به وجود بيايد؛ و اين كاري است ممكن. حالا يكي از آقايان فرمودند كه در همة آحاد مردم همدلي ايجاد بشود؛ خوب، اين چيز خيلي مطلوبي است، اما كار آساني نيست؛ مقدماتي لازم دارد؛ ليكن ايني كه ما عرض مي‌كنيم - يعني تربيت فرهنگي دانشجواز آغاز- كار ممكني است؛ مديريت‌هاي اساسي دانشگاه‌ها مي‌توانند اين منظور را با برنامه‌ريزي تأمين كنند. اين منظور مي‌تواند در كتاب‌هاي درسي تأمين شود، در انتخاب استاد تأمين شود، در برنامه‌هاي گوناگوني كه براي دانشجو گذاشته مي‌شود، مي‌توان اين‌ها را تأمين كرد؛ منتها كار بسيار ظريفي است.9    9.  ۸۸/۱۱/۱۳      بيانات در ديدار وزير علوم و استادان دانشگاه تهران
ما بايد علم را وسيله سعادت، رشد و شكوفايي بشر و استقرار عدالت قرار بدهيم
ما بايد به جايي برسيم كه در اين عرصه‌ها هرچه ممكن است، پيش برويم؛ هرچه ممكن است، بفهميم. و البته علم را وسيلة سعادت انسان قرار بدهيم. تفاوت نگاه دين – يعني اسلام - به علم،با نگاهي كه دنياي مادي به علم مي‌نگريست، در همين است. ما علم را مي‌خواهيم براي سعادت بشر، براي رشد بشر، براي شكوفايي بشر، براي استقرار عدالت و آرزوهاي قديمي بشر. بارها عرض كرديم كه آرزوي ديرين بشر، استقرار عدالت بوده. از قديم‌ترين دوران‌ها، انسان‌ها از بي‌عدالتي رنج مي‌بردند. امروز هم در دنيا بي‌عدالتي هست: بي‌عدالتي مدرن، بي‌عدالتي مسلح، بي‌عدالتي غير قابل اعتراض! امروز در دنيا بي‌عدالتي‌هايي وجود دارد كه كسي نمي‌تواند به اين‌ها اعتراض كند. بمجردي كه اعتراض مي‌كنند، با ابزارهاي علمي، با امكانات علمي، با همين دانش ارتباطات كه امروز رو به شكوفايي روزافزون است، هر صداي معترضي را خفه مي‌كنند. خوب، شما ببينيد امروز با جمهوري اسلامي چه دارند مي‌كنند؟ جمهوري اسلامي مگر چه مي‌گويد؟ مگر چه مي‌خواهد؟ اين همه تبليغات، اين همه كارشكني، اين همه توطئه عليه جمهوري اسلامي براي چيست؟ جمهوري اسلامي نه درصدد كشورگشايي است، نه درصدد ضربه زدن و آسيب زدن به ملت‌ها و به آحاد مردم است؛ داعية سعادت معنوي انسان را دارد؛ پيامي دارد براي انسانيت. اين را مي‌دانند؛ به همين خاطر اين همه سخت‌گيري و فشار وارد مي‌آورند. يك چنين بي‌عدالتي‌اي امروز وجود دارد. علم بايد با اين بي‌عدالتي بجنگد. امروز علم در خدمت اين بي‌عدالتي است؛ امروز علم در خدمت ظالم‌ترين انسان‌ها و ظالم‌ترين جوامع است؛ بايد از اين حالت خارج شود. نگاه اسلام به علم، نگاه شريف، نگاه نظيف، نگاه دور از هوا و هوس، نگاه معنوي‌گراست. ما علم را مي‌خواهيم براي اين؛ خوب، بايد براي اين تلاش كنيم.9     9.  ۸۸/۱۱/۱۳      بيانات در ديدار وزير علوم و استادان دانشگاه تهران
عشق به تحقيق و كنجكاوي ، فرهنگ لازم دارد؛  اين فرهنگ را بايد تزريق كرد
ايني كه استاد در اتاق خودش منتظر بماند تا بعد از كلاس درس، دانشجو به او مراجعه كند و از او بپرسد، اين را بارها هم من توي اجتماعات اساتيد و دانشگاهي‌ها گفتم، هم خود دانشگاهي‌ها گاهي گفتند و اين را تكرار كردند؛ دولت هم كه آمد، يك مقرراتي در چهار پنج سال قبل از اين گذاشت؛ خوب، شما مي‌دانيد، بنده هم مي‌دانم كه به آن مقررات هم درست عمل نمي‌شود. اشكال كار كجاست؟ اشكال كار در همان مشكل فرهنگي است. يا در مورد تحقيق، بعضي از آقايان در فرمايشاتشان اشاره كردند كه عشق و شور تحقيق در مردان ما، زنان ما، اساتيد ما، محققين ما هست. خوب، اين خيلي چيز مهمي است. مهم‌ترين اختراعات بشري آن اختراعاتي است كه با تفحص و كنجكاوي و گذشت و فداكاري محقق به دست آمده؛ نه با سفارش، نه با پول. گاهي آن محقق در شرايط بسيار سختي قرار داشته، سال‌هاي متمادي را هم صرف وقت كرده تا بالاخره به آن نتيجه رسيده. البته بعد كه به نتيجه رسيده، ممكن است اقبال و شهرت و پول و بقية چيزها هم به او رو كرده؛ اما آن عامل اصلي، عامل شـور و عشـق و عـلاقـه و ميـل بـه تحقيق و كنجكاوي و عمق‌يابي بوده. اين، فرهنگ لازم دارد؛ اين فرهنگ را بايد تزريق كرد... ما اين روحية شور و شوق را، ميل به تحقيق را، كنجكاوي را، خسته نشدن و پيگيري كردن را بايد در ملتمان به وجود بياوريم. اين روحيه، كم است؛ نيست.9          9.  ۸۸/۱۱/۱۳      بيانات در ديدار وزير علوم و استادان دانشگاه تهران


وظيفه دانشگاه در ايجاد فرهنگ كار جمعي
مي‌دانيد ملت‌ها خصال ملي دارند. بعضي از ملت‌ها خصلتي دارند كه خصلت عمومي است. بعضي از ملت‌ها خصلت‌هاي ديگري دارند كه حالا مربوط به تاريخ و جغرافيا و اقليم است و به عوامل گوناگوني وابسته است ...كار جمعي جزو خصال ملي ما نيست. شما به ورزش‌هاي ما هم كه نگاه كنيد و مقايسه كنيد با ورزش‌هايي كه متعلق به اروپايي‌هاست، مي‌بينيد همين‌جور است. ورزش ملي ما كه كشتي است، يك ورزش انفرادي است. حتّي ورزش باستاني ما هم كه يك ورزش دسته‌جمعي است، هر كسي براي خودش ورزش مي‌كند. مي‌دانيد وقتي كه توي گود زورخانه مي‌روند، كار دسته‌جمعي انجام نمي‌گيرد؛ با هم يك حركاتي را انجام مي‌دهند، هر كسي ورزش خودش را انجام مي‌دهد؛ مثل فوتبال يا واليبال نيست كه كار اين، مكمل كار آن باشد؛ لذا كار، كار جمعي نيست. اين يك نقص ملي است در ما؛ اين را بايد درست كرد؛ بايد تزريق كرد. اين كارِ كيست؟ كار دانشگاه است.9   9.  ۸۸/۱۱/۱۳      بيانات در ديدار وزير علوم و استادان دانشگاه تهران

    تدبير ش 52    
مديران صنعتي و دولتي مشرف بر صنعت، روي مسئلة تحقيق بايد خيلي تلاش كنند
يك نكتة ... مهم ... مسئلة تحقيق است؛ تحقيق و توسعة فناوري. امروز همة صنايع دنيا از جمله صنعت خودرو دانش‌محور است. مرتب دارند فكر مي‌كنند، كار مي‌كنند، تحقيق مي‌كنند، پژوهش مي‌كنند، براي اينكه اين را كامل‌تر، بي‌عيب‌تر، زيباتر، كم‌مصرف‌تر، ارزان‌تر از آب در بياورند. اين جز با پيشرفت علمي، جز با تأمل و دقت و تحقيق، ممكن نيست. باب تحقيق را بايستي باز گذاشت. دستگاه‌هاي مختلف، كارخانجات صنعتي و مديران صنعتي و مديران دولتي مشرف بر صنعت، بر روي مسئلة تحقيق بايد خيلي تلاش بكنند. اين كمك مي‌كند به اينكه صنعت بتواند در شرايط سخت رقابتي، خودش را حفظ كند؛ در رقابت با رقباي پيشرفته زمين نخورد. اين با تحقيق امكان‌پذير است.2      2.  09/01/88  بيانات در بازديد از توانمندي‌هاي صنعت خودروسازي