رواج حجاب در بين زنان قوم يهود، مطلبي نيست كه كسي بتواند آن را مورد انكار يا ترديد خود قرار دهد. مورّخين، نه‏تنها از مرسوم بودن حجاب در بين زنان يهود سخن گفته‏اند، بلكه به افراطها و سخت‏گيريهاي بي‏شمار آنان نيز در اين زمينه تصريح كرده‏اند. در كتاب «حجاب در اسلام»، آمده است: «گرچه پوشش، در بين عرب مرسوم نبود و اسلام، آن را به‏وجود آورد، ولي در ملل غير عرب، به شديدترين شكل، رواج داشت. در ايران و در بين يهود و مللي كه از فكر يهود پيروي مي‏كردند، حجاب، به مراتب شديدتر از آنچه اسلام مي‏خواست وجود داشت. در بين اين ملتها وجه و كفّين (= صورت و كف دستها) هم پوشيده مي‏شد. حتي در بعضي از ملت‏ها سخن از پوشيدن زن و چهره زن نبود، بلكه سخن از قايم كردن زن بود و اين فكر را به صورت يك عادتِ سفت و سخت درآورده بودند».1
ويل دورانت، كه معمولاً سعي مي‏كند موارد برهنگي يا احياناً تزيينات و آرايش‏هاي زنان هر قوم را با آب و تاب نقل كند تا آن را طبيعي جلوه دهد، در اين مورد مي‏گويد: «در طول قرون وسطا، يهوديان همچنان زنان خويش را با البسه فاخر مي‏آراستند، لكن به آنها اجازه نمي‏دادند كه با سر عريان به ميان مردم روند. نپوشاندن موي سر، خلافي بود كه مرتكب را مستوجب طلاق مي‏ساخت. از جمله تعاليم شرعي يكي آن بود كه مرد يهودي نبايد در حضور زني كه موي سرش هويداست، دست دعا به درگاه خدا بردارد».2 او در توصيف زنان يهودي مي‏گويد: «زندگي جنسي آنان علي‏رغم تعدّد زوجات، به طرز شايان توجّه، منزه از خطايا بود. زنان آنان دوشيزگاني محجوب، همسراني ساعي، مادراني پُرزا، و امين بودند و از آنجا كه زود وصلت مي‏كردند، فحشا به حدّاقل، تخفيف پيدا مي‏كرد».3
در كتاب مقدّس يهوديان، موارد متعدّدي يافت مي‏شود كه به طور صريح و يا ضمني، حجاب و پوشش زن و مسائل مربوط به آن، مورد تأييد قرار گرفته است. در برخي از آنها لفظ «چادر» و «برقع» به كار رفته است كه نشانگر كيفيت پوشش زنان آن عصر است. اينك به پاره‏اي از آن موارد اشاره مي‏گردد.
گرچه پوشش، در بين عرب مرسوم نبود و اسلام، آن را به‏وجود آورد، ولي در ملل غير عرب، به شديدترين شكل، رواج داشت. در ايران و در بين يهود و مللي كه از فكر يهود پيروي مي‏كردند.
پوشش كامل در مقابل نامحرم:
در «سفْر پيدايش» تورات، چنين مي‏خوانيم: و رفقه، چشمان خود را بلند كرد و اسحاق را ديد و از شتر خود فرود آمد. زيرا كه از خادم پرسيد: «اين مرد كيست كه در صحرا به استقبال ما مي‏آيد؟». و خادم گفت: «آقاي من است». پس بُرقعِ خود را گرفته، خود را پوشانيد.4
عدم تشبّه مرد و زن به يكديگر
در «تورات» آمده است: «متاع مرد، بر زن روا نباشد و مرد، لباس زن نپوشد؛ زيرا هر كه اين كُند، مكروه يهوه (خداي تو) است».5
 
نزول عذاب در اثر آرايش دختران يهود براي بيگانگان
در «تورات» مي‏خوانيم: «و خداوند مي‏گويد از اين جهت كه دختران صهيون متكبّرند و با گردن افراشته و غمزات چشم، راه مي‏روند و به ناز مي‏خرام‏اند و به پاهاي خويش، خلخال‏ها را به صدا مي‏آورند * بنابراين، خداوند فَرقِ سر دختران صهيون را كَلْ خواهد ساخت و خداوند، عورت ايشان را برهنه خواهد نمود * و در آن روز، خداوند زينت خلخال‏ها و پيشاني‏بندها و هلال‏ها را دور خواهد كرد*و گوشوارها و دستبندها و روبندها* و دستارها و زنجيرها و كمربندها و عطردان‏ها و تعويذها را* و انگشترها و حلقه‏هاي بيني را * و رداها و شال‏ها و كيسه‏ها را * و آينه‏ها و كتانهاي نازك و عمامه‏ها و بُرقعها را * و واقع مي‏شود كه: به عوض عطريات، عفونت خواهد شد و به عوض كمربند، ريسمان و به عوض موهاي بافته، كَلي و به عوض سينه‏بند، زنّار پلاس و به عوض زيبايي، سوختگي خواهد بود * مردانت به شمشير و شجاعانت در جنگ خواهند افتاد * و دروازه‏هاي وي، ناله و ماتم خواهند كرد و او خراب شده، بر زمين خواهد نشست».6
در طول قرون وسطا، يهوديان همچنان زنان خويش را با البسه فاخر مي‏آراستند، لكن به آنها اجازه نمي‏دادند كه با سر عريان به ميان مردم روند. نپوشاندن موي سر، خلافي بود كه مرتكب را مستوجب طلاق مي‏ساخت.
در تورات، از چادر و برقع و روبنده‏اي كه زنان با آن، سر و صورت و اندام خويش را مي‏پوشانده‏اند، صريحاً نام برده شده است، كه نشانگر كيفيت پوشش زنان است. براي نمونه در كتاب «روت» مي‏خوانيم: «بوعز گفت: زنهار كسي نفهمد كه اين زن به خرمن آمده است. و گفت: چادري كه بر توست، بياور و بگير. پس آن را بگرفت و او شش كيل جو پيموده بر وي گذارد و به شهر رفت».7 در مورد عروس يهودا مي‏خوانيم: «پس رخت بيوگي را از خويشتن بيرون كرد. بُرقعي به رو كشيد و خود را در چادري پوشيد و به دروازه عينايم كه در راه تمنه است، بنشست».8
لزوم پوشاندن سر از نامحرمان:
ويل دورانت مي‏نويسد: اگر زني به نقض قانون يهود مي‏پرداخت، چنان‏كه مثلاً بي‏آن‏كه چيزي بر سر داشت به ميان مردم مي‏رفت، و يا در شارع عام نخ مي‏رشت، يا بر هر سنخي از مردان، درد دل مي‏كرد، يا صدايش آن‏قدر بلند بود كه چون در خانه‏اش تكلّم مي‏نمود، همسايگانش مي‏توانستند سخنان او را بشنوند، در آن صورت، مرد حق داشت بدون پرداخت مهريه‏اي او را طلاق دهد.9 او همچنين مي‏نويسد: ... و به استعمال سرخاب و سرمه، نكوهيده مي‏شمردند. موافق بودند كه مرد، بايد براي پوشاك زن خويش سخاوتمندانه خرج كند؛ لكن غرض آن بود كه زن، خود را براي شوهر خويش بيارايد نه براي ساير مردها.10 در كتاب «حكمة الحجاب و ادلة وجوب النّقاب»، براي تأييد اين‏كه منشأ حجاب زنان يهودي، وجوب حجاب در شريعت موسي(ع) بوده، به داستان حضرت موسي و دختران شعيب اشاره شده است كه در آن، حضرت موسي به آنان امر كرد تا پشت سر او حركت كرده و از پشت سر، او را به منزل پدرشان هدايت كنند.11
در شماره هاي آتي اين مطلب را با عنوانين زير پي بگيريد:
حجاب در شريعت مسيح
حجاب در شريعت اسلام
 
پژوهشگر: سعيد عسگري
تنظيم براي تبيان: گروه دين و انديشه - حسين عسگري

1. حجاب در اسلام، ابوالقاسم اشتهاردي، ص 50.
2. تاريخ تمدن، ويل دورانت، ج 12، ص 62.
3. همان، ص 63.
4. سفر پيدايش، باب 24، فقره 64 و 65. به گفته مرجع مذهبي يهوديان ايران «خاخام اوريل داودي»، منشأ و وجوب حجاب در شريعت يهود، مستند به همين فقره است.
5. تورات، سفر تثنيه، باب 22، فقره 5.
6. تورات، كتاب اشعياء نبي، باب سوم، فقره 16 - 26.
7. تورات، كتاب روت، باب دوم، فقره 8 - 10.
8. تورات، سفر پيدايش، باب 38، فقره 14 و 15.
9. تاريخ تمدن، ويل دورانت، ج 12، ص 30.
10. همان، ص 31.
11. ر. ك: حكمة الحجاب وادلة وجوب النقاب، ص 252.