گل کلم، حاوي مقادير فراواني از آنتياکسيدانها بوده که ميتوانند از ابتلا به انواع سرطانها، بيماريهاي قلبي و سکته مغزي پيشگيري کنند.
گل کلم، گياه بومي شمال شرق مديترانه در حال حاضر در بيشتر کشورها کشت ميشود.
گل کلم را ميتوان خام، پخته يا به صورت ترشي مصرف کرد هر چند که ارزش غذايي گل کلم خام بيشتر است.
 
1- پيشگيري از سرطان
مصرف گل کلم، احتمال ابتلا به انواع سرطانها به خصوص سرطانهاي پروستات، سينه، روده، تخمدان و مثانه را کاهش ميدهد. محققان کانادايي در بررسيهاي خود دريافتند مصرف نصف پيمانه گل کلم در روز، احتمال ابتلا به سرطان پروستات را تا 52 درصد کاهش ميدهد.
مصرف گل کلم همراه با زردچوبه در سلامتي مردان موثر است
سرطان پروستات دومين عامل مرگ از سرطان در مردان آمريکا ميباشد. هرساله 500000 مرد بر اثر سرطان پروستات ميميرند که اين آمار نسبت به هند که در رژيم غذايي خود از گياهان خانواده براسيکا و ادويهجات استفاده مينمايند، بيشتر است. ترکيب گل کلم و زردچوبه بسيار خوشمزه و خوش طعم ميباشد. بهترين راه براي تهيه اين غذا به اين صورت است که ابتدا گل کلم را تکه، تکه ميکنيم و براي تقريباً 5 تا 10 دقيقه آن را نگه ميداريم. اين مرحله سبب توليد فنيل ايزوتيوسيانات (phenethyl isothiocyanate) ميشود که به کاهش رشد سلولهاي سرطاني کمک ميکند. اين ماده زماني که گل کلم تکه شده باشد توليد ميشود اما با گرم کردن آن توليدش متوقف ميگردد. مقداري زرد چوبه به آن اضافه مينماييم و روي حرارت ملايم با اضافه نمودن کمي سبزيجات به مدت 5 دقيقه گرم ميکنيم و سپس همراه با کمي نمک، فلفل و روغن زيتون آن را خوش طعم تر نماييد.
 
2- کمک به هضم بهتر
گل کلم منبع خوبي از فيبر رژيمي محسوب شده که براي هضم بهتر غذا از اهميت اساسي برخوردار است. اگر به مقدار کافي فيبر در برنامه غذايي خود داشته باشيد مواد غذايي به نرمي از رودهها عبور ميکنند. ترکيبي در گل کلم موسوم به «گلوکورافين» وجود دارد که ميتواند از شکم و رودهها در برابر ابتلا به برخي بيماريها از جمله سرطان و زخم معده پيشگيري کند.
سولفورافان موجود در گل کلم، ماده شيميايي سرطان زا را از بين ميبرد و مانع
از رشد سلولهاي سرطان ميشود

3- منبع آنتي اکسيدانها
گل کلم، حاوي مقادير فراواني از آنتياکسيدانها بوده که ميتوانند از ابتلا به انواع سرطانها، بيماريهاي قلبي و سکته مغزي پيشگيري کنند. آنتياکسيدانها، همچنين در تخريب راديکالهاي آزاد که موجب پيري زودرس ميشوند، داراي اهميت اساسي هستند.
 
4- ضد التهاب
وجود اسيدهاي چرب امگا 3 و ويتامين K در اين سبزي، به پيشگيري از ايجاد التهاب مزمن که منجر به برخي بيماريها مانند آرتروز، سرطان، دردهاي مزمن و بيماريهاي خاص روده ميشود، کمک موثري ميکند.
 
5- مفيد در بارداري
گل کلم داراي مقادير فراواني فولات (B9)، يک ويتامين B که براي يک بارداري سالم توصيه ميشود، است. کمبود فولات در زنان باردار ميتواند منجر به بروز برخي بيماريها از جمله ايجاد برخي نقايص هنگام تولد و نيز کم وزني نوزاد شود.

 
6- منبع ويتامينهاي گروه B
علاوه بر فولات، گل کلم سرشار از ويتامينهاي ديگر مهم B مانند نياسين، ريبوفلاوين، اسيد پانتوتنيک و تيامين نيز هست.
 
7- کمک به سلامت قلب
گل کلم به روشهاي بسياري از ابتلا به بيماريهاي قلبي در فرد پيشگيري ميکند. گل کلم داراي مادهاي موسوم به آليسين است که احتمال بروز بيماريهاي قلبي و سکته مغزي را کاهش ميدهد.
 
8- کمک به کاهش وزن
گل کلم ماده غذايي فوقالعادهاي براي کاهش وزن محسوب ميشود چرا که کم کالري بوده و به روشهاي مختلف ميتوان از آن استفاده کرد براي نمونه ميتوانيد آن را درون انواع سالادها رنده کرده و يا همراه با برنج آن را بپزيد و يا آن را پخته و پوره کرده سپس آن را با پوره سيبزميني مخلوط کنيد.
 
9- تقويت حافظه
تازهترين مطالعات نشان ميدهد مصرف برخي انواع ميوه و سبزيها به ويژه گل کلم ميتواند حافظه را تقويت کند. عصاره پنج نوع ميوه و سبزي شامل گل کلم، سيب زميني، پرتقال، سيب، و تربچه حاوي موادي است که تأثير آنها مشابه داروهاي درمان آلزايمر است. بيشترين ميزان اين ماده در گل کلم يافت ميشود.
دانشمندان در مطالعهاي مشاهده نمودهاند که غذاهايي که حاوي ويتامين C هستند مانند گل کلم از التهابات استخواني مانند آرتروز جلوگيري مينمايند
بيشتر داروهاي درمان آلزايمر نقش بازدارندگي آنزيم استيل کولين استراز را دارند که عامل تجزيه پيامرسان عصبي استيل کولين است. هرچند پيش از اين هم دانشمندان ميدانستند برخي سبزيجات معمولي خواص ضد استيل کولين استراز دارند، اما هيچ تحقيق مفصلي در اين زمينه انجام نشده بود. مطالعه جديد اين تأثير را در تمامي اين پنج نوع ميوه و سبزي تاييد ميکند. گل کلم بيشترين تأثير را داشت به همين خاطر تحقيقاتي براي شناسايي عامل اصلي اثرگذار در گل کلم انجام شد. محققان دريافتند اين ماده موثر گلوکوسينولات (glucosinolates) است که دستهاي از ترکيبات است که در تمام خانواده کلمها يافت ميشود.
 
10- دفع سموم توسط کبد
همان طور که ميدانيم گياهان Cruciferous حاوي گلوکزينولات و تيوسيانات ( glucosinolates and thiocyanates) ميباشند. اين مواد توانايي کبد را براي دفع مسموميت بالا ميبرند.
اگر مولکولهاي سمي به سرعت توسط کليه از بين نروند، ميتوانند همه سلولها را از جمله DNA، تخريب نمايند. اين تخريب ميتواند باعث رشد غير قابل کنترل سلولها گردد.
 
11- جلوگيري از ابتلا به آرتروز
دانشمندان در مطالعهاي مشاهده نمودهاند که غذاهايي که حاوي ويتامين C هستند مانند گل کلم از التهابات استخواني مانند آرتروز جلوگيري مينمايند. يافتههاي جديدي که در سالنامه بيماريهاي رماتيسم منتشر شده است نشان داده که اين مطالعات بر روي 20000 فرد انجام گرفته که قبل از شروع اين آزمايشات هيچگونه بيماري آرتروزي نداشتهاند.
آزمايشات نشان دادند افرادي که مصرف غذاهاي حاوي ويتامين C در آنها کمتر است 3 برابر ريسک ابتلا به آرتروز در آنها بيشتر از افرادي است که مصرف غذاهاي مملو از ويتامين C در آنها زياد است.

 چگونگي انتخاب و نگهداري گل کلم
در انتخاب گل کلم بايد به تميزي، سفيدي و بهم پيوستگي آن (گلچه ها از هم فاصله نداشته باشند و به هم پيوسته باشند) توجه نمود. از خريد گل کلمهايي که سياه شدهاند و يا لکههايي سياه داشته باشند و همچنين گلکلمهايي که گلهاي کوچکي در آنها ظاهر شده است خودداري کنيد.
گل کلم را نپخته در پلاستيک قرار دهيد و در يخچال نگهداري نماييد.
گل کلم تکه شده را تنها ميتوان براي 1 تا 2 روز در يخچال نگه داشت و همچنين کلم پخته شده را به اين دليل که زود فاسد ميشود تنها ميتوان براي 2 تا 3 روز در يخچال نگهداري نمود.
 
خواص گل کلم به طور خلاصه
* آليسين موجود در گلکلم باعث سلامت قلب و کاهش خطر سکته ميشود.
* سلنيوم و ويتامين C در اين گياه تقويت کننده سيستم ايمني بدن است.
* از آن جا که سرشار از فولات است، در رشد و تکثير سلول موثر است.
* فيبر گل کلم سلامت روده بزرگ را بهبود ميبخشد و مانع از بروز سرطان ميشود.
* به تازگي محققان دريافتند که گل کلم حاوي ماده اي به نام «ايندول-3 کاربينول» است که مانع از بروز سرطان سينه و سرطانهاي ديگر مربوط به زنان ميشود.
* مواد موجود در اين گياه توانايي کبد را در خنثي سازي ماده سمي افزايش ميدهد. خاصيت سم زدايي دارد.
* سولفورافان موجود در گل کلم، ماده شيميايي سرطان زا را از بين ميبرد و مانع از رشد سلولهاي سرطان ميشود.
* نتايج تحقيقات نشان ميدهد، فيتوکميکال موجود در گل کلم خطر بروز سرطانها را کاهش ميدهد.
* مصرف يک پيمانه گل کلم پخته شده، نصف ويتامين C مورد نياز بدن در روز را تأمين ميکند.
* ويتامين K و اسيد چرب امگا 3 در آن التهاب را کاهش ميدهد.
فرآوري: مريم مراديان نيري