کاکوتی: Ziziphora نام علمی: Ziziphora capitata
نام یکی دیگر از اعضای خانواده نعناع، پونه و آویشن، گیاه کاکوتی است که بویی نزدیک به پونه و آویشن دارد. ارتفاع بوته‌های پرپشت گیاه کاکوتی بین ۲۰ تا ۵۰ سانتی‌متر هستند. برگ‌های کاکوتی شبیه آویشن اما باریک‌تر است که به همین خاطر بانام «آویشن برگ باریک» نیز شناخته‌شده است. کاکوتی گل‌های کوچک بنفش‌رنگ نیز دارد.
ازگل‌ها و برگ‌های کاکوتی علاوه بر خاصیت خوراکی و غذایی که یک چاشنی معطر و خوشمزه است، جهت مصرف دارویی و درمانی استفاده‌های فراوان می‌شود.
کاکوتی در مناطق استان خراسان و در زبان ترکی به نام آنخ (Anekh) معروف است.
کاکاتو، آویشن خراسانی، کاکوتو، پونه کوهی، کهلیک آتی، کلکوتی (در آذربایجان به معنای علف کبک)، اشتویا و پلنگ مشک نام‌های دیگری است که برای کاکوتی استفاده می‌شود.
خاصیت دارویی و درمانی کاکوتی
کاکوتی را در صورتی استفاده کنید که:
- دلتان یک نوشیدنی خوشمزه و خنک در فصل گرم و پرحرارت می‌خواهد. تهیه شربت یا نوشیدنی کاکوتی می‌تواند انتخاب مناسبی برای خنک کردن بدن شما باشد.
- طبیعت و مزاج شما در گروه افراد صفراوی قرار دارد و بروز خیلی از ناراحتی‌ها، مشکلات و بیماری‌ها ناشی از افزایش صفرا در بدنتان است. بنابراین برای این‌که میزان ترشح صفرا را کاهش دهید و از این عامل بیماری‌زای بدن خود در امان بمانید میتوانید از گیاه کاکوتی به‌عنوان داروی گیاهی درمانی جهت کاهش صفرا استفاده کنید.
- سیستم بدنی شما طوری است که فاصله بین دوران عادت ماهیانه شما زیاد می‌شود و نظم عادی خود را ندارد و به عبارتی دیربه‌دیر این اتفاق می‌افتد. جهت گرم کردن بدن و درمان این مشکل میتوانید از کاکوتی که خاصیت قاعده آوری در آن است، مصرف کنید.
- دستگاه گوارشی بدن شما ضعیف عمل می‌کند و مهم‌ترین قسمت آن‌که معده باشد درگیر مشکلات و ناراحتی‌هایی مثل نفخ و گاز معده، اسهال، دل‌درد، دل‌پیچه و حتی گرفتار بدهضم شدن غذا و سوءهاضمه می‌شود. استفاده از کاکوتی یک درمان گیاهی کاملاً مفید برای بهبود عملکرد معده و تقویت سیستم گوارشی است. پس اگر بیشتر اوقات از ناراحتی‌های مربوط به معده رنج می‌برید بهتر است مصرف کاکوتی را به‌طور منظم در برنامه غذایی خود داشته باشید.
- در گروه مردانی هستید که طبیعت بدنی سرد و به‌تبع آن ضعف نیروی جنسی دارید و این مشکل در طولانی‌مدت باعث رنجش و اذیت شما می‌شود و به فکر درمان آن هستید. جالب است بدانید که کاکوتی یک گیاه دارویی و درمانی مفید جهت افزایش قوای جنسی مردان می‌باشد.
- ضعیف هستید و در حالت کلی توان عمومی بدن شما برای امور عادی و معمولی زندگی‌تان هم پاسخگو نیست و زود خسته می‌شوید. برای این‌که بتوانید توان جسمی بدن خود را بالا ببرید و قوت بیشتری داشته باشید مقداری از کاکوتی را با آب جوش مخلوط‌کنید و بدنتان را در آن قرار دهید تا از خواص تقویت‌کننده کاکوتی بهره‌مند شوید.
- خود یا دیگران گرفتار تب مالت شده‌اید. جهت درمان میتوانید از دمنوش یا جوشانده کاکوتی استفاده کنید.
- خون‌دماغ شده‌اید یا از ناحیه بینی دچار خونریزی شده‌اید. جهت بند آوردن و قطع شدن خونریزی بینی میتوانید یک پنبه یا پارچه تمیز را با مقداری از جوشانده کاکوتی خیس کنید و آن را در بینی قرار دهید تا خونریزی قطع شود.
- ممکن است گاهی سردردهایی که از یک ناحیه سر هستند به سراغتان بیاید و اذیت شوید، دما و حرارت بدنتان بالا رفته است و تب‌دار هستید، سرماخورده‌اید و ویروس و میکروب ناشی از آن وارد بدنتان شده است. جهت درمان و کاهش تب و سردرد، از بین بردن باکتری، ویروس، میکروب‌ها و سرماخوردگی از کاکوتی استفاده کنید که علاوه بر تمام موارد خاصیت این را دارد که روده را هم ضدعفونی و تمیز کند.
- می‌خواهید مواد مغذی غذایی که می‌خورید به‌درستی جذب بدن شود. خوب است بدانید که اگر کاکوتی مصرف کنید جهت جذب بهتر غذا بسیار کارساز است و این‌که گفته می‌شود برخی عوامل بعد از غذا باعث دفع یا عدم جذب آهن غذا شده است، در مورد کاکوتی و خواص خوبش صادق نیست.
- استخوان‌های بدنتان ضعیف است و گرفتار روماتیسم، سیاتیک و دردهای مفصلی هستید. جهت درمان و بهبود این دردها و حفظ سلامت استخوان‌ها میتوانید استفاده از کاکوتی را در برنامه‌های غذایی روزانه خود داشته باشید.
- به دلایلی ممکن است لوزه شما متورم و دردناک شده باشد. جهت از بین بردن ورم آن میتوانید مقداری از کاکوتی را دم‌کنید یا بجوشانید و این دمنوش و جوشانده کاکوتی را در دهان قرقره کنید تا بهبود یابید.
- قلب ضعیفی دارید و گاهی خسته می‌شود و خوب کار نمی‌کند. برای بهبود عملکرد قلب و تقویت آن میتوانید کاکوتی را دم کنید و این دمنوش مفید را بعد از وعده‌های غذایی و البته طی برنامه زمانی منظم و مشخصی مصرف کنید و شاید اثرات مثبت آن باشید.
- به خاطر مشکلات و ناراحتی‌هایی که در مجاری تنفسی دارید یا مبتلا به بیماری برونشیت و سرفه هستید و تنفس برای شما مشکل شده است. برای درمان و بهبود عملکرد مجاری تنفسی میتوانید از جوشانده یا دم‌کرده کاکوتی بهره ببرید.
- سایر ویژگی‌ها و خواص مفید کاکوتی را میتوان در مواردی چون خلط‌آور، بادشکن معده، نرم‌کننده سینه، درمان نقرس، درمان شب‌ادراری و کاهش غلظت خون فهرست کرد.
طرز تهیه ی دمنوش کاکوتی
دمنوش کاکوتی یا چای کاکوتی: یک قاشق چایخوری از پودر کاکوتی خشک‌شده را در یک لیوان آب جوش اضافه کنید و یک درب بر روی آن قرار دهید و بین ده تا ۱۵ دقیقه صبر کنید تا دم بکشد و درنهایت صاف‌شده این دمنوش مفید را میل کنید. بیشترین شکل استفاده از کاکوتی، همان دمنوش یا چای کاکوتی است.
دیگر شکل‌های مصرفی کاکوتی
برای این‌که از خواص خوراکی، درمانی و دارویی گیاه کاکوتی بهره‌مند شوید، میتوانید آن را به شکل‌های مختلف استفاده کنید که شامل موارد زیر است:
- برگ کاکوتی: ازآنجایی‌که کاکوتی از خانواده نعناع و پونه است میتوانید به‌صورت مستقیم از خشک‌شده این برگ‌ها برای خوش‌طعم و بو کردن ماست و دوغ استفاده کنید.
- عرق کاکوتی: از عرق کاکوتی علاوه بر این‌که در بهبود تمام مشکلاتی که در قسمت خواص کاکوتی بیان شد، میتوان بهره برد، از آن بیشتر به‌عنوان راه درمانی برای ضدعفونی کردن و یک تقویت‌کننده برای سیستم گوارشی و معده استفاده می‌شود؛ اما ازلحاظ اقتصادی مصرف کاکوتی به‌صورت دمنوش و چای کم‌هزینه‌تر است. علاوه بر آن چون حالت طبیعی‌تری دارد از مضرات احتمالی استفاده از عرقیات گیاهی به دلیل فراوری شدن در کارخانه‌های مختلف در امان خواهید بود. البته این نکته را هم میتوان ذکر کرد که عرق کاکوتی دردسرهای آماده کردن چای و دمنوش را ندارد و بدون فوت وقت میتوان از آن استفاده کرد؛ بنابراین شاید گاهی به این دلیل بخواهید از عرق این گیاه استفاده کنید.
- روغن کاکوتی: گاهی هم از روغن کاکوتی برای ضدعفونی کردن استفاده می‌شود.
نکات مهمی که در مورد مصرف کاکوتی باید بدانید:
- بهتر است مصرف کاکوتی برای خانم‌های باردار یا مادران شیرده با دستور پزشک متخصص و مجرب طب سنتی باشد.
- مصرف کاکوتی برای درمان بیماری بهتر است در فاصله زمانی استانداردی باشد.
- مصرف هر ماده خوراکی یا دارویی باید در حد میانه و متوسط باشد تا دچار عوارض جانبی ناشی از مصرف بیش‌ازحد آن نشد، بنابراین برای استفاده از کاکوتی هم رعایت این نکته ضروری است
مضرات کاکوتی
مصرف عرق کاکوتی نباید به صورت مستمر و زیاد باشد و بهتر است پس از هر 6 روز مصرف مداوم، یک روز و پس از هر 3 هفته مصرف، یک هفته از مصرف آن خودداری شود. همچنین مصرف عرق کاکوتی در دوران بارداری بر جذب آهن بدن تاثیر منفی ندارد.
طبیعت کاکوتی
طبیعت عرق کاکوتی گرم و خشک است.
طرز استفاده کاکوتی
عرق کاکوتی را بعد از هر غذا همراه با نصف لیوان آب میل نمائید. همچنین در صورت دسترسی به گیاه تازه میتوان آن را خشک و مانند چای دم کرده و مصرف نمود. برای تهیه چای کاکوتی، سه نوبت در روز در هر نوبت 1 قاشق چایخوری (2 تا 3 گرم) از پودر گیاه را در 1 فنجان آب جوش بریزید، پس از مدت 10 دقیقه آن را صاف و بعد از غذا میل کنید.
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید