علائم غير کلامي

پاسخ هاي غير کلامي نيز نقش مهمي در گوش دادن بازي مي کنند. برخي از اين رفتارها نشانه توجه به گوينده و برخي هم نشانه بي توجهي به اوست که بايد به آنها اهميت داد. از علائم غير کلامي رايج مي توان به «تکان دادن سر»، «حالات چهره»، «وضعيت بدني»، «تماس چشمي مستقيم» اشاره نمود که در ذيل به تفسير اجمالي اين موارد مي پردازيم.

1- تکان دادن سر

سر تکان دادن در مذاکره، علامت توجه به گفته هاي طرف مقابل است. اين مساله باعث تشويق گوينده به ادامه تعامل و در نتيجه کسب اطلاعات بيشتر توسط ما مي شود.

2- حالات چهره

حالت چهره بيانگر هيجانات دروني ما است که نسبت به صحبت هاي شخص مقابل ابراز مي شود. مانند «بالا انداختن ابروها» که نشانه تعجب شنونده است.

3- وضعيت بدن

وضعيت بدن مي تواند معرف نگرش هاي مثبت و منفي و سطح هيجانات و تمايات باشد. لذا بايد به نحوه نشستن يا ايستادن بسيار توجه نمود زيرا طرف تعامل از وضعيت بدني ما تصميم به ادامه يا قطع مذاکره مي گيرد.

4. تماس چشمي مستقيم

نشانه گوش دادن به گفته هاي طرف مقابل است. حال اگر شنونده باشيم بيش از وقتي که صحبت مي کنيم از نگاه استفاده مي نماييم و نسبت به گوينده نگا ه هاي طولاني تري داريم.

موانع ارتباطي

يادگيري اين که چطور به نحو سازنده اي با خودمان ارتباط برقرار کنيم يکي از ابعاد مهم آموزش مهارت هاي ارتباطي است. سد ها و موانع ارتباطي در سه مقوله اصلي جاي ميگيرند:
• قضاوت که ارزشيابي بدون داشتن اطلاعات کافي در مورد فرد ديگر است و شامل: انتقاد، نام گذاري، تشخيص گذاري و ستايش همراه با ارزيا بي است.
• ارايه راه حل يعني به هر نحوي سعي در حل مشکل طرف مقابل کنيم بدون اين که وضعيت احساسي او را مد نظر قرار دهيم و دربرگيرنده مفاهيمي چون:دستوردادن، تهديد، اخلاقي سازي، طرح سوال هاي زياد و نا مناسب و نصيحت يا توصيه ميشود.
• اجتناب از نگراني هاي طرف مقابل که به معني منحرف کردن گفتگوي فرد از مسير اصلي است و شامل: منحرف سازي، بحث منطقي و اطمينان بخشي مي شود.
براي آشنايي با ساير موانع ارتباطي به مقاله اصلي در سطح سوّم مراجعه کنيد...

تعارض در روابط بين فردي

از مهمترين تفاوت هاي فردي که روي رابطه ما با ديگران اثر مي گذارد، تفاوت در نقطه نظرها و ديدگاه ها است. اين فعاليت براي توجه به تفاوت هاي فردي طراحي شده است.
بسياري از تعارض ها و اختلاف هاي ما از آنجا سرچشمه مي گيرند که افراد متفاوت ديدگاه هاي متفاوتي نسبت به يک موضوع دارند و جالب اينجاست که معمولاً در هر اختلافي هر يک از طرفين فکر مي کنند که درست مي گويند و حق با آنهاست و اين ديگريست که اشتباه مي کند.
داشتن اختلاف نظر يک قسمت جدانشدني از ارتباطات شما است و مي تواند باعث رشد و ارتقاء مهارت هاي بين فردي شما گردد. بنابراين بسيار مهم است که به جاي تلاش در جهت حذف اختلاف نظر، سعي کنيم مهارت هايي را براي حل مؤثر اختلالات و تعارضات بين فردي بياموزيم. يادمان باشد که اگر ما از بحث و جدل پرهيز کنيم، و يا مشکلات بين فردي خود را به شيوه اي نامناسب و ناکافي حل کنيم، آنگاه در درازمدت با مشکلات بسيار جدي تر در روابط بين فردي خود روبرو خواهيم شد..

راه کارهايي براي مديريت اختلاف

اختلاف هميشه رخ مي دهد. و ما مي توانيم از آن بهره ببريم و به نفع خويش عمل کنيم. اگر ما مهارت هاي لازم براي حل اختلافات را داشته باشيم، آنگاه اختلاف به نوع سازنده خود تبديل مي شود. تمرين هاي زير مي توانند به حل سازنده کمک کنند. پنج اختلاف عمده اي را که در طي سالهاي گذشته با اطرافيان داشته ايد به خاطر بياوريد. آن ها را روي کاغذ يادداشت کنيد. از چه راه هايي براي حل اين اختلافات استفاده کرده ايد؟

. آدم هاي مختلف براي حل اختلاف راهبردهاي مختلفي دارند.
اينکه اهداف و روابط ما هر يک تا چه اندازه براي ما اهميت دارند، منجر به پنج سبک حل اختلاف مي گردد: سبک لاک پشتي يا کناره گيرانه، سبک کوسه وار يا زورگويانه، سبک خرس اسباب بازي يا توام با آرامش، سبک روباه وار يا مذاکره کننده و سبک جغدوار يا مقابله کننده.
براي آگاهي از اين سبک ها به مقاله اصلي در سطح سوّم مراجعه کنيد...

مديريت تعارض
هنگام مذاکره قواعد زير را رعايت کنيد.
?. در مورد قواعد و مقررات از قبل توافق کنيد
?. زماني را انتخاب کنيد که هر دو راحت باشيد
?. اگر عصبانيت بالا گرفت، از هم فاصله بگيريد و قرار بگذاريد که سر يک ساعت خاص برگرديد
?. اگر لازم است از ساعت شماطه دار استفاده کنيد
?. به نوبت گوينده و شنونده باشيد و در هر حالت از قواعد زير پيروي کنيد

وقتي نقش گوينده داريد:
• توضيح بدهيد که شما مسأله را چگونه مي بينيد
• بر مسأله متمرکز بشويد و نه بر شخص
• از پيام من استفاده کنيد
وقتي نقش شنونده داريد:
• سؤال بپرسيد تا کاملاً بفهميد موضوع چيست
• موضوعات را آن طوري که فهميده ايد خلاصه کنيد
• گوش کنيد و از قضاوت دربار? آن چه که گوينده مي گويد پرهيز کنيد
• هر فردي نظرش را بيان کند
• وقتي هر دو نفر نظراتشان را بيان کردند، به توافق برسيد که مشکل چيست؟
• راه حل ها را هرچه که به نظرتان مي رسد بيان کنيد
• بگوييد که هر کدام از شما مايليد چه اقداماتي انجام دهيد
• در مورد راه حلي که با نيازهاي هر دوي شما منطبق است به توافق برسيد
• شروع کنيد و عمل کنيد

نویسنده: ندا علی بیگی