بيماري سالک يک بيماري پوستي مشترک بين انسان و حيوان از جمله جوندگان است که از طريق نيش يک پشه آلوده به انگل بنام پشه خاکي به هنگام تغذيه خون بيمار به انسان سالم منتقل مي شود.

علائم سالک :
 زخم هاي متعدد يا بعلت گزش يا در بيشتر موارد بعلت خاراندن زخم و انتقال انگل به قسمت هاي سالم پوست بروز مي کند. زخم هاي سالک به شکل هاي متفاوت ، از جمله شکل خشک (نوع شهري ) و شکل مرطوب ( نوع روستايي ) بروز مي کند.

 در تمام شکلهاي زخم ، پس از ورود انگل به درون پوست از طريق نيش پشه خاکي ، ا بتدا  برآمدگي کوچک و قرمز رنگي ظاهر مي شود. در نوع خشک ، زخم مرطوب ايجاد نمي شود . اما در شکل مرطوب ، وسط ضايعه زخم شده و حاشيه پيشرفت مي کند.زخم به شکل دهانه کوه آتشفشان است .

 زخم هاي مرطوب بين شش تا نه  ماه و زخم هاي خشک حدود يک سال دوام دارند به اين  معني که  زخم سالک کمتر از يکسال دوام يافته، پس از آن بهبود مي يابد و جاي آن به صورت جوش گاه فرو رفته و پايدار براي تمام عمر باقي مي ماند که ممکن است اگر زخم در صورت فرد باشد به زيبايي فرد لطمه وارد کند.

اهميت بيماري :تعداد افراد آلوده در دنيا دوازده ميليون نفر تخمين زده مي شود. و ۳۵۰ ميليون نفر در مناطقي زندگي مي کنند که احتمال ابتلاء به بيماري وجود دارد. ۳ ميليون نفر از اشکال مختلف بيماري رنج مي برند. تعداد موارد جديد در هر سال ۵/۱ ميليون نفر مي باشد ايران جز کشورهايي است که سالک در آن بومي است و در اکثر مناطق کشور بيماري سالک يافت مي شود.کانون هاي سالک در ايران عبارتند از :

عامل سالک يک انگل بنام ليشمانيا است که درون سلول هاي بيگانه خوار پوست تکثير مي يابد. اين انگل در پوست انسان ، سگ و جوندگان آلوده وجود دارد  پس از خون خواري پشه خاکي از زخم هاي سالک اين انگل در بدن پشه خاکي تکثير يافته و پس از خون خواري مجدد پشه خاکي ، به پوست فرد سالم راه مي يابد و آنها را مبتلا مي کند.

 پشه خاکي فقط هنگام غروب و ساعت هاي اوليه شب ، خون خواري و تغذيه مي کند. اين حشره در طول روز در پناهگاه هاي گرم ، تاريک و مرطوب ، نظير شکافهاي عميق ديوارها ، اماکن متروکه و مخروبه ، اسطبل ها ، اطراف توده هاي زباله و کودهاي حيواني ، لانه جوندگان ، کنده درختان ، حاشيه جويبارها ، پشت لوازم ثابت منزل ( مانند کمد و قاب عکس ) استراحت و تخم ريزي مي کند.