در آيه 12 سوره مائده قرآن مجيد از پرداخت زکات سخن به ميان آورده و به طور صريح غفران و دخول در بهشت را منوط به پرداخت زکات معرفي نموده است آن جا که مي فرمايد:
«و قال الله اني معکم لئن اقمتم الصلوه و آتيتم الزکوه و آمنتم برسلي و عزرتموهم و اقرضتم الله قرضا حسنا لاکفرن عنکم سيئاتکم و لأدخلنکم جنات تجري من تحتها الأنهار.»
«خداوند فرموده است:
من با شمايم اگر نماز را بپا داريد و زکات را بپردازيد، و به فرستادگانم ايمان بياوريد و از آنان پشتيباني و ياري کنيد و به خدا وام دهيد، از کارهاي بد شما ( گناهان) مي گذرم و شما را در بهشت هايي که از زير آن ها نهرها مي گذرد وارد مي کنم.»
به استناد صريح آيه مرقوم و بر مبناي روايات وارده از معصومين عليهم السلام فقهاي عظيم الشأن اسلام فتوا داده اند زکات از ضروريات دين مي باشد (1) و براي نه چيز پرداخت آن واجب است.
1. گندم
2. جو
3. خرما
4- کشمش
5. طلا
6. نقره
7. شتر
8. گاو
9. گوسفند
بنابراين هر کس مالک يکي از اقلام باشد با شرايطي که در کتاب هاي فقهي توضيح داد شده است بايد مقدار معيني از اقلام ياد شده را به يکي از مصارف پيش بيني شده در منابع اسلام مصرف نمايد چنان چه مصرف نکند و از پرداخت زکات سرپيچي نمايد مرتکب گناه شده و از پيامدهاي دنيايي و آخرتي آن نيز بي نصيب نخواهد شد.

الف)ويژگي هاي زکات

در ميان واجبات اسلامي پرداخت زکات از ويژگي ممتازي برخوردار است که جملگي حکايت از اهمت آن دارد. رخي از ويژگي هاي زکات را در سطور آتي با هم مي خوانيم:

1- پل اسلام

«قال اميرالمومنين (ع):
اوصيکم بالزکاه فاني سمعت نبيکم (ص) يقول: الزکاه قنطره الاسلام فمن اداها جاز القنطره، و من منعها احتبس دونها و هي تطفي غضب الرب(2).»
«امير مؤمنان (ع) فرمود:
شما را به زکات وصيت و سفارش مي کنم، از پيامبر شما که درود خدا بر او و خاندانش باد شنيدم که فرمود: زکات پل اسلام است، پس کسي که زکات بپردازد از پل مي گذرد و کسي که آن را پرداخت نکند به پايين آن سقوط مي کند [پرداخت زکات] خشم پرودگار را فرو مي نشاند. »

2- ستون اسلام

«قال الراوي سمعت عليا (ع) يقول:
أثافي الاسلام ثلاث لاتنفع واحده منهن دون صاحبتيهما: الصلاه، و الزکاه، و الولايه.»
«راوي گويد: از حضرت علي (ع) شنيدم که مي فرمود:
ستون ها و پايه هاي اسلام سه تاست که هيچ يک از آن ها بدون دو تاي ديگر سودي ندارد، آن ها عبارتند از: نماز، زکات و ولايت (3).»

3- کيفر مقاتله براي پرداخت نکردن زکات

«قال رسول الله (ع):
امرت أن أقاتل الناس حتي يشهدوا أن لا اله الله و أني رسول الله و يقيموا الصلاه و يؤتوا الزکاه (4).»
«رسول خدا (ص) فرمود:
دستور دارم با مردم مبارزه کنم تا شهادت دهند که جز خدا معبودي نيست و من فرستاده ي خدايم و نماز بپا دارند و زکات بپردازند.

1. تحرير الوسيله، ج 1، ص 311
2. بحارالانوار ج 77، ص 407
3.بحار النوار، ج 68، ص 386
4.کنز العمال، ج 6،ص 527