برای قاطعیت و بیان احساسات و تمایلات درونی با اعتماد به‌ نفس کامل لازم است 2 نوع رفتار را یاد بگیرید؛ نه گفتن و اظهار عدم تمایل، بیان احساسات منفی و مثبت.

ما آدم‌ها موجوداتی اجتماعی هستیم و برای زندگی کردن، رشد و تکامل لازم است که در جمع زندگی کنیم اما برای اینکه بتوان به‌راحتی با دیگران ارتباط برقرار کرد باید مهارت‌های لازم را یاد گرفت، دراین‌باره اطلاعات کافی داشت و اعتماد‌ به‌ نفس، قاطعیت و مهارت کلامی خوبی هم پیدا کرد.

برای قاطعیت و بیان احساسات و تمایلات درونی با اعتماد به‌ نفس کامل لازم است 2 نوع رفتار را یاد بگیرید؛ نه گفتن و اظهار عدم تمایل، بیان احساسات منفی و مثبت.

مهارت نه گفتن و اظهار عدم تمایل
مهارت نه گفتن و نپذیرفتن به روش مناسب و در شرایط و زمان مناسب، یکی از مهارت‌هایی است که باید یاد بگیرید تا بتوانید به‌راحتی و بدون اینکه آسیبی ببینید در اجتماع زندگی کنید.

هنگام رد کردن یک درخواست بهتر است به موارد زیر توجه کنید:
شرح دادن و مشخص کردن موضع؛ نه من نمی‌توانم.
بیان و شرح علت: امروز باید کار دیگری انجام بدهم.
همدلی: نشان دادن اینکه متوجه اهمیت موضوع شده‌اید؛ امیدوارم راه دیگری پیدا کنید. برای تمرین این مهارت لازم است خودتان را در شرایطی مانند تعارف به مصرف مواد، پذیرفتن رشوه و انجام یک کار دیگر درحالی‌که موظفید کار دیگری را انجام دهید، تصور کنید.

نه گفتن حق شماست و هر جا که دلتان بخواهد و تشخیص بدهید لازم است، می‌توانید از آن استفاده کنید؛ اما این را هم بدانید که این کار گاهی ممکن است عواقب جدی و وخیمی داشته باشد. مثلاً زمانی که سرپرست یا رئیستان درخواست کاری از شما داشته باشد و از شما بخواهد اضافه‌کار بایستید، درحالی‌که شب مهمان‌دارید و به خانواده‌تان قول داده‌اید زود به خانه می‌روید.

مهارت بیان احساسات
اینکه شما بتوانید حالات و احساسات درونی‌تان را به‌راحتی به دیگران بگویید، در داشتن روابط سالم و شفاف خیلی مهم و مؤثر است. شما باید یاد بگیرید احساسات منفی و مثبتتان را به‌سادگی بیان کنید. احساسات مثبت را نشان دهید؛ مثلاً چه شغل خوبی پیدا کرده‌ای. احساسات منفی را هم بیان کنید؛ من از کاری که انجام داده‌ای ناراحت شدم.

بیان علت احساسات و توضیح دادن درباره آن‌ها به‌ویژه در نشان دادن و ابراز احساسات منفی لازم است. بیان علت احساسات مثبت و تعریف و تمجید هم در ایجاد روابط سالم و ایجاد صمیمیت بیشتر، مؤثر است اما این مهم است که شما تشخیص بدهید در شرایط و موقعیت‌های مختلف از جملات و عبارات مناسب استفاده کنید. در هر دو این مهارت‌ها داشتن قاطعیت ضرورت جدی دارد.

برای اینکه قاطع باشید لازم است نکات مربوط به مهارت قاطعیت و بیان احساسات خود را یاد بگیرید و در شرایط و موقعیت‌های مختلف از جملات و عبارات مناسب استفاده کنید.

رعایت موارد زیر به شما کمک می‌کند بهتر و با اعتماد به‌ نفس بیشتری بتوانید حرف، نظر، عقیده و احساس درونی‌تان را با دیگران مطرح کنید.

تماس چشمی: مطمئن شوید شخصی که با او صحبت می‌کنید از هر چیز دیگر برایتان مهم‌تر است. بیشتر وقت را به او نگاه کنید اما تمام‌وقت را در چشم‌هایش زل نزنید.

حالت بدن: سعی کنید کاملاً روبه‌روی فرد قرار بگیرید، صاف بایستید یا بنشینید.

رعایت فاصله: احساس کردن بو یا گرمای نفس طرف مقابل به این معناست که خیلی به او نزدیک شده‌اید، فاصله مناسب را رعایت کنید.

حرکات دست: برای بیان گفته‌هایتان از حرکت دست‌هایتان کمک بگیرید اما در این کار زیاده‌روی نکنید تا فردی که از دور شما را می‌بیند تصور نکند در حال اجرای دکلمه هستید یا عصبی شده‌اید.

حالات چهره: چهره شما باید با احساسات و آنچه می‌گویید هماهنگ باشد. وقتی ناراحت هستید نخندید و وقتی شاد هستید اخم نکنید. یک چهره آرام و رضایتمند، بهترین حالت برای نشان دادن شادی و یک چهره آرام و جدی بهترین حالت برای نشان دادن ناراحتی است.

طنین و تغییر بلندی صدا: هنگامی‌که می‌خواهید یک جمله قاطعانه بگویید، لازم است که شنیده شوید؛ برای این کار باید به طنین صدایتان توجه کنید؛ گاهی شاد، گاهی محکم و گاهی ملایم صحبت کنید و روی برخی بخش‌های کلام تأکید کنید و بلندی صدایتان را تغییر دهید.

روان و سلیس صحبت کردن: این نکته خیلی مهم است که کلمات مناسب را روان و سلیس و جملات را با مفاهیم هدفمند بیان کنید تا شنوندگان کسل و بی‌حوصله نشوند.

وقت مناسب: وقتی شما احساسات منفی‌تان را بیان می‌کنید یا تقاضا و درخواستی از کسی دارید، در نظر گرفتن زمان بسیار مهم است. یک هفته بعد ممکن است خیلی دیر باشد. از طرفی ابراز احساسات در آخرین لحظات، ممکن است کار درستی نباشد. زمان مناسب را برای این کار انتخاب کنید تا طرف مقابل برای تصمیم‌گیری وقت داشته باشد.

گوش دادن: گوش دادن و خوب و با دقت شنیدن بخش مهمی از بیان درخواست است. وقتی می‌خواهید احساساتتان را بدون اینکه قوانین دیگران را زیر پا بگذارید برای آن‌ها بیان کنید لازم است فرصتی برای پاسخ دادن به آن‌ها بدهید.

مقدار و حجم جملات: آنچه شما می‌گویید بخش بسیار مهم و بااهمیتی از ابراز احساسات، رد کردن یا درخواست یک موضوع است. بسته به آنچه می‌گویید و آنچه می‌خواهید انجام دهید، مقدار و حجم جملات ممکن است متغیر باشد.