وضعيت دوران بارداري در زنان روزه دار و غير روزه دار تفاوت معني داري ندارد

نتايج پژوهشي درباره وضعيت زنان باردار در ماه مبارك رمضان نشان مي دهد: بين وضعيت دوران بارداري در زنان روزه دار و غير روزه دار در سه ماهه دوم و سوم اختلاف معني داري وجود ندارد

به گزارش«شبكه خبر دانشجو»، فريده مصطفي زاده در پايان نامه خود باعنوان بررسي مقايسه اي وضعيت دوران بارداري و نتايج حاملگي در زنان روزه دار و غير روزه دار مراجعه كننده به مركز بهداشتي درماني وابسته به دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي تصريح كرده است: بين نتايج حاملگي در زنان روزه دار و غير روزه دار سه ماهه دوم و زنان روزه دار سه ماهه سوم اختلاف معني داري وجود ندارد و مقايسه نسبت ها بين افزايش وزن طبيعي افراد دو گروه اختلاف معني داري را نشان داد.

اين پژوهش كه در مقطع كارشناسي ارشد دانشگاه علوم پزشكي ايران انجام شده است، خاطر نشان مي كند: افزايش وزن در زنان روزه دار سه ماهه دوم بيشتر از زنان غير روزه دار بود و افزايش وزن درسه ماهه سوم بارداري بين زنان روزه دار و غير روزه دار اختلاف معني داري نداشت.

در اين پژوهش آمده است: نسبت ابتلا به كم خوني در دوران بارداري، نسبت تولد نوزاد نارس و نسبت تولد نوزاد كم وزن در سه ماهه دوم و سه ماهه سوم در زنان روزه دار و غير روزه دار اختلاف معني داري وجود ندارد.

در پايان اين پژوهش تاكيد شده است: زنان باردار كه از سلامتي كامل برخوردار هستند با كمك و مشورت تيم بهداشتي و مراقبت كافي در دوران بارداري مي توانند در سه ماهه دوم و سوم بارداري در ماه مبارك رمضان روزه بگيرند و زنان باردار و غير روزه دار بايد مورد توجه كافي و دقيق قرار گيرند تا دچار مشكل و عوارض مربوط به آن نشوند

روزه‌داري زنان باردار در سه ماه اول موجب اختلالات مغزي جنين مي‌شود

خبرگزاري فارس: يك متخصص زنان و زايمان گفت: زنان باردار در سه ماه ابتداي بارداري به ويژه هشت هفته اول به دليل تشكيل سلولهاي مغزي جنين نبايد روزه بگيرند.

آذر ميرزايي در گفتگو با خبرنگار اجتماعي فارس افزود: كمبود قند خون در سه ماهه اول بارداري به شدت بر روي رشد عمومي جنين موثر است و اين امر به ويژه در فصولي كه مدت روزه داري طولاني تر است حساسيت بيشتري دارد.
وي ادامه داد: با توجه به اينكه در ماههاي اول بارداري معمولا به دليل شرايط ويژه داشتن حالت تهوع و ويار، مادر در حالت عادي نيز امكان صرف وعده‌هاي غذايي را ندارد، روزه داري اين مشكل را تشديد مي كند و موجب كاهش قند خون و تجمع مواد كتوني در خون مي شود.
وي اضافه كرد: البته بر اساس مطالعات انجام شده روزه‌داري زنان باردار در سه ماهه دوم به شرط تغذيه مناسب در وعده‌هاي سحر و افطار بلامانع است.
ميرزايي روزه‌داري زنان باردار در سه ماهه سوم را به علت وجود بيشترين زمان رشد جنين نگران كننده خواند و گفت: در اين دوران رشد جنين رابطه مستقيم با مصرف مناسب مواد غذايي دارد و نبايد تحت هيچ شرايطي اختلالي در بافت اين املاح به وجود آيد.
وي افزود: زنان بارداري كه شرايط مساعد براي روزه‌داري را دارند بايد حتما در وعده‌هاي افطار از مايعات زياد و مواد غذايي سبك استفاده كنند و به فاصله چند ساعت شام ميل كنند و هنگام سحر نيز از مواد غذايي چرب و كربو هيدراتهاي پيچيده مانند خرما، گردو و خشكبار استفاده كنند.

بررسي مقايسه‌اي وضعيت دوران بارداري و نتايج حاملگي در زنان روزه‌دار و غير روزه‌دار مراجعه‌كننده به مراكز بهداشتي درماني وابسته به دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي

پژوهش حاضر يك مطالعه كوهورت مي‌باشد كه به منظور مقايسه وضعيت دوران بارداري و نتايج حاملگي در زنان روزه‌دار و غير روزه‌دار سه ماهه دوم و سوم مراجعه‌كننده به مراكز بهداشتي درماني وابسته به دانشگاه علوم پزشكي و خدمات درماني اردبيل در سال 1377 انجام شده است . در اين پژوهش 84 زن باردار كه شامل 21 زن روزه‌دار و 21 زن غير روزه‌دار سه ماهه دوم، 21 زن روزه‌دار و 21 زن غير روزه‌دار سه ماهه سوم بارداري بودند با روش نمونه‌گيري تصادفي انتخاب شدند. ابزار گردآوري داده‌ها برگه ثبت اطلاعات بود كه از طريق مصاحبه با زنان باردار و استفاده از پرونده توسط پژوهشگر تكميل گرديد. برگه ثبت موراد شامل اطلاعاتي مربوطه به متغيرهاي مستقل (تعداد روزهاي روزه‌داري در ماه مبارك رمضان)، وابسته (افزايش وزن كلي در بارداري و ابتلا به كم خوني در دوران بارداري، وزن موقع تولد نوزاد، آپگار دقايق اول و پنجم بعد از تولد، سن حاملگي هنگام زايمان)، مداخله‌گر (سن شغل، تعداد حاملگي و تعداد زايمان) و زمينه‌اي (ميزان تحصيلات زن باردار و همسر، جنس نوزاد، شغل همسر، نحوه مراجعه به مراكز بهداشتي درماني، تعداد دفعات مراجعه، تعداد روزهاي روزه‌داري در ماه رجب و شعبان) بود. يافته‌هاي پژوهش در 68 جدول به نمايش گذاشته شده است . در اين پژوهش از آزمونهاي آماري كاي - دو و دقيق فيشر و نيز آزمون مقايسه نسبت‌ها جهت تجزيه و تحليل داده‌ها استفاده شد. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان دادند كه بين وضعيت دوران بارداري در زنان روزه‌دار و غير روزه‌دار سه ماهه دوم و زنان روزه‌دار و غير روزه‌دار سه ماهه سوم اختلاف معني‌داري وجود ندارد. همچنين يافته‌ها نشان دادند كه بين نتايج حاملگي در زنان روزه‌دار و غير روزه‌دار سه ماهه دوم و زنان روزه‌دار سه ماهه سوم اختلاف معني‌دار وجود ندارد. آزمون مقايسه نسبت‌ها نشان داد كه بين نسبت افزايش وزن طبيعي در زنان روزه‌دار و غير روزه‌دار سه ماهه دوم اختلاف معني‌داري وجود دارد (Z 2/04 و P<0/05) و افزايش وزن در زنان روزه‌دار سه ماهه دوم بيشتر از زنان غير روزه‌دار بود، اين آزمون در سه ماهه سوم اختلاف معني‌داري نشان نداد (Z 0/36). يافته‌ها نشان دادند كه بين نسبت ابتلا به كم خوني در دوران بارداري (Z 1)، نسبت تولد نوزاد نارس (Z 1)، نسبت به آپگار غيرطبيعي دقايق اول (Z 0) و پنجم (Z 0) و نسبت تولد نوزاد كم وزن در سه ماهه دوم (Z 1/125) و در سه ماهه سوم (Z 0) در زنان روزه‌دار و غير روزه‌دار اختلاف معني‌داري وجود ندارد. در خاتمه با توجه به اين بررسي پيشنهاد شد در صورتي كه زنان حامله از سلامتي كامل برخوردار باشند با كمك و مشورت تيم بهداشتي و مراقبت كافي در دوران بارداري مي‌توانند سه ماهه دوم و سوم بارداري در ماه مبارك رمضان روزه بگيرند. همچتيت زنان باردار غير روزه‌دار نيز در اين ماه مبارك بايد مورد توجه كافي و دقيق قرار گيرند تا دچار مشكل وزن و عوارض مربوط به آن نشوند. در خاتمه براساس يافته‌هاي پژوهش پيشنهاداتي براي اجراي پژوهش‌هاي بعدي داده شده است.

زنان بارداربا رعايت دستورات پزشكي مي توانند روزه بگيرند

واحد مركزي خبر: پزشكان معتقدند زنان باردار در صورت رعايت برخي دستورات و مراجعه به پزشك مي توانند روزه بگيرند.
براين اساس به زنان بارداري كه قصد روزه گرفتن در ماه رمضان را دارند توصيه مي شود حتما سحري بخورند و هنگام روزه فعاليتهاي عادي خود را انجام دهند و از فعاليت هاي اضافي بپرهيزند.
به زنان بارداري كه در دوران بارداري روزه مي گيرند توصيه مي شود هنگام افطار از خوردن غذا در يك مرحله بپرهيزند و غذاي خود را در چند وعده صرف كنند . اين زنان همچنين بايد از خوردن غذاهاي داراي ادويه ،  نوشيدني هاي گازدار و زياده روي در خوردن شيريني خودداري كنند.
زنان باردار بايد با مشاهده هر گونه عوارض ناشي از روزه داري روزه خود را افطار كنند .

يك متخصص تغذيه:
زنان باردار تا ماه پنجم بارداري مي‌توانند روزه بگيرند

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس بهداشت و درمان - خانواده
يك متخصص تغذيه اعلام كرد: روزه‌داران به ويژه نوجوانان، دانشجويان و افراد شاغل بايد وعده سحر را صرف كرده و هرگز بدون سحري روزه نگيرند.
دكتر مسعود كيمياگر در گفت‌وگو با خبرنگار «بهداشت و درمان» ‌خبرگزاري دانشجويان ايران اظهارداشت: حذف وعده سحري موجب پايين آمدن قند خون و كاهش قدرت يادگيري و تمركز در طول روز به خصوص در نوجوانان و دانشجويان مي‌شود.
وي افزود: وعده افطاري براي يك روزه‌دار يك وعده كامل به حساب مي‌آيد و نيازي به يك وعده جداگانه براي شام نيست.
اين متخصص تغذيه، مصرف غذاهايي مانند آش يا سوپ رقيق در وعده افطار را مناسب دانست و افزود: با مصرف آش گرم و رقيق، معده براي دريافت مواد غذايي بعدي آماده مي‌شود ولي مصرف آش رشته‌هاي سنگين دستگاه گوارش را براي هضم به زحمت مي‌اندازد.
دكتر كيمياگر خرما را براي بازكردن افطار بسيار مفيد دانست و تاكيد كرد: روزه‌داران روزه خود را بايد با مواد شيرين طبيعي همچون خرما و عسل باز كنند.
وي به روزه‌داران توصيه كرد كه زولبيا و باميه را حتما از قناديهاي مورد اعتماد تهيه كنند، زيرا برخي قناديها از روغن‌هاي چند بار مصرف براي پخت زولبيا و باميه استفاده مي‌كنند.
اين متخصص در پايان خاطرنشان كرد:‌ زنان باردار تا ماه پنجم حاملگي مي‌توانند روزه بگيرند ولي درماههاي پاياني مجاز به گرفتن روزه نيستند.

بررسي تأثير يك ماه روزه داري مادران باردار در ماه رمضان بر بهرة هوشي فرزند آنان :

مواد و روشها: اين مطالعه كه يك مطالعه هم گروهي تاريخي است بر روي 98 كودك سنين 4 تا 13 سال كه مادران آنان طي بارداري ماه رمضان را كامل روزه گرفته بودند انجام پذيرفت. كودكان در 9 مدرسه اسلامي شهر تهران توسط پرسشنامهاي كه مادران آنان را مورد سئوال قرار داده بود يافت شدند. هيچكدام داراي سابقهاي از مشكلات دورانهاي جنيني، شيردهي و پس از آن كه موثر در كاهش هوش باشد نبودند. ابتدا شاخصهاي انتروپومتريك آنان اندازهگيري شد. سپس بهره هوشي كلامي، عملي و كلي آنان با آزمون وكسلر سنجيده شد و با 93 كودك گروه كنترل مقايسه شد. از مادران سئوالاتي در رابطه با دوران جنيني، شيرخوارگي، پيش دبستاني فرزندشان و همچنين وضعيت اجتماعي - اقتصادي خانواده پرسيده شد.
يافته ها: درگروه مورد 48% پسر و 52% دختر بودند با متوسط سني 3/0±6/8 و در گروه شاهد 47% پسر و 53% دختر بودندبا متوسط سني34/0±6/8 . BMI در دو گروه مورد و شاهد در حد طبيعي بود و اختلاف معني داري با هم نداشت. بهره هوشي كل از قرار 10±110 در مقابل10±111 براي دو گروه مورد و شاهد به ترتيب بدست آمد كه هيچگونه اختلاف معنيداري بين آنان مشاهده نشد. همچنين بهره هوشي كلامي وعملي براي گروه مورد به ترتيب 11±110،11 ±109 و گروه شاهد 11±110، 16±109 بود كه اختلاف معني داري نداشت. در 12 خرد آزمون وكسلر اختلاف معني داري بين دو گروه مورد و شاهد يافت نشد. اختلافي در بهره هوشي سه گروه مورد كه بر حسب وقوع ماه رمضان در سه تريمستر بارداري تقسيم شده بودند با گروه كنترل مشاهده نشد. رابطه خطي مثبتي بين طبقه اجتماعي اقتصادي خانواده و هوش بهره فرزندان وجود داشت .

روزه‌داري و بارداري

نخوردن و نياشاميدن در طول روز بعلت روزه‌داري و گرسنگي و تشنگي متعاقب آن اين سئوال را براي خانمهاي باردار مطرح مي‌كند كه آيا حين بارداري مي‌توان روزه گرفت؟ آيا به جنين آسيبي نخواهد رسيد؟ آيا جنين رشد مناسبي خواهد داشت؟ اين سئوالها در سطح وسيعي از جامعه ما مطرح است، با فرض تولد حدود يك ميليون نوزاد در سال و اين كه بيش از 75% از بارداري‌ها مصادف با ماه رمضان است، مي‌توان نتيجه گرفت كه ساليانه حدود750000   زن باردار ايراني با اين سئوالها مواجه‌ هستند.سلامت جنين هنگام روزه‌داري مادر از دو جنبه تغذيه مادر و  اختلال در سوخت و ساز بدن وي قابل بررسي است. تغذيه مناسب مادر معمولا با افزايش وزن وي كنترل مي‌گردد كه بطور متوسط در طول بارداري حدود يازده كيلو‌گرم است. احتمال زايمان نوزاد با وزن كمتر از طبيعي در مادراني كه تغذيه نامناسب دارند بيشتر از مادران بارداري است كه كالري لازم را دريافت كرده‌اند. هنگام روزه‌داري نيز وزن مادران مي‌تواند با توجه به مقدار كالري مصرفي تغيير كند. بر اساس تحقيقي كه در تونس انجام يافت كالري مواد غذايي مصرفي و وزن زنان سالم طي روزه‌داري ماه مبارك رمضان تغييري نكرده بود. همچنين در طي يك مطالعه در بيرمنگام وزن 13351 نوزاد مورد بررسي قرار گرفت و نشان داده شد كه روزه‌داري حين ماه رمضان تاثيري بر وزن نوزادان نمي‌گذارد. اما در مقابل طي مطالعه‌اي در عربستان تعداد نوزادان با وزن كمتر از طبيعي و همچنين مرگ و مير آنها طي مراسم حج و ماه رمضان افزايش يافته بود. در اين جا نقش سوء تغذيه به عنوان يك مشكل تعيين كننده مورد توجه قرار مي‌گيرد.

تحقيقاتي كه در زمينه اختلالات سوخت و ساز بدن مادران باردار صورت گرفته نتايج مختلفي را نشان داده است. بيشتر اين تحقيقات در مورد مادران باردار مبتلا به بيماري قند صورت گرفته و ديده شده است كه تغيير سوخت و ساز ‌مادر از تجزيه گلوكز (قند اصلي مورد مصرف بدن) به تجزيه چربي و ايجاد اجسام كتوني(نوعي ماده انرژي‌زا كه در هنگام گرسنگي از تجزيه چربيها در بدن توليد مي‌شود و به جاي گلوكز براي توليد انرژي در بدن به كار مي‌رود، اما مقادير زياد آن براي رشد مغزي جنين مضر است) مي‌تواند تاثيرات نامناسبي بر رشد عصبي و رفتاري فرزندان بگذارد. نتايج اين تحقيقات نگراني‌هايي را در مورد روزه‌داري مادران باردار موجب شده است. گرسنگي و تشنگي حين بارداري موجب تسريع در ساخت اجسام كتوني مي‌شود بطوريكه وجود كتون در ادرار صبحگاهي خانم‌هاي باردار، بعلت نخوردن غذا در طول شب نادر نيست. در طي تحقيقي در مشهد از 61 زن باردار كه روزه گرفته بودند تنها كتون ادراري سه نفر افزايش يافت و در دو نفر از آنها اين افزايش قابل توجه بود. اين دو خانم باردار هر دو در سه ماهه سوم حاملگي روزه گرفته بودند و اضافه وزني كمتر از حد انتظار حاملگي خود داشتند كه خود تاييدي است بر سوء تغذيه آنان. از اين مطالعه مي‌توان نتيجه گرفت كه سنتز اجسام كتوني در خانمهاي باردار روزه‌دار به شدتي كه در خانمهاي باردار مبتلا به مرض قند ديده مي‌شود، افزايش نمي‌يابد و سوء تغذيه عامل تشديد توليد اين مواد مضر است.

واحد تحقيقات روزه‌داري با هدف بررسي اثرات دراز مدت روزه‌داري مادران در ماه رمضان بر رشد مغزي جنين، بهره هوشي 98 كودك و نوجوان 4 تا 13 ساله كه مادرانشان هنگام بارداري آنان ماه رمضان را كامل روزه گرفته بودند اندازه‌گيري و با كودكان گروه شاهد كه مادران آنان طي بارداري اقدام به روزه‌داري نكرده بودند، مقايسه كرد. يافته‌هاي اين تحقيق نشان داد كه سي روز روزه‌داري مادران باردار در ماه رمضان در زمانيكه طول روز بطور متوسط12 ساعت بود تاثير نامطلوبي بر بهره هوشي كودكان نمي‌گذاردبر اساس مطالبي كه در بالا بيان شد به مادران بارداري كه در گرفتن روزه مصر هستند توصيه مي‌شود كه با كنترل وزن خود از اضافه وزن لازمي كه مي‌بايست در طي حاملگي كسب كنند، مطمئن گردند. همچنين با خوردن سحري طول پرهيز از غذا را كاهش داده و از سنتز اجسام كتوني جلوگيري كنند. با رعايت يك رژيم غذايي مناسب مي‌توان اطمينان خاطر را از سلامتي مادر و جنين افزايش داد .