بعضي خانم‌ها معتقدند که با هر حاملگي و با تولد هر بچه تعدادي از دندان‌هایشان پوسيده و از بين رفته است.

زيرا جنين کلسيم خود را از دندان‌های مادر تأمين می‌کند ! اين عقيده اعتبار علمي ندارد و تحقيقات نشان داده است که حاملگي به‌طور مستقيم در ايجاد پوسيدگي دندان‌های مادر نقش ندارد پوسيدگي و از دست دادن دندان‌ها در دوران حاملگي به دليل رعايت نکردن اصول بهداشت دهان اتفاق می‌افتد.

خانم‌های باردار بايد توجه داشته باشند که در دوران حاملگي بايد بيشتر بهداشت دهان را رعايت کنند.

زيرا در اين دوران شرايطي به وجود می‌آید که احتمال پوسيدگي و بيماري لثه افزايش می‌یابد.

بعضي از اين شرايط عبارت است از:

حساسيت و تورم لثه

 به دليل تغييرات هورموني دوران بارداري لثه حساس می‌شود و ممکن است يک تورم و برجستگي در قسمتي از بافت لثه از ماه سوم حاملگي به بعد ايجاد شود و روي بعضي از دندان‌ها را بپوشاند که به آن تومور حاملگي می‌گویند.

حساسيت لثه و تومور حاملگي ممکن است باعث شود خانم حامله به‌خوبی از مسواک يا نخ دندان استفاده نکند.

در نتيجه پلاک ميکروبي که عامل پوسيدگي است مدت زيادي روي سطح دندان‌ها باقي می‌ماند.

بيماري صبحگاهي

در سه ماهه اول بارداري ممکن است صبح‌ها نوعي حالت کسالت ، تهوع و استفراغ وجود داشته باشد که به آن « بيماري صبحگاهي » می‌گویند.

اين حالت در اثر استشمام بوي بعضي مواد يا غذاها تشديد می‌شود.

استفراغ مکرر باعث می‌شود سطح دندان به‌طور متناوب در معرض اسيد معده قرار گيرد.

مصرف مواد شيرين يا ترش به مقدار زياد

خانم حامله ممکن است نوعي عادت غيرطبيعي داشته باشد که عامه مردم به آن « ويار » می‌گویند.

بدين ترتيب که از مواد ترش يا شيرين به‌طور مکرر و زياد استفاده کند.

اين مواد می‌تواند باعث پوسيدگي دندان‌ها شود.

کاهش ظرفيت معده

در دوران بارداري ، بخصوص در ماه‌های آخر ظرفيت معده کاهش می‌یابد.

خانم حامله مقادير کمتر ولي در دفعات بيشتري غذا

می‌خورد و کمتر هم مسواک می‌زند.

بنابراين امکان تشکيل پلاک ميکروبي که عامل پوسيدگي است افزايش می‌یابد.

چگونه می‌توانیم از پوسيدگي دندان و بيماري لثه در دوران بارداري جلوگيري کنيم؟

بهتر است در همان ماه‌های اول بارداري جهت معاينه دندان‌ها به دندان‌پزشک مراجعه کنيد تا دندان‌پزشک روش‌های بهداشتي لازم جهت پيشگيري از پوسيدگي و بيماري لثه را به شما آموزش دهد بعد از هر بار مصرف مواد غذايي ، بخصوص مواد قندي دندان‌هایتان را مسواک کنيد، بعد از هر بار استفراغ دندان‌ها را مسواک کنيد و يا حداقل دهان را به‌طور کامل با آب بشوييد.

زمان مناسب جهت درمان دندانپزشکي خانم باردار

 به‌طور کلي دوران حاملگي را که تقريباً نه ماه است به سه دوره سه ماهه تقسيم می‌کنند که به نام‌های سه ماهه اول ، دوم و سوم موسوم است . زمان‌های مناسب مراجعه به دندان‌پزشک شامل دو بار در سه ماهه اول ، حداقل یک‌بار در سه ماهه دوم و یک‌بار در سه ماهه سوم است.

در طول اين دوره تغييرات مختلفي در بدن مادر و جنين ايجاد می‌شود.

سه ماهه اول : بافت‌های مختلف بدن جنين در اين دوره تشکيل می‌شود و جنين به مواد و تحريکات مختلف بسيار حساس است و احتمال سقط جنين زياد است.

همچنين در اين دوره مادر از کسالت‌هایی چون تهوع و استفراغ صبحگاهي ، بی‌میلی به غذا و تغييرات قلبي عروقي رنج می‌برد.

بنابراين بهتر است درمان‌های دندانپزشکي طولاني مدت در اين دوره انجام نشود.

در ملاقات اول ، دندان‌های مادر معاينه و رادیوگرافی‌های دنداني که قبل از بارداري گرفته شده‌اند بررسي می‌شود و دندان‌هایی که قبل از زايمان ممکن است براي مادر مشکل ايجاد کند معين می‌شود و جهت ترميم آن‌ها در سه ماهه دوم حاملگي به بيمار نوبت داده می‌شود.

همچنين چگونگي مسواک زدن صحيح و استفاده از نخ دندان به خانم حامله آموزش داده می‌شود.

ملاقات دوم سه ماهه اول جهت ارزيابي رعايت بهداشت دهان توسط خانم حامله است.

تغييرات بافت‌های لثه در اثر هورمون‌ها بررسي می‌شود و دستورات بهداشتي لازم داده می‌شود.

سه ماهه دوم : اين دوره بهترين زمان جهت انجام درمان‌های دندانپزشکي است چون بافت‌های مختلف بدن جنين تشکيل شده‌اند و در حال رشد و تکال هستند . هم چنين حالت کسالت و تهوع ابتداي حاملگي تا حدودي برطرف شده است.

خانم حامله معمولاً راحت‌تر از سه ماهه اول می‌تواند در وضعيت مناسب روي صندلي دندانپزشکي قرار گيرد.

در اين دوره می‌توان تمام درمان‌های دنداني لازم را انجام داد.

استفاده از بی‌حس کننده موضعي مانعي ندارد.

همچنين در صورت لزوم دندان‌پزشک ممکن است بعد از درمان ، آنتی‌بیوتیک يا مسکن تجويز کند که استفاده از آن‌ها بلامانع است.

بايد توجه داشت که درمان دندان‌هایی که قبل از زايمان براي خانم حامله مشکلي ايجاد نمی‌کنند ، بايد به بعد از زايمان موکول شود.

سه ماهه سوم : در اين دوره رشد و تکامل جنين ادامه دارد و سرعت آن بيشتر از شش ماهه اول حاملگي است.

خانم حامله به دليل افزايش وزن جنين نمی‌تواند مدت زيادي در حالت خوابيده به پشت روي صندلي دندانپزشکي قرار گيرد.

بنابراين بهتر است فقط درمان‌های کوتاه مدت و اورژانسي در اين دوره انجام شود.

همچنين در ملاقات دندانپزشکي اين دوره نکات لازم در مورد چگونگي رويش دندان‌های نوزاد ، مراقبت‌های منزل و زمان مراجعه جهت معاينه دندانپزشکي نوزاد توصيه خواهد شد.

خانم‌های حامله بايد توجه داشته باشند که درمان‌های اورژانس دندانپزشکي در هر دوره و زماني از حاملگي می‌تواند انجام شود.

بنابراين به هيچ وجه نبايد براي تسکين درد دندان خود به مدت طولاني از مسکن‌ها استفاده کنند ، بلکه بايد سريعاً به دندان‌پزشک مراجعه نمايند.

همچنين بايد توجه داشته باشند که مصرف خودسرانه هر دارويي ممکن است براي مادر و جنين خطرناک باشد.

بنابراين لازم است هيچ دارويي را بدون اجازه پزشک يا دندان‌پزشک استفاده نکنند.

در مواردي که پزشک يا دندان‌پزشک معالج با اطلاع از حاملگي بيمار دارويي را تجويز می‌کنند مصرف آن دارو بلامانع و حتي ضروري است و اجتناب از مصرف آن ممکن است براي بيمار و جنين زيان داشته باشد.