نظامات لایتغیر :
قوانین و نظاماتی که بر جهان حکمفرما می باشند نیز غیر قابل تغییر و تبدیل اند. موجودات طبیعت در تغییر و تبدیل اند، اما نظامات طبیعت ثابت و لایتغیرند. موجودات طبیعت متغیر و متکامل اند و در مسیرهای مختلف قرار می گیرند، گاهی به سرحد کمال می رسند و گاهی متوقف می شوند، گاه تند می روند و گاه کند. عوامل مختلف سرنوشت آنها را تغییر می دهد. اما نظامات طبیعت نه متغیرند و نه متکامل، ثابت و یکنواخت اند. قرآن کریم از این نظامات لایتغیر به" سنت الهی "تعبیر می کند و می گوید: «سنة الله فی الذین خلوا من قبل و لن تجد لسنة الله تبدیلا؛ این سنت خدا درباره ی کسانی است که پیش تر بوده اند و در سنت خدا هرگز تغییری نخواهی یافت» ( احزاب/62). سنت الهی تغییرپذیر نیست، سنت الهی قابل برگرداندن نیست. مثلا اینکه عاقبت با متقیان و پاکان است و زمین از آن صالحان است، سنت لا یتغیر الهی است: «و لقد کتبنا فی الزبور من بعد الذکر ان الارض یرثها عبادی الصالحون؛ و همانا در زبور پس از تورات نوشتیم که زمین را بندگان شایسته ما به ارث خواهند برد» (انبیاء/105)، «ان الارض لله یورثها من یشاء من عباده و العاقبة للمتقین؛ که زمین از آن خداست، آن را به هر کس از بندگانش که بخواهد به ارث می دهد، و فرجام (نیکو) از آن پرهیزکاران است» ( اعراف/128) .
اینکه تا مردمی با ابتکار خودشان در اوضاع و احوال خود تغییری ندهند، خداوند اوضاع و احوال عمومی آنها را عوض نمی کند، سنت لایتغیر الهی است: «ان الله لا یغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم؛ بی تردید خداوند سرنوشت قومی را تغییر نمی دهد تا آنها وضع خود را تغییر دهند» (رعد/11). اینکه وضع حکومت مردمی با وضع روحیه و افکار و اخلاق و شایستگی آنها بستگی دارد، سنت تغییر ناپذیر الهی است: «و کذلک نولی بعض الظالمین بعضا بما کانوا یکسبون؛ و این گونه برخی از ستمکاران را به سزای اعمالی که مرتکب می شدند به بعضی دیگر وا می گذاریم» ( انعام/.129). اینکه اگر در میان قومی طبقه ای مترف پیدا شوند و فسق و فجور و شهوترانی و تن پروری آغاز کنند منجر به هلاکت آن قوم می گردد، سنت تغییر ناپذیر الهی است: «و اذا اردنا ان نهلک قریة امرنا مترفیها ففسقوا فیها فحق علیها القول فدمرناها تدمیرا؛ و چون بخواهیم شهری را هلاک کنیم خوشگذران های آن را وا می داریم (و آزاد می گذاریم) تا در آن فسق و فساد کنند پس عذاب الهی بر آن محقق می گردد و آن را به طور کامل فرو می کوبیم» ( اسری/16). اینکه اگر مردمی به ایمان مجهز باشند و شایسته عمل کنند، در میدان تنازع بقا گوی سبقت را خواهند ربود و خلافت زمین در اختیار آنها قرار خواهد گرفت، سنت قطعی و تغییرناپذیر الهی است: «وعد الله الذین آمنوا منکم و عملوا الصالحات لیستخلفنهم فی الارض کما استخلف الذین من قبلهم و لیمکنن لهم دینهم الذی ارتضی لهم؛ خدا به کسانی از شما که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده اند وعده داده است که حتما آنها را در زمین جانشین کند، چنان که اسلافشان را جانشین کرد، و دینشان را که برایشان پسندیده، برای آنها استقرار بخشد» (نور/55 ). اینکه عاقبت و نهایت ظلم و بیدادگری، ویرانی و تباهی و نابودی است، سنت تغییر ناپذیر الهی است: «و تلک القری اهلکناهم لما ظلموا و جعلنا لمهلکهم موعدا؛ و مردم آن شهرها را چون بیدادگری کردند هلاک کردیم و برای هلاکتشان موعدی نهادیم» (کهف/59). «الملک یبقی مع الکفر و لا یبقی مع الظلم؛ فرمانروایی با کفر پایدار می ماند ولی با ستم پایدار نمی ماند» (حدیث نبوی).
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید