تدبير ش 78   شهريور و مهر 91
کليد اساسي پيشرفت بنيادي کشور
يك نكته اين است كه در حوزة علوم فني و حوزة علوم انساني، معيارها دوگانه است. ... مايزي وجود دارد بين معيارهاي نخبگي و زبدگي در علوم فني و علوم انساني. مترها يك اندازه نيست، معيارها يك‌جور نيست؛ به اين نكته توجه شود. ما لازم داريم كه در زمينة علوم انساني - كه امروز يك نياز بسيار اساسي كشور ماست - به تازه‌ها، برجستگي‌ها و نوآوري‌ها دست پيدا كنيم؛ اين كليد اساسي پيشرفت نهايي و بنيادي و ريشه‌دار كشور است. بنابراين لازم است معيارها درست انتخاب شود.22 22. ۹۱/۰۷/۱۲  بيانات در ديدار شركت‌كنندگان در ششمين همايش ملي نخبگان جوان
لزوم معطوف نمودن تلاش نخبگان به نيازهاي كشور
يك مسئوليت ديگر[نخبگان] ... اين است كه تلاش خودتان را معطوف به نيازهاي كشور كنيد. ... بايد اين تحقق پيدا كند، بايد عملي شود. الآن به ما گزارش مي‌دهند كه هفتاد درصد مقاله‌هاي علمي ما ناظر به نيازهاي كشور نيست! نمي‌دانم چقدر اين آمار دقيق است، اما به من اين‌جور گزارش مي‌شود. اين همه شما زحمت بكشيد، مقالة علمي تهيه كنيد، از اين مقالات علمي سي درصد ناظر به نيازهاي كشور باشد، هفتاد درصد نه! خب! انسان احساس خسارت مي‌كند. بايد صددرصد كار علمي، تلاش علمي، تهية مقالة علمي ناظر باشد به نيازهاي شما. شما با I.S.I هم بر اين اساس همكاري كنيد. آنجايي كه مقالة مورد قبول  I.S.Iچيزي است كه شما مي‌توانيد در كشور از آن استفاده كنيد، آن را دنبال كنيد. ما معيار اساسي در دست داريم؛ معيار ما اين است كه كشور ما صدها خلل و مشكل و خلا دارد، مي‌خواهيم اينها را پر كنيم. اين هم يك نكتة بسيار اساسي است. البته اين بيش از همه احتياج دارد به همان روش سيستمي ... و تلاشي كه بنياد نخبگان بايد در اين زمينه انجام دهد.22 22. ۹۱/۰۷/۱۲  بيانات در ديدار شركت‌كنندگان در ششمين همايش ملي نخبگان جوان
فتح‌الفتوح انقلاب اسلامي
امام بزرگوار ما در يك حادثة مهم جنگي - كه خيلي از شماها آن وقت شايد متولد هم نشده بوديد - در قضية يكي از عمليات كه پيروزي‌اي به دست رزمندگان آمده بود، يك پيامي دادند. در آن پيام اين نكته وجود داشت كه فتح‌الفتوح انقلاب اسلامي، تربيت اين جوان‌هاست. همه توقع داشتند كه امام بگويد اين پيروزي‌اي كه شما به دست آورديد، فتح‌الفتوح است؛ از آن پيروزي ستايش كند؛ امام نه! از رزمندگان تشكر كردند.   امـا گفتند فتح‌الفتوح انقلاب ما تربيت ايـن جوان‌هاست؛ كه در آن شرايط دشواري كه همة دنيا در مقابل ما با چهرة دژم و سلاحِ آمادة شليك ايستاده بودند، اينها توانستند يك چنين پيروزي بزرگي را به دست آورند؛ عمليات طريق‌القدس بود. من همين را تكرار مي‌كنم: فتح‌الفتوح انقلاب اسلامي اينهاست. پيشرفت واقعي اين است كه جوان‌هاي ما، نخبگان ما نسبت به آينده احساس مسئوليت كنند؛ براي خودشان ديدگاه تعريف كنند؛ براي كشور آينده‌اي را تصوير كنند و مجسم كنند و احساس كنند و اين احساس را اظهار كنند؛ كه آماده‌اند براي رسيدن به اين آينده، تلاش كنند. اين چيزي است كه امروز وجود دارد؛ اين را بايد تقويت كرد، اين را بايد پيش برد. اين احساس و روحية نشاط را بايد روزبه‌روز در جامعة ما تشديد كرد. اگر اين شد، آن وقت اين دارايي شخصي شما - اين استعداد و اين نخبگي كه يك دارايي شخصي است  - تبديل خواهد شد به دارايي ملي؛ ببينيد چقدر خوب است. يك نفر سرماية خودش را به طلا و ارز تبديل مي‌كند و مي‌رود توي صندوقخانة منزلِ خودش پنهان مي‌كند؛ اين كجا، آن كه مي‌آيد سرمايه را تبديل مي‌كند به يك صنعت، به يك كارخانه، به يك كار توليدي باارزش، و كشور را پيش مي‌برد، اين كجا؟ شما با حركت در راه اين هدف‌ها، اين كار دوم را داريد مي‌كنيد؛ يعني سرماية شخصي خودتان را تبديل مي‌كنيد به يك سرماية ملي، به سرماية ملت ايران؛ اين خيلي باارزش است.22 22. ۹۱/۰۷/۱۲  بيانات در ديدار شركت‌كنندگان در ششمين همايش ملي نخبگان جوان
حفظ و تداوم نخبگي و سوق دادن فضا به سمت نخبه شدن
نخبگان عزيز. ... خود را در آغاز راه بدانيد. سعي كنيد در طراز نخبگي باقي بمانيد. امروز شما نخبه‌ايد، اما مسابقه است؛ ممكن است سطح علمي كشور به‌حدي برسد كه اين مقدار، نصاب نخبگي نباشد؛ لازم باشد انسان به نصاب بالاتري دست پيدا كند. ما در سند چشم‌انداز بيست ساله آورديم كه در سال 1404 از لحاظ علمي، در رتبة اول منطقه باشيم. بعضي از مسئولين مي‌گويند: آقا شما گفتيد سال 1404، اما حالا كه 1391 است، از لحاظ علمي در رتبة اول منطقه هستيم. خب! اين حرف درست است؛ اما اين، آن حرف نيست. حالا آخر راه نيست، وسط راهيم، اول كاريم. بايد بتوانيد اين رتبة اوّلي را از 1391 - كه امسال است - تا 1404 نگه داريد؛ ببينيد اقتضاي اين نگهداري چيست؟ خيلي كار لازم دارد. يك ياعلي گفتيد و يك جهشي كرديد؛ خيلي خب! رسيديد به رتبة اول؛ اما ديگران كه بيكار ننشسته‌اند. در منطقه، ديگران هم مي‌خواهند رتبة اول باشند، رتبة بالاتر باشند؛ آنها هم دارند تلاش مي‌كنند. بنابراين، بايد بتوانيد اين نخبگي را حفظ كنيد. در مورد اشخاصِ شما هم عيناً اين صدق مي‌كند؛ بايد اثرگذاري داشته باشيد. همان‌طور كه عرض كرديم، در اين شبكة نخبگاني، بايد بتوانيد فضاي پيرامون خودتان را به سمت نخبه شدن سوق دهيد؛ اين يك كار مهمي است، جزو وظايف مهم نخبگان است.22  22. ۹۱/۰۷/۱۲  بيانات در ديدار شركت‌كنندگان در ششمين همايش ملي نخبگان جوان
ضرورت تدوين، تبيين و تحقق فرهنگ زندگي به‌شکل مطلوب اسلام
بايد ما به دنبال اين باشيم كه فرهنگ زندگي را تبيين كنيم، تدوين كنيم و به شكل مطلوب اسلام تحقق ببخشيم. البته اسلام بُنمايه‌هاي يك چنين فرهنگي را براي ما معين كرده است. بُنمايه‌هاي اين فرهنگ عبارت است از خردورزي، اخلاق، حقوق؛ اينها را اسلام در اختيار ما قرار داده است. اگر ما به اين مقولات به‌طور جدي نپردازيم، پيشرفت اسلامي تحقق پيدا نخواهد كرد و تمدن نوين اسلامي شكل نخواهد گرفت. هرچه ما در صنعت پيش برويم، هرچه اختراعات و اكتشافات زياد شود، اگر اين بخش را ما درست نكنيم، پيشرفت اسلامي به معناي حقيقي كلمه نكرده‌ايم. بايد دنبال اين بخش، زياد كار كنيم؛ زياد تلاش كنيم.29  29.۹۱/۰۷/۲۳  بيانات در ديدار جوانان استان خراسان شمالي
لزوم ترسيم هدف زندگي
رفتار اجتماعي و سبك زندگي، تابع تفسير ما از زندگي است: هدف زندگي چيست؟ هر هدفي كه ما براي زندگي معين كنيم، براي خودمان ترسيم كنيم، به‌طور طبيعي، متناسب با خود، يك سبك زندگي به ما پيشنهاد مي‌شود. يك نقطة اصلي وجود دارد و آن، ايمان است. يك هدفي را بايد ترسيم كنيم - هدف زندگي را - به آن ايمان پيدا كنيم. بدون ايمان، پيشرفت در اين بخش‌ها امكان‌پذير نيست؛ كارِ درست انجام نمي‌گيرد. حالا آن چيزي كه به آن ايمان داريم، مي‌تواند ليبراليسم باشد، مي‌تواند كاپيتاليسم باشد، مي‌تواند كمونيسم باشد، مي‌تواند فاشيسم باشد، مي‌تواند هم توحيد ناب باشد؛ بالأخره به يك چيزي بايد ايمان داشت، اعتقاد داشت، به دنبال اين ايمان و اعتقاد پيش رفت. مسئلة ايمان، مهم است. ايمان به يك اصل، ايمان به يك لنگرگاه اصلي اعتقاد؛ يك چنين ايماني بايد وجود داشته باشد. بر اساس اين ايمان، سبك زندگي انتخاب خواهد شد.29  29.۹۱/۰۷/۲۳  بيانات در ديدار جوانان استان خراسان شمالي
لزوم مراقبت از ظاهر گرايي و تحجر در ايجاد تمدن نوين اسلامي
انتظار داريم اهل فكر و اهل نظر در مراكزي كه مي‌توانند و اهليت و صلاحيت اين كار را دارند، در اين زمينه‌ها كار كنند، فكر كنند، مطالعه كنند؛ بتوانيم پيش برويم. مراقب باشيم دچار سطحي‌گري و ظاهرگرايي نشويم، دچار تحجر نشويم - اين يك طرف قضيه است - دچار سكولاريزمِ پنهان هم نشويم. گاهي اوقات در ظاهر، تبليغات، تبليغات ديني است؛ حرف، حرف ديني است؛ شعار، شعار ديني است؛ اما در باطن، سكولاريسم است؛ جدايي دين از زندگي است؛ آنچه كه بر زبان جاري مي‌شود، در برنامه‌ريزي‌ها و در عمل دخالتي ندارد. ادعا مي‌كنيم، حرف مي‌زنيم، شعار مي‌دهيم؛ اما وقتي پاي عمل به ميان مي‌آيد، از آنچه كه شعار داديم، خبري نيست.29  29.۹۱/۰۷/۲۳  بيانات در ديدار جوانان استان خراسان شمالي
ضرورت برنامه‌ريزي، آموزش و پژوهش در اخلاقيات و آداب زندگي اسلامي
در درجة اول، نياز تمدن‌سازي اسلامي نوين به ايمان است. اين ايمان را ما معتقدين به اسلام،   پيدا كرده‌ايم. ايمان ما، ايمان به اسلام است. در اخلاقيات اسلام، در آداب زندگي اسلامي، همة آنچه را كه مورد نياز ماست، مي‌توانيم پيدا كنيم؛ بايد اينها را محور بحث و تحقيقِ خودمان قرار دهيم. ما در فقه اسلامي و حقوق اسلامي زياد كار كرده‌ايم؛ بايد در اخلاق اسلامي و عقل عملي اسلامي هم يك كار پرحجم و باكيفيتي انجام دهيم - حوزه‌ها مسئوليت دارند، دانشوران مسئوليت دارند، محققان و پژوهشگران مسئوليت دارند، دانـشـگاه مـسئـولـيـت دارد - آن را مـبـنـاي برنامه‌ريزي‌مان قرار دهيم، آن را در آموزش‌هاي خودمان وارد كنيم؛ اين چيزي است كه امروز ما به آن احتياج داريم و بايد دنبال كنيم. ... انواع سلوك با افرادي كه انسان با آنها ارتباط دارد، انواع رفتارهاي ما، انواع چيزهايي كه در زندگي اجتماعي براي انسان وجود دارد، اينها در اسلام هست؛ در مورد سفر كردن هست، در مورد رفت‌وآمد هست، در مورد سوار شدن و پياده شدن هست، در مورد پدر و مادر هست، در مورد تعاون هست، در زمينة رفتار با دوست هست، در زمينة رفتار با دشمن هست. در همة چيزها، يا به‌طور خاص در منابع اسلامي ما موجود است، يا تحت يك عنوان كلي وجود دارد؛ كه اهل استنباط و اهل نظر مي‌توانند آن چيزي را كه مورد نيازشان است، از آن به دست بياورند و پيدا كنند.29  29.۹۱/۰۷/۲۳  بيانات در ديدار جوانان استان خراسان شمالي