پرسش. آيا دست بلند كردن روي پدر و مادر موجب از بين رفتن (حبط) كارهاي خوب گذشته فرزند مي‏شود؟ آيا با عذرخواهي آن اعمال برگشت پذيرند؟

پاسخ: بي‏احترامي به پدر و مادر و زدن آنها اگر موجب حبط اعمال نشود، خود گناه بزرگي است كه عذاب سختي را به همراه دارد؛ چرا كه در قرآن از گفتن كلمه اف به پدر و مادر نهي شده است،    (اسراء 17 آيه 23.)    كه اگر خداي تعالي از اين كمتر سراغ داشت از آن نيز نهي مي‏كرد.    (الكافي، ج 2، ص 348.)  
امّا حَبط به معناي باطل شدن عمل است. برخي اعمال مثل ارتداد   ( بقره 2، آيه 217. )   و كفر،   ( آل عمران 2، آيه 21 ـ 22. )   موجب از بين رفتن اثر اعمال مي‏شود و بر عكس بعضي اعمال نيك مثل توبه    (الزمر 39، آيه 51 ـ 52. )   اثر گناهان را از بين مي‏برد. قول صحيح در حبط اعمال اين است كه انسان به محض اينكه عملي را انجام داد، مستحق ثواب يا عقاب مي‏شود اما اين استحقاق دائمي نيست. ممكن است در اثر اعمالي ديگر دستخوش دگرگوني شود؛ چنان‏كه با انجام برخي اعمال، اعمال نيك گذشته تأثير خود را از دست مي‏دهند، به همين صورت اعمال نيك و حسنات مثل توبه گناهان گذشته را زائل مي‏كند.  (  ر.ك. ترجمه الميزان، ج ِ، ص 251 ـ 257.) 
 

اگرچه سندي بر اينكه زدن پدر و مادر، موجب حبط اعمال نيك گذشته شود، يافت نشد امّا قطعي است كه اين عمل از گناهان كبيره است و لازم است از انجام چنين گناه بزرگي توبه كرد كه اگر توبه با شرايطش محقق گردد، موجب حبط اعمال بد گذشته خواهد بود. پس     لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحمةِ اللّه‏ِ... .    (از رحمت خدا نااميد نشويد. الزمر (39، آيه 54))    از شرايط توبه صحيح اين است كه حق الناس ادا شود يا از صاحب حق‏طلب حلاليت گردد. پس بايد از پدر و مادر خود عذرخواهي كرده، رضايت آنها را جلب نمود.