دختری 15 ساله دارم که مدتی است درگیر شست‌وشوی زیاد دست و پاهایش شده است بطوریکه مچ دستش بر اثر شست‌وشوی زیاد قرمز شده است. چون این مشکل در خانواده پدری‌اش هم وجود دارد هر چه نصیحتش می کنم که دست از این کار بکشد فایده ای ندارد. لطفاً راهنماییم کنید.

باید بدانید که فرد وسواسی اضطراب بالایی دارد لذا هرچه از حمایت روانی بیشتری برخوردار باشد این اضطراب کمتر شده و درمان موفق‌تر می‌شود اما این حمایت روانی به معنای حمایت از رفتار وسواسی او نیست.

وسواس هم از طریق وراثت و هم از طریق ژن‌ها منتقل می‌شود؛ اما به نظر می‌رسد افراد از طریق مشاهده، الگوگیری و یادگیری فراوان‌تری دارند.

لذا سعی کنید در وهله اول او را از الگوهای نابجا دور کنید. مقصود قطع ارتباطات نیست اما شرایط را برای اجتناب از مشاهده رفتارهای وسواسی فراهم کنید.

در گام بعد باید بدانید که فرد وسواسی اضطراب بالایی دارد لذا هرچه از حمایت روانی بیشتری برخوردار باشد این اضطراب کمتر شده و درمان موفق‌تر می‌شود اما این حمایت روانی به معنای حمایت از رفتار وسواسی او نیست. لذا باید با روش‌هایی از رفتارهای وسواسی او جلوگیری کنید. اما این روش موجب طرد او نشود. باید محبت خود را بیشتر نمایید. او باید بداند اگر شیوه‌های درمانی را در مورد او بکار می‌برید و در این مورد جدیت و سخت‌گیری دارید، اما او را با محبت می‌پذیرید و حمایت می‌کنید.

در مورد این بیماری بعضاً نصیحت کارساز نیست. لذا او باید در محدودیت قرار بگیرد. اولاً سعی کنید همکاری او را بطلبید و او را از عاقبت بیماری مطلع کنید و این‌که متوجه باشد این شست‌وشوها صرفاً برخاسته از اضطراب بوده و ضرورتی ندارد و باید از بین برود وگرنه زمانی کنترل‌پذیر نخواهد بود. او باید بداند اگر میدان را برای این وسوسه‌ها باز بگذارد روز بروز تشدید می‌شود. لذا باید همکاری کند تا این رفتارها حذف شود.

در گام بعد زمان را برای او محدود کنید؛ و او را از تکرار رفتار وسواسی منع کنید و به او اجازه این عمل را ندهید. ممکن است در ابتدا اضطراب زیادی را تجربه کند اما با حمایت عاطفی به او قول دهید پس از چند روز دیگر این تنش را نخواهد داشت و آرامش خواهد گرفت. او باید بداند که اگر دستان خود را با این فراوانی نشوید برایش اتفاقی نخواهد افتاد و این نگرانی را از دست بدهد.

اگر او همزمان اضطراب زیادی هم دارد و در شرایط مختلف این اضطراب هویداست حتماً از روان‌پزشک برای دارو درمانی کمک بگیرید. شرایطی را که به تشدید اضطراب و وسواس منجر می‌شود بشناسید و آن را مدیریت کنید؛ و به او مهارت‌هایی را برای مقابله با اضطراب و وسواس بیاموزید.

از طرفی توصیه اکید می‌شود که خلأهای زمانی او را پر کنید. هر چه او زمان بیکاری بیشتری داشته باشد بیشتر می‌تواند به فعالیت‌های وسواسی خود رسیدگی و در مورد آن‌ها فکر کند. فعالیت‌های مورد علاقه او را فراهم کنید. تا ذهن به مشغله‌های مفید مشغول باشد و وسواس فکری مجال بروز نداشته باشد. اگر او در درمان همکاری می‌کند، می‌توانید جدولی تشکیل دهد. میزان و تعداد شست‌وشو او را در روز یادداشت کنید و هر هفته دو یا سه بار این شست‌وشو را کاهش دهید تا به میزان تعدیل‌شده و ضروری برسد.