یک منزل مرتب كه هر يك از اسباب و لوازم زندگي در جاي‏مخصوص و مناسب قرار گرفتهباشد از جهاتي بر يك منزل شوريده ودرهم و برهم مزيت دارد.
اولا نظم و ترتيب مخصوص به منزل صفا و رونق و زيبايي‏مي‏بخشد،تماشاي تكراري خانه نهتنها موجب ملال نميشود بلكه‏مسرت‏بخش و دلپذير خواهد بود.
ثانيا انجام كارهاي خانه‏داري را آسان ميكند،اوقات كدبانوي خانه‏ بيهوده تلف نميشود زيرا بههر چيز احتياج پيدا كرد ميداند كجاست،براي پيدا كردن آن معطل نميشود،در نتيجه كارهابآساني انج ام مي‏پذيرد و خانم‏را وامانده و خسته نميگرداند.
ثالثا رونق و صفاي محيط مرتب منزل كه از ذوق و سليقه كدبانوي‏خانه حكايت ميكند مرد رابه خانه و زندگي علاقه‏مند ساخته از خطرات‏ولگردي و وقوع در دامهاي فساد محفوظشميدارد.
رابعا چنين خانه مرتبي اسباب آبرو و سرافرازي خانواده بوده‏هر كس آنرا ببيند از زيبايي آنلذت مي‏برد و به ذوق و سليقه كدبانوي خانه‏آفرين خواهد گفت.
با خريد و تهيه اسباب لوكس زندگي زيبا نميشود بلكه نظم و ترتيب‏خاص زيبايي بوجودميآورد،خود شما حتما خانواده‏هاي مرفه و ثروتمندي‏را ديده‏ايد با اينكه از انواع و اقسامگوناگون لوازم لوكس زندگي‏برخوردارند اما زندگي آنها چون درهم و برهم است صفا و رونقيندارد وديدن آن ملال‏آور است،به عكس خانواده‏هاي فقيري را ديده‏ايد كه در عين‏فقر و نداري،زندگي زيبا و مسرت‏بخشي دارند،چون همان اسباب و لوازم‏مختصر،مرتب و منظم و تميزاست،اصولا مگر زيبايي جز نظم و ترتيب‏خاص چيز ديگري است؟
بنابراين،يكي از وظائف مهم خانه‏داري رعايت نظم و ترتيب‏است،خانمهاي خوش سليقه وكدبانو خودشان بهتر ميدانند اسباب و لوازم‏خانه را چگونه مرتب سازند ليكن در عين حاليادآوري نكات زير بي‏فائده‏نيست:
اسباب و لوازم منزل را درجه‏بندي نموده براي هر نوعي از آنهاجاي مخصوصي انتخابنماييد،همه ظرفها را يك جا روي هم نريزيد، ظرفهايي را كه مورد احتياج هميشگي است دردسترس قرار دهيد،اسباب‏شيريني خوري و آجيل خوري را در يك جا قرار دهيد،ظرفهاي‏شربت‏خوري جاي مخصوص داشته باشند،يك جا را اختصاص بدهيد به‏اسبابچايخوري،اسباب و ظروف غذاخوري را در يك جا قرار بدهيد،قاشق و كارد و چنگال جايمخصوصي داشته باشند،اسباب و لوازم‏ميوه‏خوري را در يك جا بگذاريد،ظرفهايماست‏خوري و مرباخوري‏جاي مخصوصي داشته باشند،و به طور خلاصه اسباب و لوازمزندگي به‏قدري مرتب باشد كه خود شما و شوهرتان و فرزندانتان جاي مخصوص‏آنها رابدانند به طوريكه اگر در شب تار هم خواستيد آنها را پيدا كنيدبتوانيد مستقيما به سراغشانبرويد.
شايد بعض خانمها بگويند:برنامه مذكور براي اعيان و اشراف‏خوب است كه زندگي مفصليدارند،اما براي زندگاني فقيرانه ما اين همه‏تشريفات ضرورت ندارد،ليكن خاطر نشان ميشودكه اسباب و لوازم‏زندگي به هر حال بايد مرتب باشد،چه فقير چه غني.شخص فقير همبايدهمان اسباب و لوازم مختصر خويش را مرتب سازد،مثلا همه ظروف‏خانه‏اش را ميتوانددر يك جاظرفي قرار بدهد ليكن هر گوشه‏اي از آنرابراي يك نوع ظرف اختصاص بدهد،لباسهاي تابستاني را در يك جا ولباسهاي زمستاني را در جاي ديگر قرار بدهيد،لباسهايخودتان را دريك جا و لباسهاي شوهرتان را در يك جا و لباسهاي فرزندانتان را درجايمخصوص بگذاريد،لباسهاي مورد احتياج هميشه را در دسترس‏بگذاريد و لباسهاي ديگر رادر جايي محفوظتر،لباسهاي نشسته را درجاي مخصوص بريزيد،رختخوابهاي مورد لزوم دردسترس باشد ليكن رختخوابهاي مهمانداري را كنار بگذاريد،بعد از صرف غذا ظرفهاي‏چربو نشسته را فورا جمع كنيد و براي شستن در جاي معين بگذاريد،هريك از اسباب و لوازمزينت اتاق را در جاي مناسب قرار دهيد كه هميشه‏در آنجا باشد،لباسهاي خودتان وفرزندانتان در گوشه و كنار اتاق پراكنده‏نباشد بلكه آنها را در كمد مخصوص يا روي چوبلباسي بيندازيد،به‏كودكانتان توصيه كنيد كه اسباب و لوازم خودشان را از قبيل لباس وكتاب‏هميشه در جاي مخصوص بگذارند،مطمئن باشيد كه اگر شما نظم و ترتيب‏را كاملارعايت كنيد كودكانتان نيز با همين وضع عادت خواهند كرد.
زنهاي بي‏انضباط براي اينكه خودشان را بيگناه معرفي كنندشوريدگي منزل را به گردنبچه‏ها ميگذارند،در صورتيكه اين موضوع‏اشتباه است زيرا بچه‏ها از پدر و مادر تقليدمينمايند،اگر پدر و مادر منظم‏باشند آنها هم منظم تربيت ميشوند،بچه‏ها در آغاز امر بارعايت نظم وترتيب مخالف نيستند بلكه بدان اظهار علاقه مينمايند.ليكن وقتياوضاع‏نامنظم داخلي را مشاهده نمودند از آنها درس زندگي ميآموزند.
پول و اوراق بهادار از قبيل چك و سفته و اسناد و مدارك را درجاي محفوظي بگذاريد كه دردسترس بچه‏هاي كوچك نباشد،زيرا ممكن‏است در اثر غفلت از بين بروند و ضررهايي به شماوارد گردد،زدن و تنبيه‏كردن بعد از عمل سودي ندارد،علاج واقعه را قبل از وقوع بايد كرد،بچه‏نادان گناهي ندارد،تقصير از جانب مادر بي‏انضباط است كه اشياءارزشدار را در دسترس اوقرار داده است.
به داستان زير توجه فرماييد:«مردي سه هزار تومان به همسر خودسپرد و تاكيد كرد پولها رادر محل امني نگهداري كند...پولها را لب تاقچه گذاشت و براي انجام كار كوچكي بيرون رفتوقتي به اطاق برگشت پولهارا نديد.هراسان به اطراف نگاه كرد ديد طفل پنجساله چيزي رادر باغچه‏حياط مي‏سوزاند و شادي ميكند.مادر به قدري عصباني شد كه طفل‏پنجساله رابلند كرد و به زمين كوبيد،طفل جابجا مرد،مادر وحشت زده به‏جسد بيجان طفل نگاهميكرد شوهرش از در وارد شده توضيح خواست،زن جريانرا تعريف كرد،مرد عصباني شد وكتك مفصلي به همسرش زد،سوار موتور سيكلت‏شد تا ماجرا را به كلانتري گزارش دهد،اماهيجان وناراحتي او سبب شد كه با يك تاكسي تصادف كند و مجروح شود اكنون‏حال مردوخيم است. (1) »
به عقيده شما مقصر واقعي در اين جريان كيست؟قضاوت آنرا به‏عهده خود خوانندگانميگذارم.براي اين قبيل حوادث نظائر فراواني‏سراغ داريد حتي در زندگي خود شما نيزبوقوع پيوسته است.
داروها و مواد خطرناك و سمي را حتي نفت و بنزين را در جايي‏بگذاريد كه دست‏بچه‏هايكوچك و غير مميز بدانها نرسد،زيرا ممكن‏است در اثر ناداني آنها را بخورند و تلف شوند،آنگاهبايد عمريرا داغدارباشيد،احتياط كردن ضرر ندارد ليكن در اثر غفلت و بي‏احتياطيصدهاخطر در كمين شما است،اطفال بيگناهي كه در اثر غفلت و نامرتبي پدر ومادر تلفشده و ميشوند فراوانند كه برخي از آنها در صفحات روزنامه‏ها ومجلات منعكس ميشود.ازباب يادآوري به نمونه‏هاي زير توجه فرماييد:
خواهر و برادر خردسالي بنام اصغر 6 ساله و عالم چهار ساله‏محتويات يك ظرف پر ازمحلول‏«د.د.ت‏»را به جاي دوغ نوشيدند،و عالم در گذشت،اين دو بچه در خانه تنها بودند،هنگامي كه احساس تشنگي‏كردند چون آب در دسترس نداشتند محلول گرد«د.د.ت‏»را به تصور دوغ‏نوشيدند.
مادر بچه‏ها در بيمارستان اظهار داشت:«ديشب مقداري‏«د.د.ت‏»را حل كردم تا در زير زمينخانه نزديك لانه موشها بپاشم كه اين حادثه‏رخ داد.» (2)
«دو كودك به جاي آب ظرف نفت را سركشيدند و يك كودك‏پنجساله ده قرص پا دردمادرش را خورد،در بيمارستان بستري شدند. (3) »
در خاتمه يادآور ميشوم كه البته نظم و انضباط خوب است ليكن نه‏بحديكه از شما وشوهرتان سلب آسايش كند،اگر از حد متعارف و عادي‏گذشت‏به وسواسيگري و سلب آزاديمنجر ميشود كه خود آن يكي ازمشكلات بعضي خانواده‏ها بشمار ميرود و ممكن است‏سببجدايي وافتراق واقع شود.به نمونه زير توجه فرماييد:
«مردي ميگويد:از دست پاكيزگي‏هاي عجيب و غريب همسرم‏ديوانه شدم،از اداره خسته وكوفته ساعت 5/4 بعد از ظهر كه برميگردم‏بايد حتما هفت مرتبه دست و پايم را در آب حوضكه يخ بسته كر بدهم،كفشم را جاي مخصوص بگذارم و سرپايي مخصوص منزل را بپوشم.توي‏دستشويي سرپايي مخصوص گذاشته،در آشپزخانه و هال و همه جاي‏خانه،لباس را بايدبه جالباسي مخصوص بياويزم و از جالباسي‏مخصوص بردارم،اگر اجازه بدهد سيگار بكشمبايد حتما در اتاق مخصوص بكشم كه همه جا بو نگيرد،خلاصه من كه يك عمر به راحتيوآزادي گذرانده‏ام در عرض چهار سال زندگي زناشويي از هر زنداني‏بدبخت‏تر شده‏ام،چهلزومي دارد كه آدم آنقدر زياد اهل نظافت‏بي‏جهت‏باشد.اين وسواس است و من از وسواس بيزارم (4) ».

در هيچ كاري افراط و تفريط خوب نيست‏بلكه ميانه‏روي در هرحال اصلح است،نه بقدريبي‏انضباط باش كه اوضاع زندگيتان شوريده‏و بي‏حساب باشد نه آنقدر در حفظ انضباطزياده‏روي كن كه به‏وسواسيگري منجر شود و راحتي را از شما بگيرد

 
يكي از امور مهم خانه‏داري پخت و پز و تهيه غذاست.مراتب‏كارداني و سليقه بانوان را باثباتميرساند.يك خانم كدبانو و با ذوق باصرف بودجه كم بهترين و خوشمزه‏ترين غذاها را تهيهميكند.اما يك‏خانم بي‏سليقه هم زياد بودجه صرف ميكند و هم غذايش دلچسب نخواهدبود.خانمي كه بتواند غذاهاي لذيذ و مطبوع تهيه كند.بدين وسيله‏شوهرش را به خانه و زندگيعلاقه‏مند ميسازد،و كمتر اتفاق ميافتد كه به‏هوس خوردن غذاهاي لذيذ به مهمانخانه و هتلبرود.
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود:«بهترين زنان شما زني است‏كه خودش را خوشبو كندو در طبخ غذا مهارت داشته باشد و اقتصاد را ازدست ندهد.چنين زني يكي از عمال وكاركنان خدا خواهد بود.و عامل‏خدا هرگز با شكست و پشيماني مواجه نخواهد شد (5) ».
در اينجا نمي‏توان در فن طباخي وارد شد و انواع غذاها و طرزتهيه آنها را تشريح كرد و اصولااز عهده نگارنده ساخته نيست،ليكن‏خوشبختانه كتابهاي خوبي در اين باره به وسيله آشنايانبه فن طباخي وتغذيه نوشته شده در دسترس است،ميتوانيد آنها را بخوانيد و از تجربيات‏وسليقه شخصي خودتان نيز استفاده نماييد و غذاهاي خوشمزه و مفيد تهيه‏كنيد،ليكن تذكرچند مطلب ضرورت دارد:
مطلب اول-غذا خوردن فقط براي لذت بردن و پر كردن شكم‏نيست.بلكه منظور بزرگتريدر كار است.انسان بدانجهت غذا ميخورد كه‏مواديرا كه براي حفظ سلامت و ادامه حياتسلولهاي بدن ضرورت داردبه آنها برساند،مواد لازم در انواع غذاها و ميوه‏ها و سبزيجات وحبوبات وگوشتها پراكنده‏اند،و به طور كلي به شش دسته تقسيم ميشوند:
اول-آب.
دوم-مواد معدني مانند:كلسيم،فسفر،آهن،يد،مس.
سوم-مواد نشاسته‏اي.
چهارم-چربيها.
پنجم-پروتئين.
K . C ويتامين اويتامين B ويتامينششم-انواع ويتامينها مانند:ويتامين
بيشتر وزن بدن انسان را آب تشكيل ميدهد.آب غذاهاي جامد راحل ميكند تا به وسيله رودهجذب شوند،درجه حرارت بدن را تنظيم ميكند،مواد معدني براي رشد و نمو استخوانها ودندانها و تنظيم كار عضلات‏ضرورت دارند،مواد نشاسته‏اي و قندي توليد انرژي ميكنند،چربيها نيز انرژي و حرارت توليد ميكنند،پروتئين براي رشد بدن و تجديد سلولهاي‏كهنهضرورت دارد.ويتامينها براي رشد بدن و استحكام استخوانها وتقويت اعصاب و تنظيمدستگاههاي بدن و سوختن غذاها در سلولهاضرورت دارند.
مواد مذكور براي حفظ سلامت انسان و ادامه حيات او كمال‏ضرورت را دارد،هر يك از آنهاآثار خاصي دارد و گوشه‏اي از حوائج‏بدن‏را تامين ميكند،فقدان يا كمبود يا زيادي هر يك ازاينها به حيات و سلامت‏انسان لطمه ميزند،و ممكن است‏بيماريهاي صعب العلاج و خطرناكيرابوجود آورد.سلامت و بيماري،طول عمر و كوتاهي آن،سلامت اعصاب وبيماريهاي رواني،شادي و افسردگي،زشتي و زيبايي و به طور كلي كليه‏حوادثي كه در بدن رخ ميدهد مربوط بهكيفيت تغذيه انسان است.
ما از آنچه ميخوريم ساخته شده‏ايم،اگر انسان بداند چه چيز و چه‏مقدار بخورد كمتر بيمارخواهد شد،بدبختي اينجاست كه بدون توجه به‏احتياجات غذايي بدن و خواص و آثارخوردنيها شكمش را از غذاهاي‏خوشمزه پر ميكند و سلامت‏خويشتن را در معرض خطر قرارميدهد،وقتي‏بخود ميآيد كه كار از كار گذشته و كارخانه ظريف بدن فرسوده و مختل‏شدهاست،در آنهنگام به اين طبيب و آن طبيب،اين دارو و آن دارو پناه‏ميبرد ليكن افسوس كهرنگ و روغن نمي‏تواند كارخانه فرسوده را ترميم‏كند،بدين جهت پيغمبر اسلام فرمود:«شكممركز همه بيماريها است‏» (6) .
اتفاقا انتخاب غذا معمولا بر عهده بانوان است،پس صحت وسلامت‏خانواده در دست آنهاست،بنابراين يك بانوي خانه‏دار مسؤوليت‏بسيار سنگيني بر دوش دارد كه اگر اندكي در اين بارهسهل انگاري كندممكن است‏خودش و شوهرش و فرزندانش را در معرض بيماريهاي‏سختقرار بدهد،علاوه بر اينكه يك طباخ ماهري است‏بايد يك‏غذاشناس كامل بلكه يك طبيبحاذق باشد،نبايد منظورش فقط پر كردن‏شكم اهل خانه باشد بلكه در وهله اول بايد مواديراكه براي حفظ سلامت وتامين حوائج غذائي بدن ضرورت دارد در نظر بگيرد،و تشخيصبدهد كه‏مواد لازم در كدام يك از خوردنيها و به چه مقدار وجود دارد،آنگاه برطبق‏نيازمنديهاي گوناگون بدن از خوردنيها انتخاب كند و جزء برنامه خوراك‏قرار دهد،درعين حال سعي كند غذاهاي لازم و مفيد را به صورتي‏خوشمزه و دلپذير در آورده در اختيارخانواده قرار دهد.
پيغمبر اسلام صلي الله عليه و آله فرمود:«وظيفه زن نسبت‏به‏شوهرش اينست كه چراغ خانهرا روشن كند و غذاي نيكو و شايسته تهيه‏ببيند (7) ».
زني به رسول خدا عرض كرد:«خدمت كردن زن در خانه شوهر چه‏فضيلتي دارد؟فرمود:درمقابل هر كاريكه براي اداره امور منزل انجام دهدخدا نظر لطفي به او ميفرمايد.و كسيكهمورد نظر خدا واقع گردد معذب‏نخواهد شد (8) ».
مطلب دوم-احتياجات غذائي افراد هميشه يكسان نيست‏بلكه‏نسبت‏به سنين و احوالمختلف اختلاف پيدا ميكند،مثلا اطفال و جوانان‏چون در حال رشد و نمو هستند به موادمعدني مخصوصا كلسيم نياز بيشتري دارند،بايد در برنامه غذائي آنها چيزهايي را داخل كردكه از حيث‏مواد معدني غني باشند،همچنين افراد مذكور چون داراي حركت و فعاليت‏زيادهستند و بيشتر انرژي مصرف ميكنند به مواد انرژي‏زا مانند چربيها ومواد قندي ونشاسته‏اي بيشتر احتياج دارند،در تغذيه آنان بايد اين موضوع‏رعايت‏شود.
و همچنين احتياجات غذائي افراد نسبت‏به نوع شغلشان مختلف‏است:مثلا يك مرد كارگراحتياج بيشتري به چربيها و مواد قندي ونشاسته‏اي دارد،زيرا لازمه شغلش كوشش و فعاليتزياد است،اما كسيكه‏شغل راحت و آساني داشته باشد به قدر يك كارگر احتياج به موادمذكورندارد.برنامه غذاي تابستان با زمستان نيز يكسان نيست،برنامه غذاي يك‏بيمار نيزنميتواند با برنامه غذاي افراد سالم يكسان باشد،معمولا بايدبراي بيمار غذاي سبك و مقويتهيه كرد،در مورد غذاي او بايد ازپزشك دستور گرفت،به هر حال يك خانم خانه‏دار بايد همهاين نكات رارعايت كند و بر طبق احتياجات افراد غذا برايشان تهيه كند.
مطلب سوم-يكي از نكات حساس و قابل توجه اينست كه وقتي‏سن انسان از چهل تجاوز كردمعمولا در معرض ابتلا به بيماري چاقي‏قرار ميگيرد،شايد بعضيها چاقي را علامت‏سلامتمزاج بشمارند ليكن‏اين موضوع كاملا اشتباه است،چاقي يكي از بيماريهاي خطرناكشمرده‏ميشود و عوارض ناگواريرا به دنبال دارد،اشخاص چاق در معرض ابتلاي‏به بيماريهايقلبي،فشار خون،سخت‏شدن شريانها،بيماريهاي كليه و كبدو كيسه صفرا و مرض قندميباشند،به تصديق پزشكان و تاييد آمارهاي‏شركتهاي بيمه افراد لاغر بيشتر از افراد فربهعمر ميكنند،وقتي سن انسان از چهل تجاوز كرد فعاليت‏بدن كمتر ميشود،در نتيجه،ميزان‏سوخت و ساز آن نيز تقليل مي‏يابد،بنابراين به چربيها و مواد قندي ونشاسته‏اي كمتراحتياج پيدا ميكند،در اين سنين دستگاه توليد نيروي بدن‏كه كالوريها را به انرژي تبديلميسازد كمتر كار ميكند،در نتيجه،كالوريهاتبديل نشده در اطراف كمر و اطراف شرايين واعضاء بدن جمع شده توليدچاقي ميكنند،بهترين علاج چاقي كم خوري است مخصوصاچربيها و موادنشاسته‏اي و قندي.
خانمي كه به شوهرش علاقه‏مند است‏به مجرديكه آثار و علائم‏چاقي را در او مشاهده نمودبايد فورا در برنامه غذائي او تجديد نظر كند،مواظب باشد پر خوري نكند،از مصرف چربيها وشيرينيها و خامه‏ممنوعش سازد،مواد قندي و نشاسته‏اي مانند نان و برنج از عواملمهم‏چاقي هستند،كاري كند كه مرد از اينها كمتر مصرف نمايد،به جاي اينهااز موادپروتئين‏دار مانند:تخم مرغ و جگر و گوشت گوسفند و گوساله وپرندگان و ماهي و پنير بيشتردر برنامه غذايي او بگنجاند،زيرا اينها هم‏رفع گرسنگي ميكنند و هم كالري كمتري دارند،لبنيات نيز در اين سنين‏مناسب است،اگر از جانب طبيب ممنوع نباشد ميوه‏جات وسبزيجات نيزمناسب است،در اين باره با پزشك نيز مشورت كنيد و دستور بگيريد،رعايتهمه اين نكات براي خانمي كه به شوهرش علاقه‏مند است كاملاضرورت دارد،در واقع حياتو سلامت‏شوهر به دست اوست،چون هرغذايي نزدش گذاشت ناچار تناول خواهد كرد.
ليكن اگر از شوهرت سير شده‏اي و هوس بيوه شدن نموده‏اي وميخواهي به طوري او رابقتل برساني كه مورد تعقيب پليس قرار نگيري و كسي از جنايت تو مطلع نشود خيلي آساناست،غذاهاي بسيار چرب وشيرين و خوشمزه تهيه كن و نزد شوهرت بگذار و با اصرار زيادبه‏پرخوري تشويقش كن،تا ميتواني نان و برنج در برنامه غذايش بگنجان،يك سفره رنگارنگو زيبا برايش پهن كن،در اينصورت او تا بتواندشكمش را از اين غذاهاي لذيذ پر ميكند.
اگر بدين برنامه عمل كردي مطمئن باش فاصله چنداني با بيوه‏شدن نداري،بزودي او را ازدست‏خواهي داد،در عين حال از خدمات وپذيرائيهاي تو اظهار رضايت‏خواهد نمود.
ممكن است‏خواننده گرامي بگويد:برنامه غذائي مذكور براي طبقه‏يك و ثروتمندان خوباست كه به انواع غذاهاي لذيذ و گرانقيمت‏دسترسي دارند اما براي طبقه سه كه اكثريت ملترا تشكيل ميدهند و باتلاش شبانه روزي لقمه غذاي ساده‏اي بدست مي‏آورند قابل عملنيست،اينگونه افراد چگونه مي‏توانند براي تامين حوائج عمومي بدن برنامه‏غذائي داشتهباشند؟!
ليكن خواننده گرامي بايد بدين مطلب توجه داشته باشد كه‏خوشبختانه مواد ضروري تغذيهبدن در همين غذاهاي ساده و طبيعي بقدركافي وجود دارد.اگر كدبانوي خانه از فن تغذيه وطبخ اطلاع كامل داشته‏باشد مي‏تواند از همين حبوبات و ميوه‏جات ساده مانند نخود و لوبياوعدس و گندم و سيب و پياز و گوجه و هويج و انواع مختلف سبزيجات‏غذائي درست كند كههم مطبوع باشد و هم مطابق بهداشت و حفظ الصحه‏ليكن كارداني و سليقه لازم دارد

 
1-اطلاعات 23 بهمن ماه 1348
2-اطلاعات دوشنبه 26 تير ماه 1351
3اطلاعات 11 اسفند ماه 1348
4-اطلاعات 3 بهمن ماه 1350

 5-وسائل ج 14 ص 15
6-بحار ج 62 ص 290
7-مستدرك ج 2 ص 551
8-بحار ج 103 ص 251