سؤال: كسي كه ثابت شده باشد كه نماز را نميخواند و اهميتي به آن نميدهد، بااين شخص به چه صورت بايد رفتار شود؟
پاسخ: اگر ايشان واقعاً ببينند كه منكري انجام ميشود و واجبي ترك ميشود، وظيفه اش اين است كه امر به معروف و نهي از منكر كند. هم حجاب واجب است كه از مسلمات دين اسلام است كه اگر كسي مراعات نكرد بايد نهي از منكر شو د،هم نماز واجب است و بايد كسي كه كاهلي ميكند امر به معروف بشود. اما اين را بايد چگونه انجام بدهد شرايط و مراتبش چيست، عرض ميكنم.چهار شرط بايد رعايت شود تا امر به معروف و نهي از منكر انجام شود. شرط اول معرفت. كه انسان معروف و منكر را بشناسد، و انسان با علم و آگاهي اين كار را بكند. اگر علم هم ندارد واجب است كه ياد بگيرد و بعد امر به معروف و نهي از منكر كند. شرط دوم اينكه احتمال تأثير بدهد آيا اين كار و نهي از منكر من تأثيردارد يا كار را بدتر ميكند؟ و اگر احتمال تأثير نميدهد، برايش واجب نيست. شرط سوم اينكه مفسدهاي نداشته باشد، مفسده ممكن است عِرضي [آبرويي ]باشد،جاني و مالي باشد، براي خودش يا ديگران باشد. مثلاً ممكن است يك نهي از منكر باعث آبروريزي يك خانواده و يا يك فرد ميشود، در اينجا نهي از منكر واجب نيست. شرط چهارم اينكه بداند اين طرف ميخواهد كار را تكرار بكند. وقتي نگاه ميكند خودش متنبه شده ديگر بنا ندارد بي حجاب باشد، و يا نماز را ترك كند، اين ديگر لزومي ندارد نهي از منكرش كني. اين چهار شرط كه حاصل شد،بايد مراتبي را مراعات بكند: مرتبه اول به قلب، با عملش، با رفتارش طوري به طرف نشان بدهد كه من از اين كارت خوشم نمي آيد من دوست دارم، نماز بخواني اينكه با تو سردم، براي اين است كه دوست دارم تو نماز بخواني. يا اينكه بافرستادن يك مقنعه به او بفهماني كه بدم ميآيد كه شما يك روسري ميگذاري كه بخشي از مويت پيداست. خلاصه با عملش با رفتارش به او نشان بدهد كه من از اينكار خوشم نمي آيد، اگر با اين مرحله، اصلاح صورت ميگيرد، حق ندارد به زبان بگويد، و به مرحله بعدي برود. مرحله دوم، امر و نهي زباني است. به او ميگويد بلند شو نماز بخوان. در اين بخش، يعني در مرحله تكاليف، ديگر رودربايستي معني ندارد. بايد تكليف را انجام داد، وقتي كه چيزي بر انسان واجب شد، هيچ چيزي نميتواند جلويش را بگيرد.
در مرحله دوم بايد با زبان آن هم به شكل امر و نهي باشد، نه با موعظه، مثلاً اگر بگويد نماز چيز خوبي است، اين امر به معروف نيست! يا بي حجابي بد است،اين نهي از منكر نيست. بايد به او بگويد حجابت را مراعات بكن! بلند شو نمازت را بخوان! اينهم خودش مراتبي دارد، اگر با زبان خوش ميشود گفت، نبايد با امرو نهي شديد گفته شود، مرحله سوم كه خودش دو بخش ميشود، مرحله عمل است.در عمل با اعضاء و جوارح بايد اين كار را انجام داد تا اينقدر كه به ضرب و جرح و فوت طرف منجر نشود، اجازه لازم ندارد ميتواند جلويش را بگيرد. مثلاً خودش به زور چادر رو سرش بگذارد، يا كارهاي ديگر. اما اگر بخواهد از باب نهي از منكر طرف را بزند و مجروحش بكند، يا بالاتر، بايد از مجتهد و حاكم شرع اجازه بگيرد.اگر اجازه بگيرد ميتواند تا اين حد هم پيش برود.
در اينجا يك نكته قابل توجه هست: در امر به معروف و نهي از منكر، يكسري آداب بايد رعايت شود، آداب امر به معروف غير از احكام شرعي است كه واجب و مستحب ميباشد: و آن، اينكه انسان خودش را از طرف مقابل بالاتر نداند، و خودش را در جاي يك پزشك مهربان ببيند كه با يك مريض برخوردكرده است و ميخواهد او را درمان كند. و اين باعث غرور خودش نشود، ممكن است طرف با عيب هايي كه دارد يك خصوصيتي داشته باشد كه محبوب خدا باشد،ولي اين كسي كه اهل نماز هم است، حجاب هم دارد، يك رذايلي در او وجودداشته باشد كه خودش هم خبر ندارد، و اين مغضوب خدا باشد! بنابراين نبايد مغرور بشود كه من چنين و چنان هستم. و با زبان نرم با جدال احسن، و اينكه مراعات آن مراتب بشود. و يك سري نكات ديگر كه ايشان ميتواند به كتاب شريف تحريرالوسيله امام(ره) مراجعه كند.
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید