پرسش : بنده داراي دو فرزند ميباشم كه هر چه آنها را به نماز سفارش ميكنم، اصلاً به حرفم گوش نميدهند و نماز نمي خوانند، ميخواستم ببينم اين تكليف از گردن من برداشته ميشود؟ و وظيفه من چيست؟
پاسخ: عرض كنم آن قسمت اخير سؤال ايشان كه جنبه فقهي دارد كه «چه وظيفه اي من دارم؟» اگر وظيفه خودشان را كه همان تربيت و مانند آن است،درست انجام داده باشند، خوب معذور هستند، و هيچ مشكلي ندارند. فرزند بر والدينش چند تا حق دارد، از جمله تربيت و تأديبِ خوب آنها است. اگر اينكارها را كرده باشند، ديگر بعد از آن وظيفه اي ندارند، اما مهم اين است كه ما ريشه يابي كنيم، كه چرا افراد نسبت به نماز تمايل كمتري نشان ميدهند، و چرانسبت به نماز سهل انگار ميباشند؟ اگر اين خانواده محترم و ديگر مردم ايننكاتي را كه عرض ميكنم ملاحظه بفرمايند، ممكن است ريشه هاي مسئله را پيدا بكنند. به هر حال اين معلول، يكسري علت هايي دارد، بايد آن علت ها يافته شودو عوض شود، تا طبعاً معلول هم عوض شود.علل ترك نماز يا سستي در نماز چند چيز ميتواند باشد: يكي ضعف و سستي اعتقادات.
ما باورهاي فرزندان خودمان را و اعتقاداتشان را آنگونه كه بايد درست نكرديم. اگر فرزند خدايش را بشناسد، و معاد و پيغمبران الهي را آنگونه كه بايد بشناسند، حقيقت نماز را بفهمد خلاصه باورهايش نسبت به اين امر مقدس باورهاي درستي باشد، عرض ميكنم، چيزي قريب به محال است كه بخواهد نسبت به نماز سستي كند.
مشكل دوم اينكه آن محيطي كه در اطراف است را بايد ملاحظه كرد، گاهي محيط اطراف محيطي نيست كه افراد را خوب تربيت بكند، دوستان ناباب، خود محيط خانواده، فضاي مناسبي ايجاد نكرده است، پدر و مادر ممكن است مرتببه فرزندشان گوشزد بكنند كه، نماز بخوان اما خودشان گاهي نسبت به نماز سهل انگار باشند! يا اقوام نزديكشان يا افرادي كه اين فرزند تحت تأثير آنها ميباشد خيلي با نماز ميانه نداشته باشند. اين موضوع آثارش خيلي بيشتر مي باشد تا اين موعظه هاي پدر و مادر. بنابراين بايد محيط را هم محيطي سالم بكنند، بايد اگر دوستان نابابي دارند جدايشان بكنند، اگر الگوي نامناسبي و معيوبي دارند آن الگو را عوض بكنند.
گاهي ممكن است سرخوردگي روحي بچه ها نسبت به نماز و دين و ديانت باعثاين كاهلي شود، بايد ريشهيابي شود. يا درست دين را نفهميدند، و يا برخورده اي نامناسب، تنبيهات بيجا، و سختگيري هاي بيجا و مانند اينها را از بين برد، از ابتدا نبايد اجازه داد كه به وجود بيايد، كاري نكنند كه بچه از نماز سرخورده شوند، بايد نماز يك امر لذت بخش براي آنها باشد، پيغمبر(ص) فرمودند: «روشنيچشم من در نماز ميباشد، اصلاً از دنياي شما من فقط سه چيز را انتخاب كردم، كه اولي آن نماز ميباشد، نمازي كه آنقدر لذتبخش و زيباست، و انسان را به معنوياتو معراج ميبرد.» اين را ما در نظر بچه ها لولو خورخور نكنيم، كه خيال كنند نمازيعني داد و بيداد، و از خواب بيدار كردن، و اذيت كردن، و اين چيزها، اين هم نكتهديگري است كه بايد مراعات شود.
نكته ديگر كه بسيار مهم است، ولي خوب بحث مفصّلي دارد، اين است كه ما آثار نماز را به بچه هايمان گوشزد كنيم. براي نماز آثار متعددي در قرآن و روايات شمرده شده است، كه فهرست بلند بالايي ميباشد كه به چند نكته آن اشاره ميكنم:اولاً كه نماز انسان را از زشتي ها و از فحشا و منكرات بازميدارد، «انّ الصّلاة تنهيعن الفحشاء والمنكر» خوب هر انساني دوست دارد كه از فحشا و منكر دور باشد،انسان با طبيعت و فطرت انسانيش نميخواهد كه زشت باشد، و مرتكب زشتيهاشود، اگر اين را نميخواهد خوب راهش نماز ميباشد. نماز مانند چشمه اي ميباشد كه انسان روزي پنج بار خودش را در آنجا شستشو ميدهد، طبعاً چنين روحي ديگر چرك، گرد و خاك و چيزي به آن باقي نمي ماند. اين مطلب هم سخن پيامبر(ص) است. بنابراين اولين فايده نماز اين پاك كردن روح انسان ميباشد ازتمام منكرات.
ثانياً، انسان اگر در حال نماز باشد، در روايت داريم كه لباسش و هرچه دراطراف اوست، همراه او تسبيح ميگويند. يعني همه فضا ميشود سبحان اللّه همه فضا ميشود تسبيح. به خاطر اينكه يك بنده دارد تسبيح ايجاد ميكند، او داردذكر خدا را ميگويد، و نماز ميخواند «أقم الصّلاة لذكري» (طه: 14) همه اطرافش ميشود تسبيح خداوند. خوب چه مقام بسيار بالايي ميباشد. ثالثاً، نماز باعث آمرزش گناهان ميشود، روايات فراواني داريم كساني كه نماز بخوانند آمرزيده ميشوند. رابعاً هر كسي كه نماز واجبش را بخواند يك دعاي مستجاب دارد، ولذاداريم كه بعد از نماز حتماً دعا كنيد، خوب انسان هميشه دنبال اين است كهفرصتي پيدا كند كه دعايش مستجاب شود، راهش اين است كه نماز بخواند و بعد ازنماز هم دعا كند كه دعايش مستجاب ميشود.
در يك روايت مفصلي پيغمبر فرمودند: كه زينت اسلام نماز است ركن مؤمن، بهاي بهشت، برائت مؤمن از آتش، امنيت از تفرقه و پريشاني و خير دنيا و آخرت و... .
اينها بخش هاي كوتاهي از آثار نماز بود كه بنده خيلي اجمالي و فهرستگونهعرض كردم، و اما آثار ترك نماز هم بسيار است. يك اثر آن اين است اگر كسي نماز را ترك كند، بقيه اعمالش حبط ميشود و از بين ميبرد، ترك نماز اعمالخوب انسان را از بين ميبرد. در روايت از حضرت علي(ع) داريم كه فرمودند:لعنت خدا بر تارك نماز. كسي كه اميرالمؤمنين(ع) لعنش كند اين ديگر از رحمت خدا دور ميباشد، خوب چرا انسان خودش را در جايي قرار بدهد كه ملعون از سوي اميرالمؤمنين باشد. در روايات داريم كه تارك نماز وارد جهنم ميشود. در قرآن هم ميباشد «ما سَلَكَكُم في سَقَر قالوا لَم نَكُ مِن المُصَلّين.» (المدثر: 42) از آنها ميپرسند كه چرا توي سقر و چرا توي جهنم ميباشيد؟ ميگويند: ما نماز نمي خوانديم. فرق بين مسلمان و كافر در ترك عمدي نماز واجب ميباشد، و يا سستي نسبت به نماز ميباشد. اگر كسي به نماز سستي ورزيد يا عمداً تركشكرد، اين ميشود كافر، البته نه آن كافر فقهي كه احكامي دارد. بنابراين اگر انسان نماز را عمداً ترك كرد اين در واقع كافر ميباشد، خوب اين خيلي خطر بزرگي استدر يك روايت دوازده عذاب براي تارك نماز شمرده كه شش در دنيا و شش در آخرت ميباشد. حاصل اينكه اين پنج، شش موردي كه عرض كردم آنها بخش هاي كمي ازمقدار خيلي زيادي از آثار ترك نماز ميباشد.
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید