غريزه جنسي يکي از غرايز نيرومند، حساس و زندگي ساز انسان است، که در حيات رواني و جسماني او تأثيرات بسزايي دارد. اين امانت الهي در وجود انسان، همچون لبه تيز چاقو داراي وظايف دو بعدي است، که هم مي تواند وسيله ارتقاء و تعالي انسان باشد؛ و هم مي تواند تنزل و فرومايگي او را فراهم سازد. لذا اگر پرورش صحيح و عاقلانه داشته باشد، و ارضاء آن بر مبناي اعتدال و تعاليم الهي و در مجراي فطرت باشد، زندگي را قرين خوشي و آسايش مي گرداند. از همين رو، دين مقدس اسلام دستور به کنترل و تعديل اميال غريزي انسان داده است؛ امروزه نيز دانشمندان و روانشناسان سرتاسر جهان آن را اساس کار خود قرار داده و مي گويند: مراتب شدت و ضعف اين اميال منجر به اختلال در اعمال حياتي و مانع سلامت جسمي و رواني مي شود.

ترک عصيان، در جواني، شيوه پيغمبري است ورنه هر گبري به پيري مي شود پرهيزکار افراد با تقوي و خود ساخته اي که اينک معلم اخلاق هستند و به مقامات معنوي رسيده اند، از ابتدا و به صورت فطري خودساخته نبودند، در آنها نيز نيازها و تمايلات بسياري وجود داشته و جاذبه ها و عوامل تحريک کننده بيروني آنها را به سوي خود فرا مي خوانده است. از اينکه تقواي حضرت يوسف(ع) را نداريم، نگران نباشيم، با «همت بلند» و «اراده قاطع» ما هم مي توانيم بذر تقوي و عفاف را در وجود خويش بپاشيم. پس راه غيرممکني نيست، ديگران توانسته اند، ما هم يقيناً مي توانيم در ابتدا شايد، مجاهده و مبارزه با نفس و به دست آوردن ملکه عفت و تقوي قدري دشوار به نظر آيد؛ اما وقتي در اين راه گام برداريم و از خداوند طلب ياري نماييم قطعاً خداوند ما را با امدادهاي غيبي خود، در اين راه ياري و هدايت خواهد کرد. و اين وعده الهي است که مي فرمايد: «و الذين جاهدوا فينا لنهدينهم سبلنا و إن الله لمع المحسنين؛ آنان که در راه ما جديت و تلاش وکوشش به خرج مي دهند، راه هاي خود را به آنها ارائه مي دهيم، و خداوند با نيکوکاران است.»[1]

در اين ميان اسلام همه و به خصوص جواناني که شرايط ازدواج کردن را ندارند، به يک سجيه مهم و صفت عالي اخلاقي يعني عفاف و پاکدامني دعوت مي کند. «و ليستعفف الذين لا يجدون نکاحاً؛ کساني که قدرت و وضعيت مساعد براي ازدواج ندارند، بايد عفت و خويشتنداري پيشه کنند.»[2] ملکه عفت آدمي را در اعمال تمايلات جنسي کنترل و تعديل مي کند و انسان را از پليدي و طغيان شهوت مصون مي دارد. در لغت مي خوانيم: «عفت، حصول حالتي براي نفس است که در سايه آن شهوت بر آدمي غالب نمي شود.» ديگر فوايد و آثار عفت عبارتند از: حفظ والايي و وقار آدمي، پيشگيري از وسوسه ها و تحريک ها، پيشگيري از آشفتگي فکر و داشتن کانوني گرم و سعادتمند در خانواده ها.[3]

1. تقويت ايمان و پرورش معنويت و تقوي؛ بي شک يکي از دست آوردهاي بزرگ ايمان واقعي و عبادات، مهار کردن غرايز سرکش و تسلط بر هوي و تمايلات غيرمشروع است.[4] «انّ الصلوه تنهي عن الفحشاء و المنکر»[5] با شرکت در مجالس مذهبي و توسل به ائمه اطهار و خواندن دعا و تلاوت قرآن و به وسيله نماز با حضور قلب، با خدا ارتباط معنوي برقرار کنيد.

2. هفته اي يکي دو روز، روزه مستحبي بگيريد؛ پيامبر اکرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ در حديثي پس از ترغيب جوانان به ازدواج مي فرمايد: «هر کس ازدواج برايش مقدور نبود، بسيار روزه بگيرد؛ زيرا که روزه از نيروي شهوت مي کاهد.»[6]

3. حفظ و تقويت کرامت و عزت نفس؛ انسان اگر به گوهر روح و نفس خود توجه داشته باشد، هيچ گاه دنبال گناه و شهوت نمي رود. امام علي- عليه السّلام- مي فرمايد: «آن کس که واجد بزرگواري و کرامت نفس باشد. تمايلات شهوانيش در نظر او خوار مي نمايد.»[7] گاندي مي گويد: «تمدن غربي اگر غربيان را مبتلا به خوردن مشروب و توجه به مسايل جنسي نموده است به خاطر اين است که غربي به جاي (خويشتن جويي) در پي نسيان و هدر ساختن خويش است».

4. دوري از نگاه هاي مسموم و مناظر تحريک آميز؛ هيچ عضوي در بدن به اندازه چشم از عالم خارج متأثر نمي شود، و ارتباط بسيار عجيب و پيچيده اي بين مشاهدات و افکار، خيالات و حالات رواني انسان وجود دارد.[8] و خداوند اين قدرت را به انسان داده است که اگر اراده کند، با فرو انداختن و غض چشم و توجه نکردن به دختران محيط اطراف، به کنترل خود بپردازد.

5. از فکر و ترسيم صحنه هاي محرک در ذهن و خيال پرهيز کنيد.

6. تقويت اراده؛ با تلقين به نفس و مثبت گرايي عدم پراکنده کاري، سرو سامان دادن کارهاي نيمه تمام، مديريت زمان، الگوگيري از افراد با اراده، ورزش، اراده خود را تقويت کنيد و هر لحظه به خود بگوييد: من مي توانم، چون اراده دارم.[9]

7. اعتماد به نفس داشته باشيد و براي کسب آن، توکل به خدا داشته باشيد؛ صبور و بردبار باشيد؛ با اميد و با نشاط باشيد، استقامت داشته باشيد؛ هيچ وقت نترسيد؛[10] و بدانيد که خدا قدرت مقابله با گناه و شهوت را در وجود انسان قرار داده است.

8. هيچ وقت بي کار نباشيد و اوقات فراغت خود را به تفريحات سالم و مطالعه و کارهاي فکري بپردازيد.

9. ورزش؛ هر روز به منظور تقويت جسم و تخليه انرژي خود مقداري ورزش کنيد.

10. در خوردن مواد غذايي پرکالري و محرک مثل پياز، فلفل، خرما، تخم مرغ و .... به حداقل لازم اکتفا کنيد.

11. محرک هاي ناهنجار بصري، شنيداري، تخيلي جنسي اطراف مثل فيلم، عکس و.... را حذف کرده و هيچ وقت به موسيقي تحريک کننده گوش ندهيد. بر قوه تخيل خود با مطالعه، ذکر خدا، انصراف توجه و افکار مثبت جايگزين و کارهاي هنري و خلاقانه و .... مديريت داشته باشيد.

12. در انتخاب دوستان دقت کافي را به عمل آوريد.

13. اگر مرتکب گناهي شده ايد توبه کنيد و بدانيد که خدا توبه کننده گان را دوست دارد. برخي افراد چون از اين امر بي اطلاع اند لحظه به لحظه با سياست «آب که از سرگذشت چه يک ني چه صد ني» در مرداب گناه فرو مي روند.