اثرات زیان بار کاهش وزن بر سلامتی ممکن است در افرادی که اضافه وزن ندارند اما دریافت کالری خود را به شدت محدود می کنند، بیشتر باشد. در این افراد کاهش توده عضلانی بیشتر از توده چربی است. رژیم غذایی که با محدود کردن وعدههای غذایی و یا ناشتایی همراه باشد، منجر به کاهش وزن سریع می شود که به طور اساسی به علت کاهش آب بدن و توده عضلانی است.
اثرات زیان بار رژیمهای غذایی کاهش وزن در دوره بلوغ، علاوه بر اختلال رشد، شامل کمبودهای تغذیهای، اختلالات قاعدگی، ضعف، گیجی، افسردگی، تحرک پذیری، یبوست، نداشتن تمرکز حواس و اشکال در خوابیدن می باشد. تنفس بد بو، ریزش مو و خشکی پوست از عوارض رژیمهای غذایی با محدودیت شدید کالری است. افزایش خطر ابتلا به سنگ صفرا“>کیسه صفرا نیز از عوارض جدیتر این گونه رژیمهای غذایی است.
متاسفانه تاخیر رشد و تاخیر در بلوغ جنسی در اثر دریافت ناکافی غذا با کوتاه قدی غیر قابل جبران در اثر کمبود مواد مغذی به ویژه ریز مغذیها گزارش شده است. ۳۹ درصد این موارد با اختلالات غذا خوردن همراه بوده است و اصلاح آن منجر به جبران رشد از دست رفته نشده است .
بنابراین دانشآموزان در سنین بلوغ، به ویژه دختران باید بدانند که رژیمهای کاهش وزن در این دوره ممکن است به کوتاه ماندن قد شود و علاوه بر آن به علت بروز انواع کمبودهای تغذیهای، سلامت آنان به خطر افتاده و با مشکلات متعددی که قبلاً شرح داده شده مواجه شوند.
چاقی
چاقی کودکان و نوجوانان در حال حاضر یک مشکل تغذیهای رو به افزایش در کشورهای توسعه یافته به شمار می رود. بر اساس آخرین اطلاعات، حداقل ۲۷ درصد کودکان و ۲۱ درصد نوجوانان در آمریکا چاق هستند که معرف ۵۴ درصد افزایش در چاقی کودکان و ۳۹ درصد افزایش در چاقی نوجوانان امریکایی در دو دهه اخیر است و محققین به روند هشدار دهنده افزایش چاقی در کودکی و نوجوانی، تخمین می زنند که ۷۰ درصد نوجوانان چاق، بزرگسالان چاق خواهند بود و حتی این خطر وجود دارد که این افراد در دوران بزرگسالی دچار چاقی مفرط شوند.
بررسی کشوری سال ۱۳۷۷ در زمینه ارزیابی رشد کودکان زیر ۵ سال کشور ما نشان داده است که ۶/۴ درصد پسران و ۱/۴ درصد دختران در مناطق شهری و روستایی کشور چاق هستند. اگر چه چاقی در حال حاضر مشکل عمده کودکان کشور ما به شمار نمی رود ولی با توجه به عوارض و پیامدهای چاقی، پیشگیری از آن حائز اهمیت است. مدارک موجود حاکی از آن است که چاقی کودکی بیشتر متاثر از عوامل محیطی است و نشان دهنده آن است که خانواده و جامعه در ایجاد رفتارها و عادات صحیح غذایی درست عمل نکرده است. در مقابل چاقی نوجوانی هم به عوامل محیطی و هم به عوامل ژنتیکی بستگی دارد. چاقی در دوران نوجوانی اغلب اوقات به چاقی بزرگسالی میانجامد، که با افزایش خطر ابتلا به دیابت، بیماریهای قلبی ـ عروقی و افزایش فشار خون همراه است .
گزارش برنامه بسیج ملی آموزش کلسترول در امریکا در سال ۱۹۷۶ حاکی از آن است که کودکان چاق بیش تر در معرض خطر مشکلات بهداشتی شامل کاهش توانمندی جسمی ( به علت مشکلات ارتوپدی و ریوی، مقاومت به انسولین و افزایش فشار خون) هستند. چاقی در کودکان ارتباط مستقیم با افزایش کلسترول LDL، VLDL و ارتباط معکوس با کلسترول HDL دارد. علاوه بر این بلوغ زودرس در کودکان چاق وجود دارد و به همین علت دوران رشد استخوانهای طولی در آنها کوتاهتر است که منجر به کوتاهی قد خواهد شد. برای پیشگیری از چاقی نوجوانی، انجمن قلب آمریکا توصیههای زیر را ارائه کرده است . این نکات به والدین و دانشآموزان باید آموزش داده شود.
۱ ـ برنامه غذایی خود را طوری تنظیم کنند که کالری حاصل از چربی بیش از ۳۰ درصد نباشد .
۲ ـ برنامه غذایی خود را تعدیل کنند اما چون در دوران رشد هستند مصرف چربی را نباید حذف کنند.
۳ ـ به جای تنقلات پر چربی، از میان وعدههای سالم مثل میوهها و سبزیها استفاده کنند.
۴ ـ فعالیت بدنی خود را با ورزشهایی مثل پیادهروی و دوچرخه سواری افزایش دهند.
۵ ـ غذا نباید به عنوان پاداش و جایزه به کودکان داده شود .
۶ ـ هر روز بر اساس یک برنامه منظم ورزش کنند.
۷ ـ وقت ورزش را نسبت به کارهای دیگر در اولویت قرار دهند و برنامه ورزشی خود را برای انجام کارهای دیگر تعطیل نکنند.
والدین باید خودشان الگوی مناسب برای دریافت غذای روزانه و فعالیت های ورزشی باشند. علاوه بر این، والدین باید از تناسب اندام تصوری واقع بینانه داشته باشند، همچنین انتظاری منطقی از فرم بدن کودک و نوجوانان با توجه به وضعیت بدنی خود، اقوام و سابقه فامیلی داشته باشند، اضافه وزن در هنگام رشد، امری طبیعی است و فقط زمانی که اضافه وزن زیاد و غیر طبیعی است، باید کنترل شود.
انواع ویتامین ها و املاح مورد نیاز بدن که در دوران بلوغ به دلیل تسریع در رشد ، نیاز بدن به آنها افزایش می یابد ، با مصرف سبزی ها و میوه ها ، انواع گوشت ، حبوبات ، لبنیات و غلات ( نان و برنج و … ) تأمین می شوند .
ویتامین A:
ویتامین آ برای رشد و نمو بدن ، سلامت پوست و حفط قدرت بینایی ضروری است . این ویتامین در جگر ، قلوه ، زرده تخم مرغ ، شیر و انواع سبزی های دارای برگ سبز مثل اسفناج و سبزی های زرد و نارنجی مثل هویج و برگهای سبز تر ( خارجی ) کاهو یافت می شود .
ویتامین D :
ویتامین د برای رشد و نمو استخوانها لازم است . این ویتامین در روغن ماهی ، جگر ، زرده تخم مرغ ، پنیر و ماست به مقدار زیاد وجود دارد . در ضمن تابش مستقیم آفتاب بر روی پوست سبب تولید مقدار زیادی ویتامین د در بدن می شود .ویتامین D را کالسفیرول گویند که از ویتامینهای محلول در چربی است و از راههای مختلفی به بدن می رسد. اصلی ترین راه تأمین ویتامین D برخورد نور ماوراء بنفش آفتاب و تغییرات پیش سازهای زیر پوستی است. این ویتامین از راه مواد غذایی حیوانی نیز تامین می شود ، در گیاهان نیز پیش سازهای تولید کننده ویتامین D موجود است . جذب این ویتامین بوسیله چربی ها صورت می گیرد و در خون توسط عامل حمل کننده ویتامین D منتقل می شود ، از اینرو کسانیکه مبتلا به بیماریهای هضمی و جذبی چربی هستند باید به میزان دریافت ویتامین D و عوارض کمبود آن توجه بیشتری بنمایند. نقش اصلی ویتامین D ، حفظ تعادل کلسیم و فسفر است.این ویتامین در تمایز سلولی تاثیر دارد.رشد استخوانی ، استحکام استخوانها و دندانها ، سلامت استخوان در دوران کهنسالی و عدم ابتلا به استئوپروز یا پوکی استخوان همه به دلیل تاثیر ویتامین D در حفظ تعادل کلسیم و فسفر است. ویتامین D از یک سو موجب افزایش جذب کلسیم و فسفر از روده ها ، کاهش دفع از کلیه ها و کنترل متابولیسم در استخوان می شود و از سوی دیگر این ویتامین در رشد سلولهای استخوانی نیز مؤثر است . تاثیر آن در رشد سلولها ، به دلیل عمل آن در ترجمه ژنهای هسته سلول می باشد .
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید