پاسخ:
در تمام اديان الهي دستور العمال هاي بندگي و عبادت خداوند، كه به آنها احكام يا شرعيّات گفته مي شود وجود دارد، هر چند از حيث كيفيّت و كميّت متفاوت بوده اند. و از جمله آن احكام، نماز و روزه است كه از قوانين شرعي اديان الهي محسوب مي شوند.
امّا در رابطه با چگونگي و كميّت نماز و روزه دين يهود بايد گفت: نماز و روزه در آيين يهود همانند دين مقدّس اسلام نيست، كه به صورت مفصّل در كتب فقهي و حديثي مسلمانان ذكر شده است، بلكه در كتب يهوديان و مسلماناني كه در رابطه با احكام و شرعيّات يهود تحقيقاتي انجام داده اند به صورت خلاصه و بدون اشاره به جزئيّات ذكر گرديده است. كه ذيلاً به آنها اشاره مي شود:
1. نماز: اكثر نويسندگاني كه به احكام دين يهود پرداخته اند، فقط به اين جمله اكتفا كرده اند كه، يهوديها روزي سه بار نماز مي خوانند.[1]ولي اينكه چگونه و چه زماني، اشاره نكرده اند. امّا يهوديها در بعضي از كتب خود به چگونگي و اوقات آن پرداخته اند كه به قرار زير مي باشد:
براي هر فرد يهودي لازم است كه روزي سه نوبت نماز بخواند:
الف: نماز اوّل يا نماز سحري (شحريت) از سحرگاه تا طلوع خورشيد خوانده مي شود. در اين نماز دست دعا به سوي خداوند يكتا دراز شده و از او مي خواهند كه به آنها سلامتي و روزي و عقل و فهم عطا كند.
ب: نماز دوّم (مينها) از نيم بعد از ظهر تا پيش از غروب خورشيد خوانده مي شود .
ج: نماز سوّم ( عربيت) كه بعد از غروب آفتاب تا نيمة شب خوانده مي شود.
اين سه تا نماز از نمازهاي يوميّه يهوديان است. امّا نمازهايي هم هست كه در روزها و اعياد مخصوص مي خوانند. مانند نماز (سوسف) كه در روزهاي شنبه و اعياد ديني كه بعد از نماز سحر با خواندن فصلي از تورات آن را بجا مي آورند.[2]
و براي نمازهاي خود شرايطي هم ذكر مي كنند كه در موقع خواندن نماز اين شرايط بايد رعايت شود:
1. اذكار مخصوص در نماز بايد بدون فاصله گفته شود.
2. هنگام خواندن نماز بايد پاها به هم چسبيده شود و چشمها به پائين نگاه كند يا به كتابي كه در دست دارد.
3. اگر كتابي در دست ندارد بايد دستها را روي پائين سينه روي هم بگذارد.
4. به چيزي يا به كسي تكيه نكند. و از جلو او كسي عبور نكند.
5. نه سلام دهد و نه جواب سلام و غير اينها.
و مي گويند هر نمازي مورد قبول خداوند است ولي بهتر است كه نماز به صورت جماعت خوانده شود و در جماعت بايد حداقل ده مرد عاقل يهودي حضور داشته باشند، و بعضي از نماز ها را فقط با جماعت مي خوانند كه غير از نمازهاي يوميه است.[3]
2. روزه: روزه داشتن قوم يهود به پرهيز از غذا و آب محدود نمي باشد و با لوازم و شعائر ديگر تؤام بوده كه به آنها اشاره مي شود:
الف: با قرباني.
ب: با دعا، ‌اعتراف به گناه و توبه.
ج: با پلاس پوشيدن و خاك يا خاكستر بر سر نهادن.
د: با قرائت تورات.
امّا ايام روزه داري در دين يهود، بر اساس يك طبقه بندي به سه طبقة اصلي تقسيم مي شود:
1. روزه هاي حكم شده در كتاب مقدس:
الف: روزه يوم كيپور يا روزه كفاره، كه مطابق تفسير علماي يهود، آيه29 تا 31 باب 16 سفر لاويان اشاره به آن دارد.
ت: روزه روز نهم از ماه(آو)(AV)، به مناسبت ياد كرد مصيبت ويراني بيت المقدّس.
ج: روزه روز هفدهم ماه (تموز)، به مناسبت رخنه دشمنان يهود به شهر اورشليم.
د: روزه روز دهم ماه (طوت)، در يادبود محاصره شهر اورشليم توسط پادشاه بابل.
ه: روزه روز سوّم ماه (تبشري)، موسوم به روزه جه ليا.
و: روزه روز سيزدهم از ماه آذار، موسوم به روزه استر.[4]
2. روزه هاي تعيين شده توسط ربي ها: ربي ها و علماي يهود روزه هايي را، بويژه براي تقويت روح معنوي مردم مشخص كرده اند.
الف: دوره ده روزه توبه و تأديب نفس، از روز اوّل ماه (تبشري) تا دهم (تبشري).
ت: اوّلين دوشنبه پس از عيد فصح و سكوت.
ج: روزه در طول سه هفته سوگواري، از 17 ماه تموز تا نهم ماه (آو).
د: روزه آخر هر ماه موسوم به يوم كيپور كوچك.
ه: روزه نخست زاده پسر، اين روزه نمادي از تقديس نخست زاده يهودي.
و: روزه گرفتن به منظور يا دكرد وقايع تاريخي كه در طول تاريخ يهود اتّفاق افتاده است.
3. روزه هايي كه شخصي است. اين روزه ها وقت مشخصي ندارد و با توجّه به رخداد پيش آمده براي افراد از سوي آنها روزه گرفته مي شود. مانند:
الف: سالگرد فوت والدين يا معلم.
ب: روزه عروس و داماد در روز ازدواج تا هنگام مراسم.
ج: اگر صفحه اي از اسفار خمسه در حضور كساني به زمين افتد، افراد حاضر يك روز روزه مي گيرند.
د: در روزه ميثنائي، اعضاي دادگاه ها، روزي كه حكم مرگ كسي را صادر مي كردند روزه مي گرفتند.[5]
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. نيايش روزانه يهود، سيدور، يشارم، ترجمه: دكتر يونس حمامي.
2. احكام و مقدّرات حضرت موسي ـ عليه السلام- لوي، حبيب.
3. اصل و نسب دينهاي ايران باستان، عبدالعظيم، رضايي.


[1] . آل اسحاق، مذاهب و اديان، انتشارات حوزة علمية. 1357 شمسي، جلد 1، صفحه 225.
[2] . فرهنگ و بينش يهود (مقطع ابتدائي و متوسطه)، ناشر: تعليمات ديني كليميان، 1382 شمسي، تهران.
[3] . شرعيّات يهود، به اهتمام: هارا، يديديا، آذر حيان، بي نا، و بي تا، صفحه 22 و 25.
[4] . مبلغي آبادي، عبدالله، تاريخ اديان و مذاهب جهان تا قرن 20، سينا، قم،1373 شمسي. جلد 2، صفحه 638 -618، ره توشةْ راهيان نور، سازمان تبليغات اسلامي قم، سال 1376 شمسي، صفحه 206 و 209.
[5] . همان، صفحه 207، 209 و كتاب تاريخ اديان و مذاهب جهان، صفحه 637 ـ 619 و شرعيّات يهود صفحه 24.