بسياري از زنان در آرزوي مادر شدن زندگي را سپري مي‌کنند. انواع اقدامات را انجام می‌دهند تا به هدف خود برسند. اما هنگامي که باردار می‌شوند، نمی‌دانند که در 15 تا 20 درصد موارد در معرض عوارض گوناگوني قرار دارند يا اينکه چه تمهيداتي بايد بينديشند تا بارداري سالمي داشته باشند؟ مهم است بدانيم که چه‌کارهایی موجب ايجاد خطر براي زنان باردار مي‌شود.

دکتر آزيتا صفارزاده، متخصص زنان و فلوشيپ لاپاروسکوپي و نازايي در اين خصوص توضيح می‌دهند:

در دوران حاملگي می‌شود ورزش کرد؟

بله، انجام حرکات ورزشي و تقويت عضلات پيش، حين و پس از حاملگي به خانم‌هاي محترم توصيه می‌شود. اگر در زندگي روزمره عادت به ورزش داشته‌ايد، در هنگام حاملگي آن را ادامه دهيد. تنها اين نکته را به خاطر بسپاريد که در حاملگي نبايد تا حد خستگي مفرط به ورزش کردن ادامه داد. ورزش‌هاي ايروبيک همانند پياده ‌روي، دويدن، دوچرخه‌سواري و شنا بسيار مناسب دوران بارداري هستند ولي بايد از انجام ورزش‌هاي رزمي و بوکس در حين بارداري اجتناب کرد. انجام ورزش شنا در حاملگي به انجام ساده‌تر زايمان و کنترل اضافه وزن در حين بارداري کمک کرده و با کاهش وزن خانم حامله در آب از صدمه به مفاصل زانو جلوگيري می‌شود.

در موارد خاصي بايد از انجام ورزش اجتناب کرد و يا حتماً با نظر پزشک اقدام به اين کار کرد. اين موارد عبارت‌اند از: تهديد به سقط که همراه خون‌ريزي سه ماهه اول باشد و حاملگي‌هاي چند قلويي و بيماري قلبي و ريوي شديد و احتمال زايمان زودرس که با کوتاه شدن طول دهانه رحم همراه است.

آيا در دوران حاملگي مي‌توان به مسافرت رفت؟

به‌طور کلي اگر حاملگي طبيعي باشد و احتمال سقط و يا زايمان زودرس را نداشته باشيم، بله ولي خانم حامله بايد هر يک ساعت يک بار به مدت يک ربع قدم بزند تا از بروز لخته در سياهرگ‌هاي پاي وي جلوگيري شود ولي در کل اگر بتوان از مسافرت‌هاي طولاني در سه‌ماهه اول و سوم خودداري کرد، بهتر است. در اغلب کشورهاي دنيا از پرواز خانم حامله بعد از هفت‌ماهگي ممانعت به عمل می‌آورند.

تغذيه هنگام حاملگي چگونه بايد باشد؟

خانم حامله در ابتداي حاملگي به علت بروز تهوع و استفراغ بايد از 5 يا 6 وعده غذايي مختصر استفاده کند که به شرح ذيل است: صبحانه و ساعت 10 صبح يک ميوه، ناهار مختصر و ساعت 4 عصر يک نوع لبنيات به‌طور مثال، 125 گرم ماست و شام مختصر و نوشيدن يک ليوان شير گرم پيش از خواب.

نکته جالب توجه اين است که افزايش وزن بيش از 12 کيلوگرم حتي تا 30 کيلوگرم در حاملگي در ايران يک امر بسيار معمولي است در حالي که بايد بدانيم که بسياري از عوارض حاملگي با افزايش وزن حين دوره بارداری افزايش می‌یابند که از جمله ديابت حين بارداري و بزرگ شدن جنين و افزايش احتمال زايمان دشوار و درنهايت سزارين را مي‌توان نام برد. به‌طور کلي مصرف انواع ويتامين‌ها، آهن و کلسيم در حاملگي توصيه می‌شود. با مصرف اسیدفولیک به مقدار يک ميلي‌گرم از سه ماه قبل از حاملگي می‌توان از بروز اختلالات سيستم عصبي جنين جلوگيري کرد.

 آيا مصرف دارو در بارداري مجاز است؟

مصرف داروها در بارداري را به پنج گروه تقسيم ‌بندي کرده‌اند که از بی‌خطرترین که در گروه A  مي‌گيرد تا پرخطرترين در گروه X ، متفاوت هستند. در هر حال، پيش از شروع مصرف هر دارويي بايد با پزشک خود مشاوره کنيد و به‌خصوص در سه ماهه اول تا حد امکان از مصرف دارو خودداري کنيد.

آيا لازم است که خانم حامله با دندان‌پزشک مشاوره کند؟

بله، ويزيت در ابتداي حاملگي و حتي پيش از حاملگي به خانم‌ها توصيه مي‌شود و انجام اغلب عمل‌هاي ترميمي در حاملگي بی‌خطر است. تنها بايد به دندان‌پزشک خود يادآور شويد که حامله هستيد.

آيا مصرف سيگار و ديگر مواد مخدر در حاملگي مجاز است؟

خير مصرف سيگار و مواد مخدر سبب اختلال در خون ‌رساني به جنين و کوچکي بيش از حد وي و گاه حتي مرگ داخل رحمی جنین می‌شود. حتي مادر باردار نبايد در معرض دود سيگار ديگران قرار بگيرد و به‌اصطلاح، سيگاري دست دوم باشد و دود سيگار را به‌صورت تحميلي، استنشاق کند.