يکي از اصول قابل توجه در پيشگيري و درمان ناباروري در زنان ورزش است. دکتر فاطمه رمضان زاده، جراح و متخصص زنان و زايمان در گفت و گو با خبرنگار ايسنا ضمن بيان اين مطلب گفت: اصولاً تحرک کافي و ورزش، نقش ويژه‌اي در کليه مراحل مربوط به بارداري، تغييرات خاص سن بلوغ و عوارض مربوط به دوران سالمندي دارد.
وي ادامه داد: ما معتقديم زناني که تحرک کافي دارند، زماني که اقدام به باردار شدن مي‌کنند، با مشکلات کمتري روبرو مي‌شوند و به علت داشتن وزن مناسب از عوارضي مانند پرفشاري مخصوص زايمان، اختلالات گوارشي و نيز چاقي  بيش از حد مصون مي‌مانند.
دکتر رمضان زاده هم‌چنين به نقش ورزش در پيشگيري از ناباوري تأکيد کرد و گفت: يکي از عمده‌ترين دلايل نازايي در زنان، خصوصاً در افراد چاق مربوط به عارضه تخمدان پلي کيستيک (نوعي عارضه متابوليک) است که مي‌توان با انجام حرکات ورزشي متعادل و زير نظر پزشک اين عارضه را درمان نمود و از پيشرفت آن جلوگيري کرد.

اين متخصص زنان و زايمان در نهايت به نقش ورزش در پيشگيري از پوکي استخوان  و عوارض يائسگي  در سنين سالمندي اشاره کرد و توضيح داد: در حال حاضر علم ثابت کرده است، با تحرک کافي در دوران نوجواني ميزان ابتلا به پوکي استخوان و عوارض شايع آن همچون شکستگي لگن در دوران سالمندي  بسيار کم خواهد شد.

تاثير تغذيه بر افزايش باروري
 
براي بسياري از افراد، داشتن فرزند ، يكي از مهمترين و پرمخاطره ترين تجربه هاي زندگي است. تحقيقات اخير حاكي از اين است كه از هر چهار زوج، يكي با مشكلات باروري گريبانگير است و اين مشكلات تأثير بسياري در وضعيت روحي و رواني افراد خواهد داشت.
درمان هاي تضميني ناباوري(IVF) شامل روش هاي استخراج و تلقيح تخمك و اسپرم و كاشت تخم در رحم مادر است. با اينكه اين روش بسيار پرهزينه است و درصد موفقيت پائين (14%)  آن و اثرات جانبي نامطلوبي دارد، استفاده از آن شايع است.
اكنون به خوبي دريافته ايم ، براي افزايش احتمال باروري، راه هاي طبيعي هم وجود دارد. نقش خطير تغذيه در رشد و نمو كودك در رحم به خوبي مشخص شده است. مثلا كمبود ويتاميني به نام اسيد فوليك موجب نقص لوله ي عصبي كودك خواهد شد. ليكن به نظر مي رسد كمبود مواد مغذي، هر چند اندك، احتمال اولين بارداري را كاهش مي دهد. شما احتمالاً يكي از افرادي هستيد كه به نظرتان، رژيم غذايي سالمي داريد و دچار كمبود مواد مغذي نيستيد، ولي احتمالا يك تجزيه و تحليل تغذيه اي از رژيم غذايي شما نشان خواهد داد كه يك يا چند ماده مغذي را كمتر از نيازتان دريافت مي كنيد.

براي افزايش احتمال باروري، بايد كليه مواد مغذي در حد نياز مصرف شوند و در بين آنها، موادي كه مهمتر هستند به ترتيب بيان مي شوند:

1-اسيدهاي چرب ضروري كه در روغن هاي گياهي، روغن دانه ها و مغزها موجود هستند و براي حفظ تعادل هورموني مورد نيازند.

2-عقيمي در مردان و زنان در ارتباط با كمبود ويتامينE است، چون با كمبود اين ويتامين بافت هاي توليد مثلي تخريب مي شوند.

3-منيزيم، روي و ويتامينA براي توليد سلول تخم مورد نياز است.

4-كمبود ويتامينB6  و B2 با ناباوري مرتبط است.

5-ويتامينA براي توليد هورمون هاي مردانه مورد نياز است (كه در ارتباط با عنصر روي است).

6-در بين كليه مواد مغذي كه با باروري مرتبط اند، "روي" از همه با اهميت تر است. اين ماده معدني براي فعاليت صحيح صدها سيستم آنزيمي بدن ضروري است. تعدادي از اين سيستم هاي آنزيمي مربوط به باروري در زن و مرد است. براي مثال رشد و نمو ديواره ي رحم بستگي به روي دارد و اين ماده معدني براي توليد اسپرم در مردان مورد نياز است.
تجزيه املاح موجود در موي افراد نابارور نشان مي دهد، تعداد كثيري از خانم هايي كه باردار نمي شوند و يا سقط هاي پي در پي دارند، دچار كمبود روي هستند. رژيم غذايي اغلب افراد تأمين كننده روي مورد نيازشان نيست و شرايطي چون استرس، سيگار كشيدن، آلودگي هوا و الكل موجب تخليه منابع روي بدن مي شود.

يكي از دلايل ديگر ناباروري، افزايش تماس با تركيبات استروژني مصنوعي است كه تعادل هورمون هاي بدن را به مخاطره مي اندازد. هورمون هاي مصنوعي در داروها و محصولات لبني غير اورگانيك وجود دارد و گوشتها اغلب محتوي هورمون هستند. همچنين ماهي هايي كه از آبهاي آلوده صيد مي شوند،  حشره كش ها و مواد محتوي پلاستيك داراي هورمون هستند. در مردان دريافت مقاديري بالاي استروژن، توليد اسپرم را كاهش مي دهد و در زنان ايجاد كيست هاي تخمداني و رحمي مي كند كه با لطبع بر باروري مؤثر است. مثل آنكه اگر با كاشتن يك دانه بر روي يك خشكزار، انتظار درختي تنومند را داشته باشيم، دور از عقل است.
خانمي بنام دايانا (حدود سي سال ) ، مبتلا به كيست تخمدان بود واز شش سال پيش تحت درمان با هورمون بوده است. تمايل به باروري و گفته هاي پزشك مبني بر احتمال كم باروري با شرايط فعلي، او را واداشت تا پس از گفت و گو با پزشك معالج ، دارو درماني را قطع و به يك متخصص تغذيه مراجعه كند. دايانا دچار كمبود شديد املاح و عدم ثبات قند خون بود كه موجب احساس خستگي و تمايل شديد به مصرف مواد قندي مي شد. رژيمي خاصي برايش تنظيم شد و مكمل هاي قوي املاح حاوي روي و كروم توصيه شد. همچنين از عصاره گياهي سويا وagnus castus استفاده كرد كه تنظيم كننده تعادل هورمون بدن هستند. پس از مدتي با رعايت رژيم غذايي اصولي و رژيم درماني، دايانا به آرزويش كه مادر شدن بود ، رسيد.
اگر اين شرح حال، شما را قانع مي كند در رژيم غذايي تان تغييرات اساسي بدهيد.
 در همين رابطه به نتيجه تحقيقي كه در دانشگاه سوري انجام شد ، توجه كنيد. در سال 1978 اثرات تغذيه و ديگر عوامل محيطي بر باروري بطور گسترده مورد بررسي قرار گرفت. در اين بررسي صدها زوج از رژيم اصولي به همراه مصرف مكمل ويتامين و مواد معدني پيروي كردند و از نظر عفونت ادراري، مسموميت با فلزهاي سنگين و مواد مسموميت زاي ضد باروري مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج نشان داد 81 درصد از اين زوج ها، با سابقه ي ناباروري ، صاحب فرزندان سالم و تندرست شدند.