کرک ، خطرات و دانستني ها

تغيير چهره يک مصرف کننده کرک پس از گذشت نزديک به يک سال مصرف اين ماده اعتياد آور کرک (Crack) که گاهي راک (Rock) نيز ناميده ميشود، ماده اي محرک است که از تصفيه کوکائين به دست مي آيد و به اشکال مختلف تدخين (استنشاق دود) ميشود.

خطر کرک در چيست؟

يقينا يکي از آشناترين جملات در رابطه با سوء مصرف مواد مخدر و محرک اين است که شخص به محض استفاده از آن، ديگر نميتواند مصرف اين مواد را ترک کند.

تنها سه بار مصرف مقدار بسيار اندکي از کرک، اعتياد به آن را حتمي خواهد کرد و پس از اين زمان بسيار کوتاه، شخص را به شدت به خود نيازمند و وابسته ميکند. تقريبا هرگونه حالت تحرک و نشاط روحي و جسمي که توسط مواد اعتياد آور ايجاد شود، با حس بيحالي و لختي همراه خواهد بود و هر چقدر مقدار به اصطلاح "پرواز" شادمانه حاصل از اين سوء مصرف، بالاتر باشد، "سقوط" و احساس خماري و افسردگي پس از آن شديدتر و طولاني تر خواهد بود. اعتياد از همين جا آغاز ميشود زيرا نياز به فرار از اين حالت ناگوار، موجب مصرف مجدد کرک شده و پس از برطرف شدن تاثير اوليه کرک، حالت افسردگي باز ميگردد...و اين چرخه همچنان ادامه ميابد.

چرا آمار توزيع و مصرف کرک بالا است؟

فروشندگان مواد مخدر علاقه بسياري به فروش کرک دارند زيرا نه تنها ارزان تر از کوکائين است و راحت تر به فروش ميرسد، بلکه مصرف آن هم ساده تر است و به ظاهر چندان "خطرناک" نميرسد و از طرفي پنهان کردن آن هم ساده است. به اين ترتيب فروش کرک در شهرهاي بزرگ جهان و در مکانهايي مانند ميادين شهر، مدارس، فروشگاه هاي بزرگ و ... که پيش از اين براي اين تجارت مکانهايي بسيار خطرناک محسوب ميشدند، به شدت افزايش يافته است.

يک عمر پشيماني و افسردگي در مقابل 5 دقيقه لذت ظاهري!

تدخين کرک براي شخص حس نشاط ظاهري شديدي به دنبال دارد که حدود 5 تا 7 دقيقه طول ميکشد. اما پس از آن با افسردگي حاد، احساس بي ارزش بودن و ولع فراوان براي مصرف مجدد اين ماده، ادامه ميابد. در يک دوره زماني بسيار کوتاه، اين ماده کنترل مصرف کننده را در دست ميگيرد و اين الگوي رفتاري به اعتياد شديد مي انجامد. نياز به مصرف مکرر کرک به دوره هايي که معتادان کرک آنرا binge ( مدت عياشي) مينامند، مي انجامد. در يک دوره مصرف فرد تا جايي که پول و يا کرک در اختيار دارد و يا تا زماني که به اغما فرو رود، به مصرف کرک ادامه ميدهد. نمونه کرک اي که امروزه در خيابانهاي شهر فروخته مي شود.

تهيه مواد از هر طريق ممکن نياز به کرک بر هر نياز و وابستگي عاطفي غلبه کرده و فرد معتاد براي تهيه آن به هر جنايت و عمل خشونت آميز دست ميزند. در ميان افراد معتاد به هر گونه ماده اعتياد آور، تهيه "مواد" در بسياري از مواقع از راه هاي نامشروع و خلاف انجام ميگيرد و بسياري از کساني که به کرک اعتياد دارند نيز براي برآمدن از عهده مخارج تهيه مداوم آن به روشهاي خلافکارانه دست ميزنند. اما نکته پر اهميت اين است که دست زدن اين افراد به اعمال خشونت بار و جنايتکارانه دليل مهم ديگري هم دارد و آن بروز رفتارهاي شرورانه و پرخاشگرانه ناشي از بروز بيماري پارانويا (بيماري سوء ظن) است که از عوارض مصرف کرک به شمار مي آيد و در واقع پرداختن اين اشخاص به اعمال خشونتبار، لزوما به دليل نياز به پول نيست.

اثرات رواني مصرف کرک چيست؟

شخصي که کرک مصرف ميکند به سرعت در حالات و شرايط مختلف رواني در حرکت است که با خوشي و رضايت فراوان و احساس برانگيختگي و هيجان همراه است، سپس با کم شدن اثر اين ماده، دلتنگي و افسردگي و متعاقب آن زودرنجي، بي خوابي و پارانويا بر شخص غلبه ميکند. معتادان به کرک، ممکن است حالات رواني اسکيزوفرنيک، توهم و خطاهاي حس را نيز تجربه کنند. کساني که مصرف کرک بسيار زيادي دارند در يک binge (مصرف) تمام اين حالات را از سر ميگذرانند، عده اي از اين افراد در اثر ابتلا به پارانويا و افسردگي ناشي از مصرف دائم کرک، دست به خودکشي يا جنايت ميزنند.

مصرف بيش از حد يا Overdose و جنون تدخين کرک، به علت مقدار بسيار زياد ماده محرکي که وارد جريان خون و به دنبال آن به مغز ميکند، احتمال مصرف بيش از حد و مرگ آور يا مسمويت از کوکائين را هم افزايش ميدهد. نشانه هاي اين دو وضعيت مشابه بوده و شامل تهوع، استفراغ و تنفس نامرتب، تشنج و اغما است که ميتواند به مرگ منتهي شود. مصرف همزمان کوکائين با الکل يا مواد مخدر ديگر، ميتواند واکنشهايي شديد و مرگ آور به دنبال داشته باشد.

مصرف مداوم کرک ممکن است به جنون کوکائين منجر شود که نوعي حالت رواني دائمي بوده و نشانه هاي آن پارانويا و توهم ديداري و شنيداري است. تاثيرات فيزيکي مصرف کرک ابتدايي ترين تاثيرات جسماني کرک، گلودرد مزمن، گرفتگي صدا و تنگي نفس است که به برونشيت (ورم نايژه) و نفخ ريه منجر ميشود.

چشمها درشت شده و شخص هنگام تمرکز براي ديدن هر چيز، هاله هايي نوراني در اطراف آن مشاهده ميکند. ضربان قلب تا حد 50% افزايش ميابد و رگها به سرعت منقبض شده موجب بالا رفتن فشار خون ميشوند که ميتواند به حمله قلبي، تشنج و سکته منجر شود. کرک به دليل از بين بردن ميل به غذا خوردن و ايجاد بيخوابي، موجب کاهش وزن شديد و سوء تغذيه ميشود. پزشک در حال معاينه کودک تازه بدنيا آمده معتاد به کرک. مادر او در دوران بارداري کرک مصرف مي کرده است.

چه کساني از کرک استفاده ميکنند؟

هرچند کوکائين زماني به عنوان ماده مخدر طبقه ممتاز شهرت داشت، اما اعتياد به کرک محدود به يک گروه سني يا شرايط اجتماعي / اقتصادي خاص نيست. در واقع کرک ارزان و در دسترس بوده لذا مصرف کوکائين را براي همه ممکن ساخته است. در بسياري از کشورهاي پيشرفته جهان، اعتياد به کرک نه تنها از سنين مدرسه، که از هنگام تولد و توسط مادران معتاد، آغاز ميشود!

چگونه معتادين به کرک را تشخيص دهيم؟

يک نشانه ابتدايي سوء مصرف کرک، جدايي ناگهاني جسمي / روحي فرد از کانون خانواده و تغيير رفتار چشمگير اوست. هرچند بسياري از نشانه هاي زير با مشکلاتي چون اختلالات احساسي يا گذراندن دوران سخت بلوغ مشابه است، اما هرگز نبايد احتمال مصرف مواد محرک يا مخدر را از نظر دور داشت :

• تغييرات بارز در شخصيت و رفتار

• از دست دادن توجه و تمرکز

• کاهش وزن

• ناپديد شدن لوازم قيمتي خانه و نداشتن توضيح قانع کننده براي مقدار پول خرج شده

• رفت و آمد با افراد معتاد

• آشفتگي چشمگير

• رفتار کينه توزانه با افراد خانواده و دوستان

• برنامه خواب نامنظم

• بي توجهي به آراستگي ظاهري

• پارانويا شديد (سوء ظن به همه)

• بي قراري

• اضطراب

5نشانه هشدار دهنده به گفته معتادين به کرک حالات زير در هنگام برطرف شدن آثار ماده محرک بروز ميکنند :

• نگراني و بيقراري براي تهيه مجدد کرک

• افسردگي شديد

• فقدان انرژي و بي اشتهايي

• بي خوابي

• داشتن احساساتي متناقض از عشق و تنفر نسبت به خود

آيا راه حلي هم وجود دارد؟

بله، با اين شرط که شخص معتاد با آگاهي از مراحل مختلف سم زدايي، دارو درماني، شرکت در جلسات و اين مطلب مهم که ترک اعتياد، بازگشت به زندگي و تولدي دوباره خواهد بود، به مراکز درماني معتبر مراجعه نمايد. دوستان و خانواده اين افراد بايد شرايط ناگوار آنها را درک نموده و در اين راه از پشتيباني او دريغ نورزند تا شخص معتاد بتواند با موفقيت و در زمان کوتاه تري به حالت طبيعي باز گردد.