قهوه یکی از محصولات خوراکی و نوشیدنی‌های محبوب در بین مردم دنیا است که از گیاه قهوه، میوه‌ای شبیه به گیلاس به دست می‌آید.

قهوه یکی از محصولات خوراکی و نوشیدنی‌های محبوب در بین مردم دنیا است که از گیاه قهوه به دست می‌آید. میوه‌ی گیاه قهوه، میوه‌ای شبیه به گیلاس است که دانه‌ی داخل آن همان دانه‌های قهوه هستند. در واقع این دانه‌ها از داخل گیلاس‌ها استخراج می‌شوند و طی فرآیندی برشته می‌شوند تا به دانه‌های اصلی قهوه تبدیل شوند.

مصرف قهوه علاوه بر‌اینکه می‌تواند لذت‌بخش باشد، می‌تواند اثرات مثبت و در برخی موارد اثرات منفی هم در پی داشته باشد. البته معمولا اثرات منفی قهوه بر اثر مصرف بیش از حد آن رخ می‌دهد که این قضیه در مصرف تقریبا همه‌ی مواد غذایی صدق می‌کند.

قهوه در قرن 16 میلادی به ایران، ترکیه و شمال آفریقا رسید و سپس از این مناطق به اروپا منتقل شد.

در ادامه برخی از حقایق و نکات جالب از دنیای قهوه را آماده کردیم که اطلاع از آن‌ها می‌تواند جالب و شگفت‌آور باشد.

1- چوپانان قهوه را در حدود 800 سال پیش در اتیوپی کشف کردند.

نقل شده است که در حدود قرن نهم میلادی دسته‌ای از چوپانان متوجه تاثیر کافئین بر روی گله‌ی بزهای خود شدند.آن‌ها متوجه شده‌بودند که گله بعد از مصرف کافئین(گیاه قهوه) سرحال تر از گذشته شده‌بودند. یک راهب محلی بعد از اطلاع از این موضوع نوشیدنی‌هایی از قهوه برای خود درست کرد و بعد از نوشیدن آن دریافت که به موجب نوشیدن قهوه شب را بیدار بمانده است. و به این ترتیب بود که "یک فنجان قهوه" اختراع شد.

2- از لحاظ تجارت، قهوه دومین کالایی است که بیشترین آمار تجارت را از آن خود کرده‌است.

به گفته سازمان جهانی بورس تقریبا 25 میلیون کشاورز تولید کننده‌ی قهوه در بیش از 50 کشور جهان وجود دارند که با تلاش این کشاورزان و درخواست بازار، قهوه به دومین کالای از لحاظ آمار معاملات تبدیل شده است. اگر از خود می‌پرسید که اولین کالای مورد معامله گه‌چیزی می‌تواند باشد باید بگوییم که نفت است.

3- در ایتالیا اسپرسو به معنای "زمانی که چیزی غیر فعال شده باشد" است.

اسپرسو با عبور دادن آب جوش یا آبی که دمای آن نزدیک به نقطه جوش است از میان دانه‌های آسیاب شده قهوه به دست می‌آید. در واقع یک فنجان اسپرسو حدودا یک سوم کافئین یک فنجان  قهوه را دارد و به همین علت این نام‌را برای آن انتخاب کرده‌اند.

4- قهوه اولین ماده‌ی غذایی بود که خشک کردن انجمادی روی آن صورت گرفت.

خشک کردن انجمادی روشی است که در آن مواد غذایی تازه را منجمد و سپس آب منجمد شده آن را جدا می‌کنند در حالی‌که آن محصول همچنان منجمد باقی می‌ماند. از این روش برای افزایش مدت زمان نگهداری مواد غذایی استفاده می‌شود. قابل ذکر است که از این روش برای اولین بار در جنگ جهانی دوم استفاده شد.

5- دو نوع دانه‌ی قهوه وجود دارد یکی Arabica و دیگری Robusta

اگرچه دانه‌های Robusta محبوب تر هستند اما هفتاد درصد از دانه‌های قهوه که مورد استفاده قرار می‌گیرند Arabica هستند .طعم robusta کمی تلخ‌تر است و دو برابر کافئین بیشتر نسبت به نوع عربی دارد.

6- بیشترین قهوه دنیا در برزیل تولید می‌شود.

کشور برزیل به تنهایی 40% از قهوه‌ی دنیا را تولید می‌کند. میزان تولید قهوه توسط برزیل چیزی حدود دوبرابر بیشتر از کشورهایی است که جایگاه دوم و سوم تولید قهوه را در اختیار دارند یعنی کلمبیا و ویتنام.

7- در امریکا، هاوایی تنها منطقه‌ای است که قهوه را به منظور تجارت پرورش می‌دهد.

قهوه‌ی Kona قهوه‌ای است که توسط امریکا تولید می‌شود. چون قهوه در اقیانوس آرام و درامتداد خط استوا بهتر رشد می‌کند، آب و هوای هاوایی برای تولید قهوه مناسب می‌باشد.

8- قهوه در ابتدا یک غذا محسوب می‌شد.

در ابتدا از میوه‌ی قهوه یا همان گیلاس‌های قهوه برای تولید نوعی اسنک سرشار از انرژی استفاده می‌شده است. برای این منظور میوه‌های قهوه را با نوعی چربی مخلوط می‌کردند.

9- قهوه در واقع یک میوه است.

دانه‌های قهوه در واقع دانه‌هایی تقریبا شبیه گیلاس هستند که در بوته رشد می‌کنند و به علت شبیه بودن دانه‌های گیلاس‌ها به لوبیا، گاهی از کلمه‌ی لوبیا هم به جای دانه استفاده می‌کنند.

10- گرانترین قهوه‌ی دنیا ارزشی معادل  1323 دلار در ازای یک کیلوگرم دارد.

این نوع قهوه از مدفوع یک نوع گربه‌ی وحشی سوماترایی حاصل می‌شود، حیوانی به نام Luwak که قادر به هضم دانه‌های قهوه نیست و در طول فرآیند هضم، دانه‌های قهوه در معده‌ی حیوان تخمیر شده و سپس دفع می‌شوند که قهوه‌ی صاف و شفافی از آن به دست می‌آید.

11- در طول تاریخ 5 بار تلاش شده تا استفاده قهوه را ممنوع اعلام کنند.

• اولین بار در مکه در سال 1511 میلادی

• در قرن شانزدهم میلادی در ایتالیا تلاش شد تا ممنوع شود چون فکر می‌کردند شیطانی است در صورتی‌که پاپ علاقه‌مند به قهوه بود.

• در سال 1623 توسط مُراد چهارم رهبر عثمانی.

• در 1746 توسط دولت سوئد.

• در سال 1777 توسط فردریک پادشاه پروس.

12- در مصرف بیش از حد قهوه امکان وقوع اوردوز (overdose) وجود دارد.

تحقیقات نشان داده که کافئین موجود در 100 فنجان قهوه، باعث اوردوز و مرگ انسان می‌شود.

قهوه یکی از نعمت‌های خداوند بر روی زمین است که مصرف به مقدار معمول و معقول  آن می‌تواند بسیار مفید باشد.