ميرزا علي محمد باب در سال 1266 به دنبال اغتشاش هاي مختلف در سطح کشورکه به رهبري پنهان و آشکار خودش صورت مي گرفت ، به دستور امير کبير در تبريز اعدام شد. با آنکه سيد باب در مقابل چشمان هزاران نفر تيرباران شد ، ليکن باز در تاريخ فوت او اختلاف است .

نصرت الله محمد حسينى در اين ارتباط در کتاب  حضرت باب‏ آورده است:

"مورّخان عصر قاجار شهادت بيست و هفتم شعبان دانسته اند . ناسخ التّواريخ مي نويسد :(( ...ايشان را از ميان کوي و بازارها عبور داده به ميان ميدان تبريز آوردند و روز دوشنبه بيست و هفتم شهر شعبان باب را به اتّفاق ملا محمد علي بحکم حمزه ميرزا بر نشان بستند و جماعتي از سربازان فوج بهادران را که بر کيش نصاري بودند حکم دادند تا او را هدف گلوله سازند...)) مؤلف حقايق الاخبار ناصري ضمن واقعات سال 1266 هجري قمري مي نويسد:(( روز دوشنبه بيست و هفتم شعبان که روز پايان عمر آن ...بود آن را با محمد علي نام تبريزي مغلولاً از کوچه و برزن که مشاهده ي مرد و زن بود عبور داده و به ميدان تبريز آوردند چند دسته از دلاوران فوج بهادران حاضر باش نموده هدف گلوله اش ساختند)) . نيکلا فرانسوي در اين خصوص مي نويسد:"...اجراي شهادتش در بيست و هفتم شعبان سال 1266 واقع شد مطابق با هشتم ژوئيه ي 1850)) (ترجمه ي فارسي تاريخ نيکلا . صفحه ي 403) . و نيز مي نويسد :(( به هر حال سربازان دوباره او را گرفتند و قهراً به دار شرم آور آويختند و اين دفعه سيد علي محمد جان خود را به خدا تسليم کرد. اين واقعه در روز دوشنبه بيست و هفتم شعبان واقع شد ))(صفحه ي 407) .ميرزا يحيي ازل در نوشته ي خود ((مجمل بديع در وقايع ظهور منيع ))که پيوست ترجمه ي انگليسي تاريخ ميرزا حسين همداني(وسيله ي پرفسور براون BROWNE) انتشار يافته ، نوشته است که حضرت باب در بيست و هفتم شعبان به شهادت رسيده اند...حضرت عبدالبهاء در الواح متعدّده و از جمله در مقاله شخصي سياح (صفحه ي 48) تاريخ شهادت حضرت باب را بيست و هشتم شعبان سال 1266 هجري قمري تصريح فرموده اند. حضرت ولي امر الله  نيز از جمله در کتاب GOD PASSES BY (صفحه ي 52) شهادت هيکل مبارک حضرت باب را در بيست و هشتم شعبان سال 1266 هجري قمري برابر با نهم جولاي 1850 ميلادي دانسته اند . نبيل زرندي روز شهادت حضرت باب را يکشنبه تصريح مي نمايد و لکن از تقاويم موثّق مربوطه بر مي آيد که روز بيست و هشتم شعبان 1266 هجري قمري ( نهم جولاي 1850 ميلادي) روز سه شنبه بوده است. از محتواي تواريخ قاجار که بيست و هفتم شعبان همان سال را روز دوشنبه نوشته اند نيز اين نکته مستفاد مي شود."(کتاب حضرت باب‏ - صفحات 574 و 575)

در تاريخ تولد شوقي افندي نيز اختلاف وجود دارد . اشراق خاوري(مبلغ بهائي)  در تقويم تاريخ امر در بخش وقايع مهمّه امري سال 14-1313  ه . ق کبيسه مطابق با  97-1896 ميلادي (سال پانزدهم از واحد سوّم) - صفحه ي 119 آورده:

"تولد حضرت ولي امر الله در بيت عبود عکا...بنابر قول قول مشهور و قول ديگر هم هست که در اين دفتر بجاي خود نوشته شده است."

در ادامه در بخش وقايع مهمّه امري 15-1314 ه. ق مطابق با سال 1898-1897 م مطابق با سال 1276 ه. ش و مطابق با 54 بديع (سال شانزدهم از واحد سوّم) - صفحه ي 120 ذکر نموده است:

"تولّد حضرت ولي امر الله شوقي رباني در عکا روز 6 مهر مطابق اوّل اکتبر.

با توجه به مطلب بالا ، مشخص مي شود که در تاريخ فوت سيد باب و تاريخ تولّد شوقي افندي اختلافاتي وجود دارد ، مسئله ي ديگري که لازم است در اين بخش مطرح مي گردد اين است که زمانيکه بحث ولادت حضرت مهدي به ميان مي آيد ، بهائيان بيان مي کنند که در تاريخ تولد امام زمان ميان تواريخ اختلاف است. اين اختلاف ، دليل نبود اين ميلاد مي باشد. سستي اين سخن بر کسي پوشيده نيست، زيرا  اين پراکنده گويي مورّخين دليل وقوع تولّد است . همه ي تاريخ نويسان در اصل ولادت متّحد و متّفقند. منتها چون تولد پنهاني بوده در تاريخش اختلاف کرده اند. از اينها گذشته طبق اسنادي که در اين بخش ارائه گرديد ، مورّخين و صاحب نظران نيز در تاريخ فوت سيد باب و همچنين تاريخ تولّد شوقي افندي که کمتر از دويست سال پيش بوده، اختلاف نظر دارند . حال چگونه مي خواهيد در تاريخ ولادت پنهان امام عصر که بيش از هزار سال از آن مي گذرد ، آراء تاريخ نويسان يکسان باشد و سرموئي تفاوت نکند؟! 

نويسنده: ماندانا قندهاري