پرسش : پدري داريم كه بسيار بداخلاق است و حتي با فاميل هاي مادرم و بچه ها قهر ميكند. بچه ها به خاطر فعل پدر دلگير هستند و ايشان را دوست ندارند. آيا گناهي هست كه ما ايشان را دوست نداريم؟
پاسخ: ما ابتدا بحث را با پدران آغاز ميكنيم كه اگر بر فرض اين چنين باشد، آيا اين كار صحيح است يا خير؟ يك پدر متدين كه اهل نماز هست آيا صحيح استكه در خانه اينقدر سوء خلق داشته باشند و تند اخلاق باشند بچه ها، يعني عزيزانش هستند او را دوست نداشته باشند؟ حقيقت اين است كه خير!
چند حديث را قرائت ميكنيم. پيامبر(ص) فرموده اند: «اَفْضَلُكُم ايماناًاَحْسَنُكُم اَخْلاقاً» برترين شما از نظر ايمان كساني هستند كه خوشاخلاقترباشند. و در حديث ديگري فرمودند: «حُسنُ الخُلق نِصفُ الدين.» خوش اخلاقي نصف دين است. به پيغمبر(ص) خبر دادند كه فلان خانم روزه ها روزه ميگيرد و شبها هم تا صبح با نماز شب سر ميكند ولي در عين حال بداخلاق و تندخوست، بازبان همسايهها را اذيت ميكند. پيغمبر(ص) فرمود: «... قيل رسول اللّه(ص) إنفلانة تصوم انهار و تقوم الليل و هي سيئة الخلق تؤذي جيرانها بلسانها، فقال: لا خيرفيها هي من آهل النار.» كه در اين خانم خيري نيست و (به دليل سوء خُلقش)اهل جهنم است. كسي كه شبها را به نماز و روزها را به روزه سر ميكند، به خاطراخلاق بدش اهل جهنم ميشود! در حديث ديگري: به پيامبر گفتند: فلان مرد از دنيارفته بود، خواستند دفنش كنند زمين از پذيرش او امتناع كرد! پيغمبر(ص) فرمود:
«عن أبي عبداللّه(ع) قال: أتي النّبي(ص) رجل فقال: إنّ فلاناً مات فحفرنا له فامتنعت الأرض، فقال رسول اللّه(ص) إنه كان سيّئي الخُلق.» به خاطر اينكه بداخلاق بود.سعد بن معاذ، يكي از ياران و اصحاب خوب پيغمبر، رئيس طايفه اوس و از افسرانخوب پيامبر(ص) در جنگها بود و فضايل زيادي داشت. وي در جنگ خندق مجروح شد ولي از خدا تقاضا كرد كه من نميرم تا جريان بنيقريظه كه عليه مسلمانان توطئه كردند و از پشت خنجر زدند روشن شود. اتفاقاً بنيقريظه گفتند:سعد بين آنها و پيامبر حكم كند او هم حكم جانانهاي كرد. بعد از حكم همان جراحت سرباز كرد و به شهادت رسيد. پيغمبر در تشييع جنازه سعد پابرهنه بود بدون ردا و گاهي سمت راست تابوت را ميگرفت و گاهي سمت چپ تابوت را ميگرفت بعد بر غسل و تكفين او نظارت كرد. در دفن هم خود حضرت با دقت خشتهاي لحد را ميچيد و محكم ميكرد و بعد فرمود: من ميدانم كه اين محكم كاريهاي من نفعي براي سعد ندارد امّا خداوند دوست دارد كه وقتي بنده مؤمن شكاري را انجام ميدهد محكمكاري كند و اين درسي است براي ما كه مسلمان هستيم كه در همه كارها از جمله صنعت و تكنولوژي اگر واقعاً پيرو پيغمبر(ص) هستيم كارها را دقيق و محكم انجام بدهيم و بعد خودشان با دست خود سعد را در قبرگذاشت. مادر سعد كه ناظر اين جريانات بود رو به سعد كرد و گفت «هنيئاً لكَالجنّةُ.» بهشت بر تو گوارا باد! بعد پيغمبر(ص) فرمود: «ساكت، چهطور بر خدااينطور با جديت حكم ميكني؟ الآن سعد در حال فشار قبر است!» از پيغمبر(ص)سؤال كردند اين كارهايي كه شما انجام داديد شبيه آن را نديده بوديم. فرمود:من پابرهنه بودم و بدون ردا، چون فرشتگان فراواني در تشييع جنازه سعد شركت كردند، و اينكه سمت راست و چپ تابوت را ميگرفتم، چون دستم در دست جبرئيل بود، هر جا كه جبرئيل ميگرفت، من هم همان طرف تابوت را ميگرفتم. در بعضي نقلها هست كه در تشييع جنازه سعد، هفتاد هزار فرشته شركت كردند. گفتند:پس چرا فرموديد در حال فشار قبر است، اين يعني چه؟ فرمود: اين به خاطراين بود كه در رفتار با خانواده اش تندخو بود.
بداخلاقي در خانواده حتي نسبت به سعد بن معاذ با همه عظمتش، با همه فضائل و مناقبي كه دارد كار خود را كرد. در بعضي روايات نقل شده است كه سوء خلقعمل را از بين ميبرد همچنان كه سركه عسل را از بين ميبرد. ما به اين پدر، وپدر و مادران مشابه عرض ميكنيم كه، اولاً كلاً خوشاخلاق باشيم، ثانياً اگرهمه جا نميتوانيم خوشاخلاق باشيم، دست كم در خانه خوشاخلاق باشيم. درروايت ديگري از پيامبر(ص) نقل شده كه فرمود: «بهترين شما كساني هستند كهخوشاخلاقتر نسبت به خانواده شان باشند و من از همه شما نسبت به خانواده ام خوش اخلاقترم. گاهي همسران پيامبر(ص) دست به دست هم ميدادند و عليه ايشان توطئه ميكردند كه در سوره تحريم و سوره هاي ديگر آمده، ولي در رفتارپيامبر(ص) تغييري حاصل نميشد... .
ما به خواهران و برادران توصيه ميكنيم كه در خانواده حسن خلق را مراعات كنيم، فضاي خانه را لطيف همراه با مودت و رحمت داشته باشيم. اما چنان كهپيشتر هم گفتيم، حق پدر و مادر خيلي بالاتر از اين حرف هاست. اينها بايد سوءخلق پدر را تحمل كنند در عين حال محبت كنند كاري كنند كه سوء خلق پدرعوض شود اين امكانپذير است. فرزندان ميتوانند در خانواده كاري كنند كه پدر يا مادر مجبور شود خوشاخلاق بشود. اما اينكه بغض قلبي دارند به خاطرپي شزمينه هاي قبلي است، وگرنه انسان قلباً پدرش را دوست دارد اينهاقضاوتهايي ميكنند كه اين چه پدري است؟ بعداً يواش يواش كينه و دشمني به وجود ميآيد. آن قضاوتها بايد از بين برود، بايد عوض شود. بايد هر كاري كه پدر و مادر ميكنند تحمل كنند و حتي حق ندارند كوچكترين اهانتي به پدر ومادر داشته باشند، و بايد كاري كنند كه محبت پدر در قلبشان روز به روز زيادترشود. آنچه كه انسان در آن اختيار دارد بايد آنها را فراهم كند، ولي اگر بدوناختيار در قلبش محبت يا كينه ميآيد گناه نيست. اما آنچه خلاف ادب اُبُوت است بايد ترك شود. فرزند بايد به پدر و مادر در هر شرايطي احترام كند. البته ميتوانبه زحماتي كه پدر كشيده توجه كرد كه موجب رقّت ميشود، و در قرآن هم آمدهاست. بزرگان فرموده اند كه خوبيهاي ديگران را هيچ وقت فراموش نكن و بدي هايي را كه به تو كرده اند از ياد ببر. ميتوان اگر سختگيريهايي هست فراموش كرد، وخوبي ها را به ياد آورد.
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید