ايقان از آثار بهاءالله شارع دين بهائي است. اين کتاب در اواخر دوره اقامت در بغداد نگاشته شدهاست (???? ه. ق. مطابق با ???? ميلادي). به اعتقاد بهائيان اين کتاب نيز مانند ديگر آثار بهالله وحي منزل از خداوند بر او بودهاست. اين کتاب در جواب سوالات حاجي ميرزا سيد محمد خال، دايي سيد علي محمد باب نگاشته شدهاست. کتاب ايقان در مورد بيان اسرار کتب آسماني اديان قبل و توضيح معاني بشارتهاي آنها در مورد علامتهاي ظهور منجي از قبيل معناي قيامت، تاريک شدن خورشيد، سقوط ستارگان و ديگر علامتها ميباشد. اين کتاب به زبان فارسي نوشته شدهاست. ادوارد براون، خاورشناس نامدار انگليسي، درباره اين کتاب ميگويد: «اثرياست سخت بسزا، با سبکي پرصلابت، روشن در استدلال، مجابکننده در اثبات و در آن آگاهي از انجيل، قرآن و سنن کم پديدار نيست.» [?] [?]
محتوا
چنانکه از متن اين کتاب مستفاد ميشود پرسشهاي حاجي ميرزا سيد محمّد عبارت بودهاست از سؤال در علامات ظهور موعود، مسأله خاتمالنبيين، موضوع قيامت کبري، مسأله رجعت پيغمبر و ائمه اطهار، لقاءاللّه در يوم قيامت، مسأله تحريف کتب آسماني، حشر و نشر و زنده شدن مردگان، مسأله سلطنت و قدرت مظهر موعود و سؤالاتي از اين قبيل که پاسخ همه آنها به شيوهاي منظّم در آن کتاب داده شدهاست. ورقه سؤالات حاجي ميرزا سيد محمّد که به خطّ خودش نوشته شده در بين صفحات ?? و ?? در کتاب خاندان افنان (تأليف محمدعلي فيضي، طبع طهران ??? بديع) آورده شدهاست. [?]
اغلاط اوليه کتاب و اصلاح پيروان
يکي از اغلاط کتاب ايقان: آيه ??? سوره بقره را چنين نگاشته: «يوم يأتي الله في ظلل من الغمام»
براي اولين (و دومين بار) چاپ سنگي اين کتاب در ???? (????) در بمبئي بود که شامل ايرادات در زبان عربي و در آيات قرآن بود که در چاپ اوليي سربي (چاپ سوم کتاب) که در مصر انجام شد اصلاحات مربوط به ايرادات زبان عربي و آيات قرآن با اجازه ميرزا حسينعلي انجام شد. [?] از آنجا که در چاپ اول اين کتاب حسينعلي خود را در مقابل صبح ازل «عبد» خوانده بود و او را به عنوان «مصدر امر» در نظر آورده بود (که موجب استناد ازليان ميشد) بهائيان تصميم گرفتند که اين کتاب را بر طبق مصالح خود اصلاح کنند. [?] در اين تغييرات زعماي بهائيت در اولين چاپ سربي کتاب، آيات تحريف شده را برخلاف منظور استدلال حسينعلي ميرزا حذف، و به جاي آن آيه صحيح را منظور کردند.
حسينعلي ميرزا در موارد متعددي آيات قرآن را تحريف نموده و از تغييرات داده شده به آيات استفاده به مطلوب نمودهاست. [?] گرچه جانشينان او تغييرات در لفظ و معنا را بر خلاف سير بيانات و استدلالاتش به آيه صحيح تغيير دادند. در زير نمونههايي از تغيير (و يا تحريف براي مصادره به مطلوب) که در چاپ اول (از روي دستخط) بوده آورده شدهاست. [?] :
آيه غلط در ايقان آيه درست
يوم يأتي الله في ظلل من الغمام [?] هَلْ ينْظُرُونَ إِلاّ أَنْ يأْتِيهُمُ اللهُ فِي ظُلَل مِنَ الْغَمام [?]
ولکن البر ان تؤمنوا بالله و اليوم الاخر [??] وَ لکِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللهِ وَ الْيوْمِ الاْخِر [??]
و ان کبر عليک اعراضهم فان استطعت فابتغي في الأرض [??] وَ إِنْ کانَ کَبُرَ عَلَيکَ إِعْراضُهُمْ فَإِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ تَبْتَغِي نَفَقاً فِي اْلأَرْض [??]
کحمر مستفرة من القسورة [??] کَأَنَّهُمْ حُمُرٌ مُسْتَنْفِرَةٌ فَرَّتْ مِنْ قَسْوَر [??]
والأبرار يشربون عن کأس [??] إِنَّ اْلأَبْرارَ يشْرَبُونَ مِنْ کَأْس [??]
اولئک يسئوا من رحمة الله [??] اولئک يئسوا من رحمتي [??]
ليتني متّ قبل موقفي هذا ام کنت [??] ليتني مت قبل هذا و کنت [??]
و اذا لقوا الذين آمنو قالوا آمنا... عليم به ما في الصدور [??] اذالقوکم قالواآمنا ...عليم به ذات الصدور [??]
و نفخ في الصور ذلک رجع بعيد [??] و نفخ في الصور ذلک يوم الوعيد [??]
ولکنه رسول الله [??] و لکن رسول الله [??]
او در مواردي براي اثبات دعاوي خود، آيات قرآن مجيد را تحريف کرده، تا گفتههايش بدون مدرک و استناد به نصوص نباشد. از آن جمله: در بيان و ذکر اشارات و تلويحاتي که مبين «ظهور الله» است، به آيه ??? سوره بقره استناد ميکند که: «چنانچه ميفرمايد (يومَ يأتي اللهُ فِي ظُلَل مِنْ الْغَمَامِ)، و علما ظاهر بعضي اين آيه را از علائم قيامت موهوم که خود تعقل نمودهاند گرفتهاند که مضمون آن اين است که روزي که ميآيد خداي در سايهاي از ابر».
براي حدود دو دهه پس از نگارش، ايقان به صورت دستي و دستنويس در بين مردم پخش شد [نيازمند منبع] و در اين کپيها خطاهاي نگارشي در بين نسخ خطي آن پديدار شد. [نيازمند منبع] بهاءالله طي لوحي خطاب به ملا علياکبر شهميرزادي، حاجي آخوند، از اياديان امرالله، بيان ميکند، شماري از دستنويسهاي کتاب ايقان در اين سرزمين (عکا) هستند ولي همه بيغلط نيستند. [??]
پاورقي
? E. G. Browne, Selections from the Writings of E. G. Browne on the Babi and Baha'i Religions, ed. by Moojan Momen (Oxford: George Ronald, 1987) 254
? "it is a work of great merit, vigorous in style, clear in argument, cogent in proof, and displaying no slight knowledge of the Bible, Qur'an, and Traditions"
? مقدمه کتاب ايقان، مؤسّسه ملّي مطبوعات بهائي آلمان، هوفمايم، آلمان، صفحات الف-ط
? Christopher Buck, "The Kitab-i Iqan: An Introduction to Baha'u'llah's Book of Certitude with Two Digital Reprints of Early Lithographs", Occasional Papers in Shaykhi, Babi and Baha'i Studies, Vol. 2, No. 5 (June, 1998)
? سيدمحمدباقر نجفي. بهائيان. رسول جعفريان. چاپ اول. تهران: نشر مشعر، ????. ???. شابک ??-??-????-???.
? سيدمحمدباقر نجفي. بهائيان. رسول جعفريان. چاپ اول. تهران: نشر مشعر، ????. ???. شابک ??-??-????-???.
? سيدمحمدباقر نجفي. بهائيان. رسول جعفريان. چاپ اول. تهران: نشر مشعر، ????. ??? و ???. شابک ??-??-????-???.
? ص ?? چاپ اول
? ??? سوره بقره
? ص ?? چاپ اول
? آيه ??? سوره البقره
? ص ??? چاپ اول
? آيه ?? سوره انعام
? ص ?? چاپ اول
? سوره المدثر آيه ??
? ص ?? چاپ اول
? آيه ? سوره الدهر
? ص ??? چاپ اول
? آيه ?? عنکبوت
? ص ?? چاپ اول
? آيه ?? سوره مريم
? ص ?? چاپ اول
? آيه ??? آل عمران
? ص ?? چاپ اول
? آيه ?? سوره ق
? ص ??? چاپ اول
? آيه ?? سوره الاحزاب
? Dr. Christopher Buck, Michigan State University, The Kitab-i Iqan: An Introduction to Baha'u'llah's Book of Certitude with Two Digital Reprints of Early Lithographs
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید