مشخصات

ترخون یا تلخون گیاهی است علفی ، پایا و چند ساله که ارتفاع آن به 60 سانتی متر نیز می‌رسد . این گیاه دارای برگ‌های سبز رنگ بلند و باریک و ضعیفی می‌باشد.
ساقه‌های ترخون تقریباً نازک و شکننده می‌باشند که در اثر شکسته شدن بوی اسانس مشام می‌رسد . برگ‌های گیاه نیز معطر هستند و رایحه خاصی دارند .

قسمت مورد استفاده گیاه، برگ و شاخه‌های جوان و نرم است که هنوز چوبی نشده‌اند . مزه گیاه تازه ، کمی تند و سوزاننده می‌باشد. برای تکثیر و پرورش این گیاه قطعات ریزوم آن را در زیر خاک قرار می‌دهند که پس از مدتی جوانه‌هایی از آن ها می‌روید و گیاه جدیدی به وجود می‌آید. همچنین ، ریزوم این گیاه به اطراف گسترش می‌یابد و باعث ازدیاد و تولید گیاهان جدید می‌‎شود.

فواید دمنوش ترخون

تاثیر بر روی دستگاه قلبی _ عروقی :
افرادی که فشار خون بالایی دارند می‌توانند از این سبزی به جای نمک در غذا استفاده نمایند.
دمنوش ترخون در بهبود گردش خون کمک می‌کند.

تاثیر بر روی دستگاه عصبی :
دمنوش ترخون برای رفع خستگی و آرامش اعصاب بسیار سودمند است .
موجب تحریک مغز و سیستم عصبی می‌شود و آن را فعال می‌سازد.

تاثیر بر روی دستگاه ادراری و تناسلی:
دمنوش ترخون قاعده آور ا و عادت ماهانه را مرتب می‌سازد.

تاثیر بر روی غدد:
کبد را پاکسازی می‌کند و موجب افزایش سرعت فرآیند سم زدایی در بدن می‌شود.

تاثیر بر روی دستگاه حرکتی :
دمنوش ترخون در درمان رماتیسم مفید استو مصرف آن خصوصاً در شب باعث کاهش دردهای مفصلی می‌شود.

تاثیر بر روی دستگاه گوارش:
دمنوش ترخون مقوی معده و دستگاه هاضمه است.
نفخ و باد شکم را دفع می‌کند و مصرف دو هفته مداوم آن باعث کاهش طولانی مدت نفخ گوارشی می‌شود.
هضم غذا را آسان می‌کند.
اشتها آور است .
دمنوش ترخون تولید صفرا می‌کندو به هضم و گوارش غذا کمک می‌نمایند.
دمنوش ترخون توانایی بسیار زیادی برای مبارزه با کرم‌های روده ای دارد.
برای درد دل و دردهای معده مفید است.
یبوست را برطرف می‌سازد.

خواص دیگر :
دمنوش ترخون تب بر است.
بوی تند و معطر ترخون برای دور کردن بوی بد دهان استفاده می‌شود.
ترخون به خاطر داشتن خواص آنتی باکتریال ، برای ضد عفونی کردن زخم ها و بریدگی‌ها به کار می‌رود.

ترکیبات دمنوش ترخون

ترخون منبع بسیار خوبی از آهن ، کلسیم ، منگنز ، می‌باشد. این سبزی همچنین دارای پتاسیم ، منیزیم ، و ویتامین‌های A وC می‌باشد.

منبع جغرافیایی دمنوش ترخون

امروزه در ایران تقریباً در همه شهرستان‌ها ترخون را می‌کارند و آن را به عنوان سبزی خوردن مصرف می‌کنند ؛ اما ترخون نواحی مرکزی ایران ، خصوصاً ترخون منطقه بین قم و کاشان ، از بهترین انواع گونه گیاهی محسوب می‌شود.

طرز تهیه دمنوش ترخون

یک قاشق چای خوری از ساقه و برگ خشک شده ترخون را با یک لیوان آب جوش داخل قوری بریزید و به مدت پانزده دقیقه بر روی شعله غیر مستقیم قرار دهید تا دم بکشد. پس از صاف کردن ، آن را با عسل یا نبات شیرین کنید و میل نمایید.
خوردن دو فنجان از آن در طول روز مجاز می‌باشد.

نکته ها دمنوش ترخون

به دلیل داشتن خاصیت بی حس کنندگی در دهان، یونانیان باستان این گیاه را برای تسکین دندان درد میجویدند. این گیاه همچنین در قرون وسطی به عنوان یک پادزهر برای درمان سم مار گزیدگی استفاده می‌شد.

عوارض جانبی دمنوش ترخون

در حد مصرف معمولی عارضه جانبی ندارد؛ اما از مصرف بیش از حد آن باید خودداری کرد. همچنین مصرف آن در دوران بارداری منع شده است.

طبیعت دمنوش ترخون

ترخون از نظر طب سنتی ایران ، گرم و خشک است .