پرسش : خداوند فرموده: «ادعوني اَستَجِبْ لَكُم» (غافر: 60) (مرا بخوانيد تا من هماجابت كنم) امّا خداوند ارحم الراحمين است و بهتر از ما هم ميداند كه ما به چي نياز داريم، پس ديگر چه احتياجي است كه خواسته هاي خودمان را از خدابخواهيم، با توجه به اينكه من ديدم در احوال بعضي از بزرگان كه اصلاً دعا نميكردند؟
پاسخ: اين مطلب كه اصلاً دعا نميكردند، مورد تأييد ما نيست. چون از بهترين عبادتها دعا است. «الدعا مُخُّ العباده» در قرآن هم همين آيه كه ايشان استناد كردند ظاهراً «ادعوني اَستَجبْ لَكُم» است دنبالش اين است كه «ان الذينَيَستَكبرونَ عَنْ عبادَتي سيدخلون جهنمَ داخرين» (غافر: 60) دعا كنيد تا من استجابت كنم كساني كه نسبت به عبادت به من استكبار ميورزند يعني كسي كه دعا نميكند در واقع نسبت به عبادت استكبار ميورزد. اينها بزودي به روي در آتش جهنم داخل خواهند شد. در جاي ديگري هم هست كه خداوند به پيغمبر ميفرمايد كه:به اينها بگو كه اگر به خاطر دعاهايشان نبود اصلاً خدا به آنها اعتنا نميكرد «قُلْمَا يَعْبَؤُا بِكُمْ رَبِّي لَوْلاَ دُعَاؤُكُمْ» (فرقان: 77) دعا از بهترين عبادتها است، و معقول نيست كه بگوييم بزرگان دعا نميكردند. منتها شايد مرادشان اين باشد كه حاجتشان را در دعا نميگفتند. يا مثلاً در دعا كردن براي ديگران دعا ميكردند اينها درست است. اما نسبت به اينكه حالا چه لزومي دارد كه ما حاجتمان را دردعا بگوييم، حقيقت اين است كه اينها از آداب دعاست.مرحوم شيخ حر عاملي در جلد هفتم «وسائل الشيعه» كه آداب دعا مفصل آمده است يك باب را باز كرده تحت عنوان اينكه يكي از آداب و شرايط دعا كه باعث استجابت دعا ميشود، اين است كه، انسان حاجت خودش را اسم ببرد. ازامام صادق(ع) هم روايت شده كه فرمود: خداوند ميداند كه بنده چي ميخواهد«اِنَّ اللّه تعالي يَعْلَمُ ما يُريدُ العبد» وقتي كه دعا ميكند خدا ميداند كه بنده چي ميخواهد، ولي خدا دوست دارد كه آن حوائج و خواسته هاي بنده به سوي خدابه لفظ بيايد و گفته شود. و اين مطلب نياز به يك بحث مفصل دارد كه ايشان را ارجاع ميدهم به كتابهاي دعا و به آن رواياتي كه در باب دعا كردن آمده است.مثلاً در «اصول كافي» در كتاب دعا كه اواخر اصول كافي است يا جلد هفتم وسائل الشيعه، آنجا ايشان وقتي ملاحظه كردند خواهند ديد يكي از شرايط استجابت دعا و يكي از آداب دعا نام بردن حاجت است. كه از اهل بيت عليهم السلام هم نقل شده است نكته ديگري كه در اينجا قابل توجه است اين است كه خدا كه بهتر از ما ميداند كه ما چي ميخواهيم اين درست است ولذا يكي از شرايطي كه از آداب دعا اين است كه ما دعا به «مأثور» بكنيم. ادعيه مأثوره را بخوانيم يعنيآن چه كه خودشان گفتند. در آن دعا ديگر ما نيستيم كه ميگوئيم چي ميخواهيم،بلكه امام تعيين كرده يا خود خدا تعيين كرده است، مثلاً وقتي كه ما ميگوييم«رَبَّنا آتنا في الدنيا حسنة» (البقره: 201) اين ما نيستيم كه تعيين ميكنيم اين را خدابراي ما تعيين كرده، خدا ميگويد اينجوري دعا كن. بنابراين اون دعاهاي مأثوره هستند اگر خوانده شود نظر ايشان تأمين ميشود، چون خود خدا گفته شما چي بخواهيد. ما هم ميگوييم خدايا تو گفتي اينجوري بخواه من هم اينجوري ميخواهم پيغمبر تو گفته از خدا اينجوري چيزي بخواهيد ما هم اينجوري ميخواهيم.
و اين جمله كه فرموده خدا ارحم الراحمين است و خير ما را بيشتر ميخواهد صحيح است و نتيجه دعا جز خير و مصلحت نيست. گاهي ما دعا ميكنيم به اين دليل كه خداوند مصلحت ما را ميداند، كه اين دعا به نفع ما نيست، اجابت نميكند، به جايش چيز بهتري را نصيب انسان ميكند كه آن با ارحم الراحمين خدا كاملاً سازگار است.
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید