خواب چيست ؟
طبق تصور عمومي خواب زماني براي استراحت جسم مي باشد اما اين تفکر تا اندازه اي صحيح است زيرا خواب هم مي تواند يک فرآيند فعال باشد که در آن مغز به طور قابل ملاحظه اي فعال است حتي اگر بدن بي حرکت و بدون جنبش باشد.
چه اتفاقاتي در حين خواب رخ مي دهد؟هنوز مطالب زيادي راجع به خواب هست که به صورت ناشناخته باقيمانده است اما به طورکلي متخصصان فرآيند خواب را به دو طبقه کلي تقسيم مي کنند. اين تقسيم بندي طبق مشاهده اي که از افراد خواب صورت گرفته و ثبت فعاليت الکترونيکي مغز آنها در حين خواب مي باشد.
- خواب بدون حر کت چشم
- خواب همرا ه حرکت سريع چشم ها
در طول اين نوع خواب ، خواب ديدن رايج است. ماهيچه ها غير فعال هستند و فعاليت الکتريکي مغز مانند زمان بيداري است. فشار خون و قلب و سرعت تنفس ممکن است به صورت ناگهاني و براي مدتي اززمان افزايش يابد درست مانند زمان بيداري. در طول ۸ ساعت خواب نرمال فرد از حالت بيداري وارد مرحله يک و خواب بدون حرکت سريع چشم سپس مرحله ۲،۳،۴ و نهايتا در ساعات اوليه وارد مرحله خواب همراه حرکات سريع چشم مي شود …به مرور زمان يعني همزمان با گذر عمر انسان ساعت هوشياري فرد افزايش يافته و مراحل عميق خواب بدون حرکت چشم کاهش مي يابد.
چرامي خوابيم؟عملکرد يا فرآيند خواب تقريبا به طور کامل شناخته شده اما محققان بر اين باورند که خواب با حرکت سريع چشم براي حفظ حافظه و يا شايد عملکرد مغز در لحظات بحراني مفيد و در عين حال مهم است.
طي آزمايشات انجام شده روي جوندگان دسته اي که با فقدان شديد خواب مواجه شدند بعد از چند هفته مردند. در عين حال خواب بدون حرکت سريع چشم فرآيندي مهم در ترميم انرژي و توانايي تمرکز در طول روز است .
بعضي تئوري ها در مورد خواب سعي در توضيح اين فرآيند دارند به صورت زير :يک فرآيند تجديد قوا کننده براي بدن و مغزدر ساعات و روز بعد يک روش براي کاهش مصرف انرژي و يا ذخيره انرژي براي فعاليت هاي در طول روز است.
نتايج بي خوابيخيلي سخت مي توان ميزان خواب مورد نياز را بيان نمود.
افراد متفاوت به مقدار متفاوت خواب براي تجديد قوا نياز دارند. متخصصان خواب ، ميزان کافي خواب براي هر فرد را ساعاتي حساب مي کنند که فرد به طور نرمال بدون استفاده از ساعت هوشياري يا به عبارت ديگر تنظيم ساعت براي بيدارشدن به خواب رفته و سپس بيدار مي شوند.
بنابر اين ميزان خواب بسته به نياز بدن هر فرد متفاوت است . يک روش ديگر براي تعييين ميزان ساعت مورد نياز براي خواب مقداري از خواب است که فرد بعد از بيدارشدن کاملا احساس هوشياري و آرامش و تجديد قوا براي روزبعد دارد. درهر حال به خاطر داشته باشيد که تنها مقدار ساعت خواب مهم نيست بلکه کيفيت و چگونگي خواب نيز حائز اهميت است.
کمبود خواب يا خواب بدون کيفيت باعث بروز بعضي اختلالات مثل اختلال در حافظه کوتاه مدت، قدرت تمرکز، افسردگي، اضطراب، عصبانيت، فقر انرژي و کاهش ميل جنسي ميگردد.
به طور خلاصه کيفيت زندگي و کار به طور بارز و آشکاري تحت تاثير خواب ناکافي و بي کيفيت واقع مي گرددو برعکس بسياري از اين مشکلات با داشتن خواب آسوده و کافي مرتفع مي گردد.يکي از مشکلات در ارتباط با کمبود خواب که جاي تاکيد نيز دارد تصادفات کاميون ها و خودروها مي باشد که بدليل رانندگي در حين خواب آلودگي رخ مي دهد و مرگ و مير هزاران نفر را به همراه دارد.
در مورد حيوانات آزمايشگاهي مشخص شده که کمبود خواب باعث کاهش عملکرد سيستم ايمني بدن و آسيب پذيري بيشتر در مقابل عفونت ها مي باشد که البته صحت اين واقعه در مورد انسان هنوز مشخص نشده است.
بيش از ۸۰ نوع اختلال خواب وجود دارد که در ۴ دسته بندي کلي قابل توضيح است۱- بدخوابي: بي خوابي، خواب آلودگي در طول روز، زمان خواب و بيداري غير عادي، و يا بررسي اثر الکل و يا بعضي داروهاي موثر در بي خوابي
۲- شبه خواب : در اين طبقه بندي بعضي از رفتارهاي غير طبيعي در حين خواب – البته بدون خواب آلودگي يا بي خوابي گسترده- جاي مي گيرد. مثل راه رفتن در خواب يا ترس و وحشت در شب
۳- اختلالات روانپزشکي خواب: در اين طبقه شرايطي که باعث برهم زدن خواب مي شود مثل اضطراب، افسردگي، بيماري پارکينسون، جنون و يا بيماري ريفلاکس معده روده جاي مي گيرد
۴- مشکلات خواب که به طور واضح قابل دسته بندي نيست ويا به عبارتي متخصصان درمورد علل و ريشه آنها اتفاق نظر ندارندمثل اختلالات خواب در حاملگي و يا تعريق بي دليل و بسيار زياد در حين خواب.
چند پيشنهاد ساده و عملي براي داشتن خوابي راحت در طول شببعضي تغييرات که توسط خود شما صورت مي گيرد کمک قابل توجهي براي بهبود کيفيت خواب در شب خواهند بود .
متخصصان خواب به اين علم بهداشت خواب گويند و اين پيشنهاد ات براي هرکس که دچار مشکل خواب است قابل تجويز مي باشد. بعضي از آنها تنها يک حس رايج است اما متاسفانه براي خيلي از افرادي که دچار مشکل خواب هستند قابل درک نمي باشد در ادامه به بعضي از اين پيشنهادات اشاره ميگردد :
۱- برنامه مشخصي براي زمان خواب و بيداري خود تنظيم کرده و در مورد آن ثابت قدم باشيد مثلا تنها زمانيکه احساس خواب آلودگي مي کنيد به تختخواب رفته اما سعي کنيد که در ساعت مشخصي به خواب برويد و بيدار شويد۲- سعي کنيد در هنگام خوابيدن يه يک آهنگ يا صداي يکنواخت مورد علاقه خود گوش دهيد
۳- مصرف الکل و کافئين را کاهش دهيد از خوردن کافئين در بعد ازظهر اجتناب کنيد و از خوردن الکل به عنوان مسکن قبل از خواب خودداري کنيد.
۳- از يک پرده ضخيم براي پنجره اتاق خواب خود استفاده نماييد تا از ورود نور زودتر از زمان بيداري شما ممانعت کند.
۴- داروهاي خود را بررسي کنيد. زيرا بعضي از داروها باعث ايجاد اختلال در خواب مي شود بنابر اين با پزشک خود در اين مورد مشورت کنيد.
۵- حداقل چند ساعت قبل از زمان خواب از انجام تمرينات سنگين اجتناب کنيد.
۶- از خوردن غذاهاي سنگين يا نوشيدني فراوان ۱ تا ۲ ساعت قبل از خواب اجتناب کنيد.
در آخر اينکه اهميت خواب در هر حال امري بديهي و آشکار براي همه است .اما هنوز تاگفته هاي زيادي در مورد کيفيت و عملکرد خواب وجود دارد. و يا اينکه اصلا چرا مي خوابيم. اما يک چيز واضح است و آن اينکه خواب فرايند ي کاملا غير فعال براي بدن نيست .
بلکه در مراحلي از خواب بدن همچون زمان بيداري فعال است. بنابراين از اين به بعد زمانيکه به يک فرد خواب نگاه مي کنيد اين را درنظر داشته باشيد که در پشت ظاهر آرام و راحت او اتفاقات زيادي در حال وقوع است .
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید