يكي از روش هاي مهم براي شناخت اديان و تأثير و تأثر بين آنها مقايسه مفاهيم مطرح در آنها است كه به مطالعات تطبيقي معروف است. نوشتار حاضر در اين سياق به تحليل دو مفهوم فنا و نيروانه كه يكي در عرفان اسلامي و ديگري در آيين بودا غايت سلوك سالكان و رهروان است، مي پردازد. در اين ارتباط در ابتدا مفهوم فنا و نيروانه هر يك جداگانه بررسي مي شود و در نهايت موارد مشابهت و اختلاف آنها مطرح مي گردد.
ادامه مطلبحقوق بشر غربي برمفهوم فرديت و نگرش رقابتي تكيه دارد. اما در دنياي مفهومي آيين بودا هيچ يك از اين دو مفهوم را نمي توان يافت. آموزه ناخود و آموزه نيروانه يا بوداگي، كه اولي در برابر فرديت است، و دومي در برابر نگرش رقابتي، بنيانِ حقوق بشر غربي را فروريخته است. با اين وجود، شاهد آنيم كه بوداييان متعهدِ روزگار ما از اين مفهوم استفاده مي كنند. آيا بوداييان از سر تسامح مفهوم حقوق بشر را به كار مي برند، يا آن كه حقوق بشر مي تواند در زمين ديگري هم برويد؟ در اين مقاله نويسنده در پي آن است تا از دل آيين بودا بنياني تازه را براي حقوق بشر پيش نهد.
ادامه مطلبنخستين گفتار بودا- سوره‌ي به گردش درآوردن گردونه آيين- از «رنج و رهايي» مي‌گويد؛ دو بيراهه هست كه هر دو به رنج مي‌انجامد، يكي كامراني و ديگري خودآزاري. بودا، كه خود سالها پيش از بوداشدن اين دو بيراهه را راه مي‌پنداشته، پس از «بودا» شدن درمي‌يابد كه راه نه آن است و نه اين؛ و به راه ميانه راه مي‌برد، كه به خلاف آن دو بيراهه، بزرگوار و جليل است. راه ميانه به راه‌هشتگانه‌ي جليل (1) معروف است.
ادامه مطلب
