س ـ كسي كه در حين نماز خواندن حضور قلب نداشته باشد چه حكمي دارد؟ آيا مشرك محسوب ميشود؟
ج ـ حضور قلب از شرايط صحت نماز نيست. يعني با نبودن حضور قلب نماز باطل نميشود و از لحاظ فقهي اشكال ندارد، ولي چنين نمازي بي فضيلت است، يعني بالا نميرود و اثر معراجي خود را از دست ميدهد. كسي كه در نماز، حضور قلب ندارد مشرك نيست بلكه مسلماني است كه از اثر عالي نماز محروم شده است. (علي اصغر عزيزي تهراني، حضور قلب در نماز قم: دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم، 1375 ص 17.)
نماز قضا
س ـ تعدادي نمازهاي قضا شده داريم، ولي ترتيب روزها و نمازها را نميدانيم، اين نمازها به چه صورت قضا شود؟ج ـ در قضاي نمازهاي يوميه، ترتيب لازم نيست، مگر در نمازهايي كه در اداي آنها ترتيب است مثل نماز ظهر و عصر و... اگرچه در غير اينها نيز، بهتر رعايت ترتيب است. ( توضيح المسائل مراجع، ج 1، ص 706.)
نماز مسافر
س ـ چرا نمازهاي مسافر شكسته است؟ج ـ نمازها در اصل دو ركعت بوده اند و پيامبر(ص) به آنها دو ركعت اضافه كرد. چون مسافر در سفر فقط به فكر انجام هدفي است كه براي آن به مسافرت رفته و چندان مهياي عبادت و بندگي نيست، دو ركعتي كه پيامبر(ص) اضافه كرده بود ساقط شد. ممكن است دليل ديگري هم داشته باشد كه از آن بي اطلاعيم. (ر.ك: ابنبابويه، عللالشرايع نجف: منشورات المكتبه الحيدريه،1385ه .قص323؛ فريدون نهاوندي، رموز نماز يا اسرارالصلوة (مشهد: خراسان، 1330) ص 251.)
توضيح اينكه، احكام شرعي تابع مصالح و مفاسد است و در مواردي كه شارع مقدس حكمي صادر مينمايد، حتماً مصلحت يا مفسدهاي در بيان حكم (واجب، حرام و...) در نظر داشته است كه ممكن است آن را بيان كند يا بيان نكند؛ اگر بيان كرده باشد، آن مصلحت يا مفسده علت حكم قرار ميگيرد و ما وقتي علت حكمي را فهميديم (بهشرط آنكه علت تامه باشد نه جزءالعلة) ميتوانيم آن را به موارد مشابه تعميم دهيم. مثلاً فرموده شراب حرام است، زيرا مسكر است. ما ميفهميم پس هر چيزي كه مسكر باشد، يعني مستي آورد و عقل را زايل كند، حرام است. ولي اگر علت حكم بيان نشد، يا علت بيان شده ولي تامه نيست، در اين موارد ما (مكلفين) تابع محض دستورات شارع مقدس هستيم و اوامر و نواهي او را اجرا ميكنيم و اينكه نماز مسافر چرا شكسته است و علتي براي آن يافتيم معلوم نيست اين تمام علت باشد. بنابراين به اين علت مذكور نميتوان بسنده كرد.
البته شايان ذكر است كه تمام نمازهاي شخص مسافر شكسته نيست بلكه نمازهاي چهار ركعتي شكسته است. (اجوبة، ج 1، ص 187.)
نيز شخصي كه به قصد معصيت سفر كرده، بايد نمازش را كامل بخواند. ( همان، ص 202.)
مسافر ميتواند در مسجدالحرام و مسجدالنبي(ص) و مسجد كوفه و در حرم و رواق سيدالشهداء(ع) نمازش را تمام بخواند. (رساله امام ره، مسئله 1356.)
نماز جماعت
س ـ آيا نماز جماعت براي خانم ها اشكال دارد؟ج ـ مقصود از سؤال كاملاً روشن نيست. اگر سؤال اين است كه آيا زن ميتواند در نماز جمعه و جماعت شركت نمايد پاسخ اين است:
براي زنها نماز خواندن در خانه بهتر است، ولي اگر بتوانند كاملاً خود را از نامحرم حفظ كنند بهتر است در مسجد نماز بخوانند. ( ر.ك: رساله امام ره، مسئله 894. )
اما اگر مقصود آن است كه آيا زن ميتواند امام جماعت شود بايد گفت: بعضي از مراجع معظم تقليد مانند آيت اللّه مكارم شيرازي، آيت اللّه صافي قائل به جواز امامت زن براي زنها هستند و بعضي ديگر از مراجع نيز اجازه نميدهند. مرحوم امام خميني و آيت اللّه فاضل ميفرمايند: احتياط واجب آن است كه امام زن نيز مرد باشد. ( توضيح المسائل مراجع، ج 1، مسئله 1453.)
س ـ با توجه به اينكه در محل كار ما نماز جماعت فقط توسط اهل سنت برقرار ميشود و ازطرفي آنها در تعيين قبله با ما تفاوت دارند (منطقه تركمن نشين) آيا اقتدا به آنها با عنايت به بحث وحدت شيعه و سني جايز است يا نه؟
ج ـ مشاركت با آنان در نماز و جماعتشان از جهت حفظ وحدت اشكال ندارد. ( اجوبه، سؤال 603.) و اگر مذاهب طرفين براي همديگر شناخته شده است و تقيّهاي در بين نيست، در مسائلي مانند قبله و سجده بر زمين، آداب صحيح را مراعات كنيد. ( ر.ك استفتائات، ج1، ص 279. )
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید