پرسش. نظر انديشمندان غير مسلمان درباره نماز چيست؟
پاسخ: در دوره كنوني، انديشمندان به طور گسترده تري درباره نماز و نيايش بحث كردهاند. به ويژه برخي روانشناسان، امروزه به اين نتيجه رسيده اند كه توجه به خدا و نماز و دعا، بسياري از بيماريهاي رواني را درمان ميكند. دكتر الكسيس كارل كه براي درمان جنبههاي ويرانگر تمدن جديد راهي نمييابد، (الكسيس كارل، انسان موجود ناشناخته، ص 275.) در نوشتههاي بعدي، براي درمان يأسهاي ناشي از تمدن جديد ميگويد: «نيايش، به آدمي نيروي تحمل غم ها و مصيبت ها را ميبخشد». (الكسيس كارل، راه و رسم زندگي، ص 137.)
دكتر توماس هيس لوپ ميگويد:با اين قيد كه من پزشكم، اين سخن را ميگويم كه نماز، بهترين وسيله اي است كه تا كنون براي توسعه اطمينان و تسكين اعصاب و آسايش و نشاط، شناخته شده كه زمينه بيخوابي را برطرف ميگرداند. (ديل كارنگي، آيين زندگي، ص 249.)
سرل برت، روانشناس انگليسي، با تأكيد بر نظريه ويليام جيمز درباره تأثير نماز، ميگويد:
ما به واسطه نماز ميتوانيم وارد انبار بزرگي از نشاط عقلاني شويم كه در شرايط عادي ياراي وصول بدان را نداريم. (رحيم كارگر محمدياري، نماز از ديدگاه دانشمندان و متفكران، ص 31، به نقل از: قرآن و روانشناسي، ص 362. )
ماهاتما گاندي، رهبر بزرگ هند، در تبيين استقامت روحي اش ميگويد:
اگر نماز نبود و با خدا ارتباط برقرار نميكردم، بيشك سالها بود كه ديوانه شده بودم. (ماهاتما گاندي، همه مردم برادرند، ص 107؛ مهدي حسنمردي، مرواريدهاي پراكنده، ص 135.)
نورمن ويزنت گريسي ميگويد:
دعا و نماز، بزرگترين نيرويي است كه براي مبارزه با دشواري هاي زندگي روزانه و به دست آوردن آرامش روحي، شناخته شده است. (كليدهاي خوشبختي، گردآورنده و مترجم احمد آرام، صص 386 ـ 388.)
انديشمندان غربي به اثر نماز در بهبود بيماريهاي جسمي نيز اشاره كرده اند. دكتر اِدوين فردريك پاورس، يكي از متخصصان درمان بيماريهاي عصبي در ايالات متحده امريكا، ميگويد:
ما ميبينيم هزاران حالت براي مريض پيش آمده كه مشهورترين پزشكان و باهوشترين طبيبان كمترين اميدي براي بهبودي آن نداشتهاند، ولي چيزي كه در بهبود او اثر گذاشته، معجزههايي مانند معجزههاي نماز و ارتباط با خدا بوده است. (نماز از ديدگاه دانشمندان و متفكران، ص 29.)
درباره آثار اجتماعي نماز نيز ديدگاههاي انديشمندان غربي تأملبرانگيز است. ويل دورانت اوصاف و زيبايي هاي نماز جماعت مسلمانان را به تصوير ميكشد. (تاريخ تمدن، عصر ايمان، ج 4، ص 273.) لورا، اسقف مسيحي، نماز مسلمانان را عامل جذب ديگران ميداند. ( فضل اللّه كمپاني، نتايج وفوائد دين، صص 21 و 22؛ عبدالرزاق نوفل، اسلام و علم جديد، صص 359 و 360.)
دكتر محمد عثمان، نقش نماز جمعه را در درمان بيماريهاي اجتماعي بازگو ميكند. ( نماز از ديدگاه دانشمندان و متفكران، ص 64، به نقل از: قرآن و روانشناسي، ص 363.) هراس ليو ميگويد: «نماز جماعت مسلمانان، كاملترين درجه مساوات ميان مردم است». ( اسلام و علم جديد، ص 357 و 358؛ احمد امين، راه تكامل، ج 7، ص 210 و 211.)
گفتيم كه انديشمندان غربي بيش از انديشمندان مسلمان درباره آثار اجتماعي و روانشناسي نماز بحث كرده اند، ولي در سخنان برخي انديشمندان، نكات ظريفي درباره ويژگي هاي باطني نماز به جشم ميخورد. دكتر روژه گارودي، (روژه گارودي، هشدار به زندگان، ترجمه علي اكبر كسمايي، ص 259.) توشي هيكوايزوتسو، (توشي هيكو ايزوتسو، خدا و انسان در قرآن، ص 187، 188 و 250.) مارسل بوازار (مارسل بوازار، اسلام و حقوق بشر، ترجمه، محسن مؤيدي، ص 94.) ـ دانشمند و اسلامشناس معاصر سوئيسي ـ و ويكتور هوگو (ويكتور هوگو، بينوايان، ج 2، ص 672.) به معاني باطني و انس قلبي با نماز نگاهي تازه داشته اند. (برگرفته از كتاب پرسمان نماز به قلم محسن محمدي.)
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید