پرسش. تاريخچه نماز جعفرطيار را ذكر كنيد.

پاسخ: نماز جعفر طيار به نام «جعفر بن ابي طالب» معروف به جعفر طيّار برادر اميرمؤمنان حضرت علي عليه‏ السلام است. وي سرپرست گروهي از مسلمانان بود كه به اشارت پيامبر اكرم صلي‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله به حبشه مهاجرت كردند. در حبشه نجاشي حكومت مي‏كرد و او طبق فرمايش پيامبر صلي‏ الله‏ عليه ‏و‏ آله پادشاهي بود كه همجوار ظلم نمي‏شد و سرزمين حبشه را سرزمين راستي و درستي قرار داده بود. (محمد بن جرير طبري، تاريخ طبري، دار التراث، 1967 م، ج 2، ص 330 ـ 331.) 

نمي‏دانم از كدام خوشحال‏تر باشم از پيروزي مسلمانان به دست برادرتان علي عليه‏ السلام يا از ديدن تو ( البداية و النهاية، ابن كثير، بيروت، دار الفكر، 1986م، ج 4، ص 256.)  

اينجا بود كه پيامبر اسلام صلي‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله نمازي را به جعفر آموزش داد و آن را به او  هديه كرد. آن نماز به نماز جعفر طيار معروف شد. مرحوم شيخ عباس قمي از آن به اكسير اعظم و كبريت احمر نام مي‏برد.    (مفاتيح الجنان، نماز جعفرطيار. )   در مورد اين نماز كه از مستحبات اسلامي است آثار عجيبي در آمرزش گناهان و استجابت دعاها ذكر شده است. بهترين اوقات براي خواندن نماز جعفرطيار روز جمعه و نزديك ظهر است.  اين نماز چهار ركعت است به دو تشهد و دو سلام كه مثل نماز صبح خوانده مي‏شود ولي بهتر است در ركعت اول بعد از حمد سوره زلزله و در ركعت  دوم سوره عاديات و در ركعت سوم سوره نصر و در ركعت چهارم سوره توحيد خوانده شود. در هر ركعت بعد از خواندن حمد و سوره، پانزده بار تسبيحات  اربعه را گفته، بعد ركوع مي‏رود و همين تسبيحات اربعه را ده بار در ركوع بگويد و چون از ركوع سر برمي‏دارد ده مرتبه همين ذكر را بگويد و در سجده نيز  ده مرتبه و بعد از سر برداشتن ده مرتبه و در سجده دوم ده بار و بعد از سر برداشتن پيش از برخاستن ده بار تسبيحات اربعه را بگويد. در هر ركوع و سجده بهتر  است بعد از اين ذكرها، ذكر مخصوص ركوع و سجده را نيز بگويد.  مجموع تسبيحات اربعه در هر ركعت، 75 بار و در مجموع چهار ركعت،  300 مرتبه است. بعد از نماز ذكر و دعاي وارد شده را بخواند ولي اين ذكر جزء نماز نيست.

مي‏توان نماز جعفر طيّار را به صورت ساده ‏تر و تنها با خواندن چهار ركعت  به نيت نماز جعفر طيار بخواند و بعد سر فرصت 300 تا تسبيحات اربعه را  بگويد. خواندن اين نماز در حرم ائمه عليهم‏ السلام به ويژه حرم امام رضا عليه ‏السلام توصيه  شده است.    (ر.ك. به مفاتيح الجنان، نماز جعفرطيار.)