تعریف بیش فعالی در نوجوانان
بهتر است ابتدا با تعریف بیش فعالی در نوجوانان و البته کودکان آشنا شویم و بدانیم معنی اصلی بیش فعالی چیست. بیش فعالی در اصل به معنی اختلالات رفتاری می باشد که از زمان کودکی آغاز می شود و اگر از راه های درمانی مناسب استفاده نشود ممکن است تا نوجوانی و حتی میانسالی ادامه پیدا کند. در ابتدا والدین و معلمین متوجه بیش فعالی در کودکان و نوجوانان می شود. آنها متوجه علایمی مانند اینکه 1) نوجوان پیش از حد فعالیت دارد و مدام در حال تحرک می باشد، 2) در بیشتر مواقع حواسش پرت است و اصلا تمرکز ندارد، 3) بر روی یک موضوع تمرکز ندارد و 4) از همه مهم تر تکانشی است و به طور ناگهانی دست به کاری می زند، می شوند. این رفتارها در بلند مدت می تواند تاثیر بدی بر رفتارهای نوجوان داشته باشد و او را تبدیل به یک فرد مسئولیت ناپذیر کند.

تاثیر گذشت زمان در بیش فعالی نوجوانان
بهتر است بدانید که این اختلال رفتاری با گذشت زمان رفع می شود، اما گاهی اوقات دیده شده است که بیش فعالی در بزرگسالان نیز دیده می شود و منشا آن بیش فعالی نوجوانی می باشد. ممکن است رفتارهای تکانشی کاهش پیدا کند، اما علایمی مانند عدم تمرکز و هواس پرتی و ریسک پذیری بیشتر و بدتر شوند. بیش فعالی در نوجوانی ممکن است عامل اصلی افسردگی، اضطراب، کمبود اعتماد به نفس و اعتیاد باشد. پس بهتر است در دوران کودکی و نوجوانی از بهترین راه های درمانی استفاده شود تا با مشکلات این بیماری در بزرگسالی رو به رو نشویم. بیشتر نوجوانان بیش فعال دچار وسواس هستند و همیشه با استرس زیاد کارهای خود را انجام می دهند. در برخورد با این افراد احساس می کنید که آنها خالی از اعتماد به نفس هستند.

علت ایجاد بیش فعالی نوجوانان
ژن ها تاثیر بسیار زیادی در ایجاد اختلال رفتاری بیش فعالی دارند. وقتی نوجوانی دچار بیش فعالی است، باید نگاهی به والدین او بیندازیم و حداقل یکی از والدین او دچار بیش فعالی بوده اند. گاهی اوقات بیش فعالی در زمان بارداری مادر ایجاد می شود و عواملی مانند مصرف زیاد دارو، عفونت های مغزی، تماس با مواد سمی و تولد کودک کم وزن در آن تاثیر بسیار زیادی دارند. بررسی زیادی بر روی نوجوانانی که بیش فعال هستند انجام شده است و بیشتر آنها نشان می دهند که ساختار مغزی این افراد از بقیه متفاوت می باشد.

در بعضی از موارد مادرانی که نوجوانان بیش فعال دارند، اظهار می کنند که در دوران بارداری رفتارهای جنین آنها متفاوت بوده است و حرکات آزادتری نسبت به سایر جنین ها داشته اند.

علائم اصلی بیش فعالی در نوجوانان
عوامل زیادی را می توان در کودکان بیش فعال مشاهده کرد. این عوامل در بیشتر نوجوانان بیش فعال مشابه می باشد.

این نوجوانان اصلا هیچ توجهی به جزئیات ندارند و خیلی بی دقت هستند. فقط سعی می کنند کار خود را بدون توجه به جزئیات انجام دهند.

حواس آنها به آسانی پرت می شود و بیشتر موضوع ها برای آنها کسل کننده می باشد. این افراد در کلاس درس اصلا تمرکز ندارند و حوصله آنها سر می رود.

گوش دادن به حرف های بقیه برایشان سخت است و به راحتی حرف های بقیه افراد را قطع می کنند. شنیدن حرف های دیگران برای آنها سخت می باشد.

برای نوجوانان بیش فعال، نظم و ترتیب دادن به کارها بسیار سخت است. ممکن است کارهای زیادی را شروع کنند، اما هیچ کدام را به پایان نرسانند.

انتظار کشیدن برای این افراد معنایی ندارد و خیلی زود از کوره در می روند. وقتی در جایی منتظر باشند، مدام بلند می شوند و جای خود را عوض می کنند. فراموشکار هستند و به راحتی وسایل خود را گم می کنند.

نوجوانان بیش فعال ناآرام و عصبی هستند و در بیشتر مواقع دچار استرس می شوند.

بیشتر کارهای خود را بدون فکر و توجه انجام می دهند. این بی فکری و عدم توجه باعث می شود در کارهای خود دچار دردسر و مشکل شوند.

علایم کم توجهی در نوجوانان بیش فعال
نوجوانانی که از بیش فعالی رنج می برند، توجه کمی به همه مسائل دارند و کارها را نمی توانند ادامه دهند. در هر مسئله و موضوعی حواسشان پرت می شود. در بیشتر موارد مشغول خیالبافی هستند و در رویای خود غرق می شوند. دوست دارند خود را در محیط های دیگر تصور کنند و رویای خود را دنبال کنند. نوجوانان بیش فعال هیچ وقت یک کار را به اتمام نمی رسانند و وقت زیادی را بر روی آن نمی گذارند. آنها همیشه کارهای خود را نیمه تمام رها می کنند.

این نوجوانان در زمان انجام تکالیف مدرسه چرت می زنند و در بیشتر موارد تکالیف آنها نیمه انجام می شود. وقتی تکالیف خود را انجام می دهند دائما بلند می شوند و بعد می نشینند تا تکالیف خود را انجام دهند اما موفق نمی شوند. این نوجوانان فراموش کار هستند و همیشه وسایل و لوازم خود را گم می کنند. حتی این افراد در بیاد آوردن برنامه های روزانه خود مشکل دارند و دائما باید به آنها یادآوری شود.

نقش والدین در مقابل بیش فعالی نوجوانان
در مرحله اول والدین باید بدانند که آنها نقش مهمی در مقابله با بیش فعالی نوجوانان خود بازی می کنند و آنها مسبب اصلی این اختلال رفتاری نیستند. اما باید به این موضوع توجه کنند که آنها نقش مهمی در درمان این اختلال بازی می کنند. والدین با تشخیص به موقع و درمان نوجوان کمک مهمی به او می کنند. ابتدا باید بدانید که هیچ نوجوانی تمایل به مصرف دارو ندارد و تصور خوبی از مصرف دارو ندارند. والدین باید به نوجوان خود بفهمانند که مصرف دارو در درمان این اختلال تاثیر زیادی دارد و سریع ترین راه به رسیدن به بهبودی می باشد.

پس بهترین راه این است که والدین بعد از تشخیص بیش فعالی نوجوانان به متخصصین روانشناس مراجعه کنند و از راه های درمانی خاص استفاده کنند. استفاده از ترکیب دارو و رفتار درمانی کمک زیادی به نوجوانان بیش فعال می کند.

تاثیر دارو در درمان نوجوانان بیش فعال
همانطور که گفته شد اگر بیش فعالی در نوجوانان درمان نشود با گذشت زمان باعث ایجاد بیماری های دیگر در بزرگسالی می شود. امروزه پزشکان تاکید زیادی بر استفاده از دارو در درمان بیش فعالی در نوجوانان می کنند. این داروها، داروهای محرک هستند که برای این نوجوانان تجویز می شوند. از آنجایی که نوجوانان بیش فعال تمرکز ندارند، این داروها سطح هوشیاری افراد بیش فعال را بالا می برند و در بهبود تمرکز کمک می کنند. نوجوانان با مصرف این داروها در انجام وظایف شخصی و همچنین تکالیف مدرسه خود بهتر هستند. این داروها در مسئولیت پذیری افراد نقش مهمی دارند و آنها در به پایان رساندن کارها کمک می کنند.

راهکارهای موثر در نقش کمک والدین به نوجوانان بیش فعال
نوجوانان زمان زیادی را در کنار خانواده و والدین خود سپری می کنند و بیشترین تاثیر را از آنها می گیرند. پس می توان گفت که والدین با کمی آموزش می توانند بهترین نقش را در درمان نوجوانان بازی کنند.

ایجاد برنامه های شخصی برای نوجوانان تا که میزان حواس پرتی و فراموشی نوجوانان را تا حد زیادی کاهش دهید

ایجاد فضایی شاد و متنوع برای نوجوانان. والدین می توانند نوجوانان را در فعالیت های ورزشی و سرگرمی مشغول و سرگرم نگه دارند. این فعالیت در تمرکز نوجوانان تاثیر دارد.

- دادن اعتماد به نفس به نوجوانان و ایجاد روحیه برای انجام وظایف

- در ایجاد یک برنامه شخصی به نوجوانان کمک کنند

- یادآوری مسائل و مسئولیت ها

- در تمامی مراحل والدین باید آرامش خود را حفظ کنند و از بکار گیری کلماتی که بار منفی دارند اجتناب کنند.

مهم ترین نکته این است که والدین هیچ گاه نباید نوجوان خود را با کلماتی مانند احمق، کودن، حواس پرت و ... صدا بزنند. این کلمات تاثیر بدی بر روی روحیه نوجوان دارد. این رفتارهای نوجوانان از روی عمد و قصد نمی باشد و در بیشتر موارد دیده شده است که این افراد از ضریب هوشی بسیار زیادی برخوردار هستند و فقط نیاز به کمک دارند. باید استفاده از راهکارهای مناسب و روش های درمانی جدید می توان نوجوانان را در مسیر اصلی قرار داد و در برطرف کردن بیش فعالی نقش خوبی را ایفا کرد.

جدیدترین روش های درمانی برای نوجوانان بیش فعال
بیش فعالی در نوجوانان تاثیرات زیادی در آینده آنها دارد و می تواند از پیشرفت های تحصیلی و شغلی فرد جلوگیری کند. امروزه روشهای جدیدی برای درمان بیش فعالی ارائه شده است که می توان به دارو درمانی، رفتار درمانی و البته کار درمانی اشاره کرد. نوجوانانی که از بیش فعالی رنج می برند می توانند از یک رژیم غذایی مناسب و مغذی استفاده کنند. پزشکان تاکید می کنند که این نوجوانان باید از مواد غذایی که دارای امگا 3، آهن و املاح معدنی هستند استفاده کنند. هر چقدر این مواد غذایی در رژیم غذایی آنها بیشتر باشد، علایم بیماری زودتر از بین می رود و روند درمان بهتر خواهد بود. ناگفته نماند که این نوجوانان باید از خوردن غذاهای چرب، فست فودها، انواع نوشابه ها و مواد غذایی سرد اجتناب کنند.

یکی دیگر از روش های درمانی برای نوجوانان بیش فعال استفاده از تکنیک ماساژ درمانی است. با انجام مداوم ماساژ تمرکز این نوجوانان افزایش می یابد. ماساژ درمانی از تکنیک های موثر برای درمان بیش فعالی است و کمک زیادی به نوجوان می کند.

میزان تاثیر درمان های بیش فعالی در نوجوانان
بیش فعالی یک عامل ژنتیک دارد و فرد مدت زمان زیادی درگیر آن است. پس بهتر است والدین با آرامش درمان نوجوان خود را آغاز کنند و از داروها استفاده کنند تا به نتیجه مطلوب برسند. در بیشتر موارد بیش فعالی در نوجوانان با کمک های مشاورین و روش های درمانی خاص درمان می شود. ممکن است درمان بیش فعالی کمی طول بکشد اما این بیماری قابل درمان می باشد.

نکته آخر درباره بیش فعالی در نوجوانان
مهم ترین عامل در درمان رفتار بیش فعالی در نوجوانان این است که در تمام مسیر همراه آنها باشیم و برای انجام وظایف و تکالیف ها به آنها اعتماد به نفس دهیم تا در مسیر زندگی خود موفق شوند. این اختلال رفتاری را می توان با استفاده از روش های درمانی درست و مطلوب درمان کرد و از تاثیرات مخرب آن در میانسالی جلوگیری کرد. والدین و معلمان نقش مهمی در تشخیص و درمان بیش فعالی دارند و می توانند تاثیر زیادی بر روی نوجوان داشته باشند.