پرسش. با توجه به اينكه فرزندان به دنبال مسائل شاد و پرهيجان هستند، چگونه ميتوان آنها را به امور معنوي انس داد؟
پاسخ: اولاً اينگونه نيست كه مسائل معنوي با غصه و حزن و افسردگي همراه باشد؛ چرا كه امور معنوي نشاط دروني را به ارمغان مي آورند. ثانياً براي ايجاد فضاي شاد ـ تا فرزندان به امور معنوي علاقه مند گردند ـ استفاده از برنامه هاي شاد، منافي با اصل تربيت نيست. البته در شادي ها نبايد از حد شرعي تجاوز كرد. ثالثاً شاد بودن محيط جزء جدانشدني از تربيت معنوي فرزندان در برخي موارد مانند حضور در جشن تولدهاي ائمه عليهم السلام و اعياد ديني كه حضور در اين مجالس در نهادينه كردن تربيت ديني بسيار مؤثر است.
پس ميتوان با شاد كردن محيط، به مسائل معنوي نيز پرداخت. در اين مقام به نكات ذيل توجه شود:
1. روشهاي تربيتي بايد هماهنگ با فطرت بشري باشد. انسان بر اساس فطرت هم خدا دوست است و هم زيبادوست. استفاده از فضايي زيبا، لباسهايي با رنگ شاد و همراه با هيجان كودكانه، در رساندن پيام معنوي مفيد و مؤثر خواهد بود.
2. شادي و نشاط ايجاد شده بايد مطابق با مقتضاي فطرت باشد و در نتيجه از نظر دستورالعمل اسلامي اشكالي نداشته باشد.
3. لذتها و شوق هاي معنوي، مسرت و نشاط خاصّي ايجاد ميكنند كه نسبت به لذت هاي مادي برتري چندبرابر دارند مثل لذت نماز خواندن و گوش دادن به قرائت قرآن با صدايي دلنشين كه شوق آفرين هستند؛ چنانكه گريه و عزاداري در عزاي اباعبداللّه الحسين عليه السلام نيز غم و غصه را به دنبال ندارد بلكه زيباست و نشاط دروني بعد از مجلس عزاداري وصف ناپذير است. حضرت زينب عليه السلام در توصيف صحنه هاي پر از اندوه و مصيبت كربلا فرمود: ما رَأَيْتُ إلاَّ جَميلاً (سيد بن طاووس، اللهوف ،تهران، انتشارات جهان، 1348 ش، ص 160.) من جز زيبايي نديدم. صحراي كربلا اگر از ديده معنوي ديده شود، سراسر زيباست.
نماز شب يكي ديگر از معنويات زيبا و لذتبخش است تا به آن حد كه پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمود:
خداوند نور چشم مرا در نماز قرار داد. (كافي، ج ّ، ص 321. )
4. بچهها به دنبال شادي هاي بچه گانه و سرگرمي هاي زودگذر هستند بايد اين ذائقه را تغيير داد و كودك را به سوي شادي واقعي هدايت كرد. البته اين كار نياز به صبر و حوصله و تحمّل كار فرهنگي مستمرّ دارد.
5. استفاده از برنامه هاي ورزشي مثل كوهپيمايي در امر تربيت سفارش ميشود؛ چرا كه تربيت معناي گسترده اي دارد كه تربيت بدني را هم شامل ميشود. از پيامبر گرامي اسلام صلي الله عليه و آله نقل شده است كه فرمود:
مَثَلُ المُؤمِنِ القَوِيّ كَالنَّخْلَةِ وَمَثَلُ المُؤمنِ الضعيفِ كخامَةٍ. (تاج الدين شعيري، جامع الاخبار، قم، انتشارات رضي، 1363 ش، ص 183 )
مؤمن قوي مانند درخت نخل، [مقاوم] است و مؤمن ضعيف مانند بوتهاي خشك [لرزان به هر بادي] است.
پس ميتوان با جهت دهي به برنامه هاي تفريحي و شادي آفرين آنها را معنوي كرد يا در جهت تربيت معنوي مورد استفاده قرار داد.
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید