تدبير ش 69
لزوم پاكيزه نمودن دل‌ها در مراسم حج
يك دسته كارها هم هست كه مال دل خود شماست؛ مربوط به دل خودتان است؛ مربوط به شخص خودتان است؛ بايد ذخيره بگيريد. ما در اين دنيا آلوده هستيم به ماديات، به انگيزه‌ها،  به وسوسه‌ها. اگر بخواهيم با همين وضعيت از اين مرزي كه اسمش مرز مرگ است عبور كنيم، واي به حال ماست. بايد خودمان را پاكيزه كنيم. اين پاكيزگي در نماز حاصل مي‌شود؛ در تلاوت قرآن حاصل مي‌شود؛ در روزه حاصل مي‌شود؛ در انفاق و صدقه حاصل مي‌شود؛ در انواع فرايض اين پاكيزگي براي انسان پيش مي‌آيد؛ [اما] حج يك مجموعه‌اي از همة اين فرايض است. در حج ذكر هست؛ در حج طواف هست؛ در حج نماز هست؛ در حج وقوف هست؛ در حج توجه به خدا هست؛ در حـج انفاق هست؛ قـربـانـي هست؛ همه چيز در حـج جمع اسـت؛ يـك مجموعـه‌اي اسـت از ايـن كـارهـا.
اين چند هفته را خيلي قدر بدانيد. در اين چند هفته دل‌ها را پاكيزه كنيد، تطهير كنيد. بهترين جا براي تطهير، همين مراسم حج است؛ مسجدالحرام است؛ طواف خانة خداست؛ مسجد نبي مكرم است؛ آن مراسمِ عظيم است. با جمعيد، در بين جمعيد، اما هر كدام به‌طور مستقل يك سيم ارتباطي با خدا داريد. هيچ كس هم ممكن است مطلع نشود؛ خبر نشود. اين ارتباط را حفظ كنيد؛ تقويت كنيد. از حالا شروع كنيد؛ بلكه از قبل از اين بايد شروع كرد.5  5. 11/7/90  بيانات در ديدار كارگزاران حج‌
قبل از سفر حج، خود را بايد آماده كرد
بايد براي حج آماده شد؛ همچنان كه براي ماه مبارك رمضان، روش و رفتار عالمان بزرگ و سُلاّك و اهل معنا و طريقت، اين بوده كه از ماه‌ها پيش از ماه رمضان، خودشان را براي ورود در ماه ضيافت الهي آماده مي‌كردند. حج هم همين‌جور است؛ از قبل از سفر، خود را بايد آماده كرد؛ از همة كارها هم مهم‌تر، پرهيز از گناه است؛ پرهيز از غيبت؛ پرهيز از ظلم؛ پرهيز از نگاه ناپاك؛ پرهيز از عمل ناپاك. اين پرهيزها دل را آماده مي‌كند براي ورود در اين وفادة الهي؛ اين ضيافت الهي.5 5. 11/7/90  بيانات در ديدار كارگزاران حج‌
ضرورت حفظ ذخاير سفر حج و تداوم تهجد و تلاوت قرآن
بعد از آنكه رفتيد آنجا بهره گرفتيد، براي خودتان ذخيره درست كرديد و برگشتيد، سعي كنيد در حفظ آن ذخاير. در طول سفر مبارك حج عادت شده - و چقدر عادت خوبي است - كه حجاج تلاوت قرآن مي‌كنند مكرر در مكرر؛ بعضي‌ها يك ختم قرآن در مدينه تلاوت مي‌كنند، بعد مي‌آيند مكه، يك ختم يا دو ختم قرآن در مكه تلاوت مي‌كنند؛ اين عادت را ادامه بدهيد. بعضي‌ها كه اهل تهجد و نماز شب نيستند، در حج تهجد را آزمايش مي‌كنند، براي خودشان وسيله قرار مي‌دهند، مي‌روند در مسجدالحرام، مسجدالنبي، متهجد مي‌شوند؛ اين را ادامه بدهيد، نگه داريد.5  5. 11/7/90  بيانات در ديدار كارگزاران حج‌

لزوم افزايش محبت‌ به خداي متعال در دستگاه عجيبِ دگرگون‌ساز حج
حج يك دستگاه عجيبِ دگرگون‌ساز است. هر موسم حجي، يك حركتي در كل جامعه به وجود مي‌آيد؛ يعني يك حركت جمعي است؛ بحث تك‌تكي نيست. در اين موسم، محبت‌ها به خداي متعال افزايش پيدا مي‌كند. دلي كه گنجينة محبت الهي باشد، خيلي باارزش و ذي‌قيمت است. دلي كه جاي محبت خداست، به گناه كمتر ميل مي‌كند يا ميل نمي‌كند؛ به كار خير متمايل مي‌شود. اين محبت را بايد ايجاد كرد. ايجاد اين محبت، با ذكر، با توجه، با اخلاص، با تضرع حاصل مي‌شود. غرض، خيلي قدر بدانيد؛ هم از جهت جمعي، هم از جهت فردي.5  5. 11/7/90  بيانات در ديدار كارگزاران حج‌
لزوم توجه به سرمايه‌هاي معنوي در حج
ما در اسلام همه چيز داريم. نظام اسلامي در درون خود همه چيز دارد. اين كالاي مادي است؛ كالاي معنوي هم داريم. معارف ما، درس ما، قرآن ما، سنت ما، احاديث ائمة اطهار، اينها همه، سرمايه‌هاي ماست. اگر چنانچه به اين سرمايه‌ها توجه كنيم، از آنها استفاده كنيم، خودمان را از آنها محروم نكنيم، پيش مي‌رويم؛ «إِنْ أَحْسَنتُمْ أَحْسَنتُمْ ِلأَنفُسِكُمْ»؛ اگر به دست خودمان خود را محروم كرديم، « وَإِنْ أَسَأْتُمْ فَلَهَا».) اسراء 7) « وَمَنْ أَوْفَي بِمَا عَاهَدَ عَلَيْهُ اللَّهَ»؛ اگر چنانچه به آنچه با خدا معاهده كرديم، عمل كرديم، « فَسَيُؤْتِيهِ أَجْرًا عَظِيمًا»؛( فتح 10) اگر چنانچه نه! آنچه را كه با خداي متعال معاهده كرديم و قرارداد گذاشتيم، شكستيم، « فَمَن نَّكَثَ فَإِنَّمَا يَنكُثُ عَلَي نَفْسِهِ»،(فتح10) علـيه خـودمـان كـار كرده‌ايم.5  5. 11/7/90  بيانات در ديدار كارگزاران حج‌