يکي از بهترين ابزارهاي شيطان براي منحرف نمودن انسان از مسير کمال همان اميال جنسي مي باشد ، به همين دليل براي به انحراف کشاندن هر گروه از انسان ها در موقعيت هاي مختلفي که دارند روش هاي خاص خود را به کار مي بندد ؛ به اين معنا که روش شيطان براي به انحراف کشاندن اميال جنسي زنان با مردان متفاوت است و همينطور روش او براي به انحراف کشاندن افراد مجرد با افراد متأهل فرق مي کند و حتي روش هايي که شيطان براي انحراف افراد در سنين مختلف به کار مي بندد با يکديگر متفاوت است .
چند نکته هست که ميتواند انسان را در«نه» گفتن به شيطان ياري نمايد .
نکته اول: شيطان دشمن قسم خورده انسان هاست
شيطان به عزت خداوند متعال قسم يادکرده که تمامي انسان ها را به گمراهي بکشاند و گفته است «فَبِعِزَّتِکَ لَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعينَ» (1) بنابراين چگونه مي توان از يک دشمن قسم خورده توقع خير خواهي داشت و به خواسته هاي وي جواب آري داد .
خداوند متعال نيز در آيات متعددي از قرآن کريم به صراحت نسبت دشمني شيطان هشدار داده و از انسان ها خواسته است که همانگونه که شيطان با انسان دشمني مي کند آنها نيز با شيطان دشمني نموده و از وي پيروي نکنند
شايد بارها اين آيات را شنيده باشيد اما هنگام عمل فراموش ميکنيد در موقعيت گناه قرار داريد بي توجه به دشمن قسم خورده عنان اختيار به دستش ميدهيم و ميرويم براي مثال اگر به شما بگويند ماري خطرناک در اين اتاق است هرگز پا درون آن اناق نميگذاريد حتي به اجبار از مار اجتناب ميکنيم از يک حشره هم همينطور اما از دشمن قسم خورده غافليم مثلا ميدانيم در فلان مکان پايمان را بگذاريم حتما گناهي از ما سر ميزند وجدان ما هشدار ميدهد ناشنيده ميگيريم دينمان هشدار داده ناشنيده ميگيريم و دلباخته وسوسه شوم شيطان سرمايه وجود را به گند گناه مي آلاييم .
نکته دوم: شيطان قدم به قدم انسان را فريب مي دهد لذا در همان قدم اول بايد به او «نه» گفت .
خداوند متعال از برنامه هاي شيطان تعبير به « خطوات » نموده و مي فرمايد : يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّيْطانِ وَ مَنْ يَتَّبِعْ خُطُواتِ الشَّيْطانِ فَإِنَّهُ يَأْمُرُ بِالْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ (2) ؛ اى کسانى که ايمان آورده‏ايد! از گامهاى شيطان پيروى نکنيد! هر کس پيرو شيطان شود(گمراهش مى‏سازد، زيرا) او به فحشا و منکر فرمان مى‏دهد!
جمله «خطوات الشّيطان» (گام هاى شيطان) گويا اشاره به يک مسأله دقيق تربيتى دارد، و آن اين که انحراف ها غالبا بطور تدريج در انسان نفوذ مى‏کند، وسوسه‏هاى شيطان معمولا، انسان را قدم به قدم و تدريجا در پشت سر خود به سوى پرتگاه مى‏کشاند، لذا قرآن مى‏گويد: از همان گام اول بايد به هوش بود و با شيطان همراه نشد!(3)
حال جواني را تصور کنيد که تحت فشار ميل جنسي است و ميخواهد طبق دستور دينش خويشتن داري کند و خود را آلوده نسازد اينجاست که جناب ابليس پيدايش ميشود .اين جوان بايدها و نبايدها را هم به خوبي ميداند ، مثلا بايد نگاهش را کنترل کند نبايد تنها باشد نبايد خود را در نقطه تحريک قرار دهد اما مگر اين شيطان ميگذارد شروع ميکند به وسوسه يک نظر که گناه نيست قوه توهم و تخيل شخص را به کار مي اندازد خلاصه يک نظر همان و عنان گسستن حيوان نفس هم همان قدم به قدم شخص را ميبرد تا لبه پرتگاه و دوباره وسوسه تا سقوط در ته منجلاب حيوانيت . اگر گول همان يک نظر را نميخورد الآن راهي را نرفته بود که جبرانش عمر صد ساله و رياضتي جانکاه بطلبد .
ميل جنسي سرکشترين غريزه وجودي بشر است و برگ برنده شيطان، بسياري از بدبختي هاي نسل بشر نتيجه استفاده نادرست از اين غريزه است افراط ها و تفريط هاست که آن را به بيراهه گناهان مي کشاند.
جوانان عزيز دقت داشته باشند به اين آيات نوراني شيطان لحظه اي از ما غافل نيست ما چرا در خواب غفلتيم ؟ در واقع دفع دشمن شيطان نفس از همان خاکريز اول است. قرآن مجيد در وصف پارسايان مى‏فرمايد: «ان الذين اتقوا اذا مسهم طائف من الشيطان تذکروا فاذاهم مبصرون ؛ پرهيزگاران چون گرفتار وسوسه شيطان شوند هماندم متذکر (ياد خدا) شده وبصيرت يابند»، (4)
نکته سوم: توکل به خدا را نبايد فراموش کرد
اساتيد اخلاق شيطان را به سگ چوپان تشبيه نموده و گفته اند : شما با شيطان مانند مرد غريبى که از دست سگ چوپان به صاحب او پناه مى‏برد باشيد، هر گاه سگ چوپان به مرد غريبى حمله مى‏کند و مى‏خواهد او را گاز بگيرد مرد غريب به صاحب سگ پناه مى‏برد. لذا هر گاه شيطان نزد شما آمد و خواست وسوسه کند و از راه منحرف سازد ، شما هم به خداوند پناه ببريد و از او يارى بجوئيد خداوند هم حق را بر باطل نيرو مى‏دهد و از مظلوم يارى مى‏کند و در قرآن فرموده: «إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطانٌ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَلى‏ رَبِّهِمْ يَتَوَکَّلُونَ». (5) ؛ شيطان تسلط پيدا نمى‏کند بر کسانى که ايمان بياورند و به خداوند توکل کنند. (6)
بسياري از انسان ها براي توجيه خود ميگويند شيطان بسيار قوي است مگر ميشود در مقابلش مقاومت کرد ؟ بايد به ايشان عرض کنيم چرا نمي شود؟خدا قويتر است يا شيطان تو توکل کن و همت خداوند هم ياري ميکند اين همه انسان هاي شريف که در امتحان هاي سخت قرار گرفتند و سربلند بيرون آمدند چرا آنان را الگوي خود قرار نمي دهيد؟
نکته چهارم : از نماز و روزه به عنوان دو ابزار مهم جهت « نه » گفتن به شيطان استفاده نمائيد .
خداوند متعال مي فرمايد : يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اسْتَعينُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرينَ (7) ؛ اى افرادى که ايمان آورده‏ايد! از صبر(و استقامت) و نماز، کمک بگيريد! (زيرا) خداوند با صابران است.
و همانگونه که در تفاسير ذکر شده امام صادق عليه السلام مراد از صبر در اين آيه را روزه بر شمرده و با استناد به همين آيه ، توصيه نموده اند به هنگام فرود آمدن گرفتاري ها و مشکلات اقدام به روزه گرفتن نمائيم (8)
بنابراين علاوه بر اينکه برنامه اي را براي روزه گرفتن در دستور کار خود قرار مي دهيد هرگاه وسوسه و خيالات شيطاني موجب تشويش خاطر شما گرديد به سرعت اقدام به خواندن نماز نمائيد چراکه «إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ وَ لَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ ما تَصْنَعُونَ »(9) و نماز را برپا دار، که نماز(انسان را) از زشتي ها و گناه بازمى‏دارد، و ياد خدا بزرگتر است؛ و خداوند مى‏داند شما چه کارهايى انجام مى‏دهيد!
ميل جنسي سرکشترين غريزه وجودي بشر است و برگ برنده شيطان، بسياري از بدبختي هاي نسل بشر نتيجه استفاده نادرست از اين غريزه است افراط ها و تفريط هاست که آن را به بيراهه گناهان مي کشاند.
بسياري از علماي اخلاق روزه و گرسنگي کشيدن را براي تعديل اين غريزه پيشنهاد کرده اند و ذکر گفتن مداوم و تلاوت قرآن هم بسيار مجرب است . البته به شرط عمل و مدوامت که اگر اينگونه باشد شيطان شکست خورده اين ميدان است .
مهمترين راهکار نه گفتن به شيطان آري گفتن به خدا است، بنابراين هيچگاه نبايد به خداوند متعال و دستوراتش پشت کرد
نکته پنجم: اينکه که بدانيد عالم محضر خدا است،
از بهترين راه هاي« نه » گفتن به شيطان اين است که به هنگام گرفتار شدن در دام شيطان به ياد آوريم عالم محضر خدا است، تمامي اشياء ظرف علم خداوند است و خداي متعال از پس همه اشيايي که در پيرامون شما وجود دارد، به شما نگاه مي کند و همچنين گناه انسان هر چند به صورت پنهاني از ديد و اطلاع معصومين(ع) و ملائکه پنهان نيست و باعث مي شود که آبروي انسان نزد ايشان و ملائکه از بين برود و آدمي خفيف و خوار گردد.
وقتي وسوسه هاي شيطان از پس هم ميرسد شما هم خداوند را در نظر آوريد که ناظر شماست نعمت هاي بي حدش را بشماريد ببينيد آيا اين انصاف است که بزرگي و عظمتش و الطاف بي بديلش را براي لحظه اي هوس بي ارزش ناديده بگيريد آيا اين بي شرمي و گستاخي تمام نيست ؟
نکته ششم: براي نه گفتن به شيطان بايد راههاي نفوذش را بست
خوردن مال حرام ، چشم چراني (اعم از ديدن فيلم و عکس و ....)، گوش دادن به موسيقي هاي تحريک کننده و حرام ، مطالعه مطالب تحريک کننده ، عدم رعايت ضوابط شرعي در نوع ارتباط باديگران ( اعم از محل کار ، دوستان و روابط فاميلي ) و .... همه و همه از مقدمات و راههاي نفوذ شيطان در اميال جنسي مي باشند که با بستن اين راه ها به راحتي مي توان به شيطان « نه » گفت .
نکته هفتم: مهمترين راهکار نه گفتن به شيطان آري گفتن به خدا است، بنابراين هيچگاه نبايد به خداوند متعال و دستوراتش پشت کرد
حضرت امام صادق عليه السّلام مى‏فرمايد که: تسلّط نمى‏يابد شيطان بر آدمى و زور نمى‏آورد بر او به وسوسه کردن، مگر در وقت اعراض کردن او از ذکر الهى و سهل‏گرفتن عظمت و بزرگوارى خداى تعالى و غافل شدن از مناهى، و خاطر نياوردن اطّلاع جناب الهى بر ظاهر و باطن وى، (10)
بنابراين اگر مي خواهيد به راحتي از دست شيطان خلاصي يابيد دستورات اوليه الهي يعني انجام واجبات ( همچون نماز و روزه و ... ) و ترک محرمات را سرلوحه زندگي خود قرار دهيد .
نکته هشتم : در روايات معصومين عليهم السلام دستوراتي جهت ايمن ماندن از شر شيطان بيان گرديده که در اينجا فقط به آدرس دو مورد که در کتاب شريف مفاتيح الجنان آمده اشاره مي نمائيم .
1- مفاتيح الجنان / بخش باقيات الصالحات / ادعيه صباح و مساء / هفدهم
2- مفاتيح الجنان / بخش باقيات الصالحات / تعقيبات مشترکه /هشتم
به کوشش:سيد مصطفي علم خواه
________________________________________
پي نوشت ها :
1- ص – 82 .
2- النور – 21 .
3- برگزيده تفسير نمونه، ج‏1، ص: 150.
4- اعراف، آيه 201 .
5- النحل : 99.
6- ايمان و کفرترجمه الإيمان و الکفر بحار الانوار ج‏2 ص : 372 .
7- البقرة – 153.
8- من لا يحضره الفقيه ج‏2 ص : 74 - تفسير نور الثقلين، ج‏1، ص: 76.
9- العنکبوت - 45 .
10- شرح‏مصباح‏الشريعة ص : 257