يکي از اثرات منحصر به فرد و قوي حجامت، پيشگيري از سرماخوردگي هاي مکرر و انواع آلرژي است. توضيحات ذيل در اين مورد قابل دقت است :
قسمتي از بدن که حجامت در آنجا انجام مي شود، ارتباط بسيار نزديكي با محل تجمّع سيستم لنفوييد و غدد لنفاوي دارد. در صورت نفوذ ميكروبها و هرگونه آنتيژن، سلولهاي ايمني موجود در غدد لنفاوي به صورت بسيار قوي و شديد با عامل مهاجم به نبرد پرداخته، آن را مغلوب ميكنند. بنابراين وجود غنيترين و قويترين سيستم لنفاوي در كنار مواضع حجامت باعث ميشود كه احتمال ابتلاء به عفونت و غلبهي ميكروب بر بدن از طريق موضع حجامت در حدّ صفر باشد و بر عكس تحريك سيستم ايمني به وسيلهي حجامت باعث تقويت اين سيستم حياتي شود.
در طب رايج نه تنها هيچ روشي براي تقويت سيستم ايمني بدن وجود ندارد، بلكه بسياري از درمانهاي موجود از جمله تجويز داروهاي كورتوني باعث تضعيف عملكرد آن ميشود. بنابراين اثبات نقش حجامت در تقويت سيستم ايمني از اهميت زيادي برخوردار بوده و تأثير آن را در درمان بسياري از بيماريها توجيه ميكند.
وجود قويترين سيستم لنفاوي (ايمني) در كنار مواضع حجامت باعث ميشود كه احتمال ابتلاء به عفونت و غلبه ي ميكروب بر بدن از طريق محل حجامت در حدّ صفر باشد و بر عكس تحريك سيستم ايمني به وسيله ي حجامت باعث تقويت اين سيستم حياتي مي شود.
شواهدي كه به اثبات اين مدّعا كمك ميكند، عبارتند از:1- ائمهي معصوم عليهم السلام در روايات متعدد حجامت را به عنوان وسيلهاي براي پيشگيري از بيماريهاي مختلف مطرح فرمودهاند. بديهي است، بدن موقعي در پيشگيري از بيماريها موفق است كه از سيستم دفاعي قوي برخوردار باشد.
2- زكرياي رازي در فصل پنجم كتاب جُدري و حصبه، براي حجامت تأثيري پيشگيرانه شبيه واكسيناسيون قائل شده و ميگويد:
« در احتراز از آبله قبل از ظهور و جلوگيري از ازدياد آن بعد از بروز، مقتضي است كودكان و نوباوگان و جواناني را كه آبله در نياورده اند يا آنكه آبله مرغان گرفته اند و همچنين كساني كه مزاج آنها مستعد قبول آبله است، فصد و كودكان كمتر از چهارده سال را حجامت كنند».
« وي، همچنين ميگويد:
اما شيرخواران متجاوز از پنج ماه كه بدن آنها تر و تازه و سفيد و سرخ باشد را بايد حجامت كرد ...»
اين نظر رازي كه براي پيشگيري از ابتلاي كودكان زير چهارده سال به آبله، حجامت را توصيه كرده است، با فرضيهاي كه مكانيسم اثر حجامت را تقويت سيستم ايمني بدن ميداند، كاملاً مطابقت دارد و چه خوب است كه امروزه با ريشهكن شدن بيماري آبله، به تحقيق و بررسي اثر حجامت در پيشگيري از ابتلا به ساير بيماريهاي عفوني بپردازيم.
3- درمان زكام و آلرژي به وسيلهي حجامت:
از زكرياي رازي رسالهاي باقي مانده كه در آن سؤال شهيد بلخي را در مورد فردي كه مبتلا به زكام بوده، پاسخ داده است. رازي در اين رساله بعد از بيان فهرست طولاني از پرهيزهايي كه بايد مراعات شود و نيز بيان داروهاي گياهي مؤثر بر اين بيماري، مي گويد در مواردي كه بيماري شديد باشد بايد از حجامت نيز استفاده شود:
«اما كساني كه رنج آنان از اين بيماري افزون باشد، يعني بدين گونه كه سوراخهاي بيني بسته شده و خارش داشته باشد و عطسه فراوان شده و آب از بيني فرو ريزد، بايد از چيزهايي شبيه به آنچه ياد شد و نيز از راه رفتن و عرق كردن در حمام و حجامت از فرو رفتگي پشت استفاده كنند»
لازم به ذكر است كه براي درمان انواع آلرژي از نوعي حجامت خاص استفاده ميكنيم و اينجانب بيماران متعددي داشتهام كه بعد از ساليان متعدد مصرف داروهاي شيميايي و مراجعه به كلينيك آلرژي، هيچ نتيجهاي نگرفته اند، ليكن با انجام چند نوبت حجامت آلرژي، كاملاً بهبود يافتهاند.
4- نقش حجامت در پيشگيري از سرماخوردگي:
افرادي كه به طور منظم حجامت ميشوند، يا دچار سرماخوردگي نميشوند و يا در صورت ابتلاء، بيماريشان بسيار خفيف و زودگذر خواهد بود. اين حقيقتي است كه بسياري از بيماران، شخصاً متوجه آن شده و به ما اعلام كرده اند كه اگر مثلاً سال گذشته چندين نوبت سرماخوردگي شديد داشته اند، زمستان امسال كه حجامت كرده اند اصلاً سرما نخورده و يا بيماريشان ظرف يک يا دو روز كاملاً خوب شده و علائمي چون تب و درد بدن نيز نداشتهاند. پرونده ي بيماران درمان شده گواه روشني است بر اين ادّعا كه حجامت با افزايش توان ايمني فرد باعث غلبه ي زودرس وي بر انواع ويروسهاي سرماخوردگي ميشود.
حال دقت بفرماييد كه اگر تنها همين يك خاصيت حجامت را در نظر بگيريم، فراگير شدن اين سنت اسلامي تا چه حد ميتواند مصرف انواع آنتيبيوتيك، آمپولهاي پنيسيلين، داروهاي مسكّن و تببر و انواع شربتهاي سينه را كه به وفور خصوصاً در فصل زمستان استفاده ميشوند، كاهش دهد و تا چه حد ميتواند بهره ي كاري دانش آموزان و شاغلين را كه به دنبال آنفلوآنزا بعضاً به مدت يك هفته بستري ميشوند، افزايش دهد.
حجامت با افزايش توان ايمني در فرد، باعث غلبه ي سريع او بر انواع ويروسهاي سرماخوردگي ميشود.
لازم به ذكر است كه فرزندان بنده كه 8 و 5 سال دارند، از بدو تولد سرماخوردگي شديد نداشته و تاكنون هيچ يك از انواع داروهاي آنتيبيوتيك يا پنيسيلين را نيز دريافت نكرده اند. آنها را صرفاً سالي دو نوبت حجامت ميكنم و در سلامت كامل به سر ميبرند و تعجب ميكنيد اگر بگويم، برنامه ي واكسيناسيون را كه براي همه ي اطفال از بدو تولد انجام ميشود، براي آن دو انجام نداده ايم. فرزند اولم تا 9ماهگي واكسن دريافت كرده ولي دومي اصلاً واكسيناسيون نشده و از قضا از نظر تغذيه و رشد جسمي از اولي نيز سالمتر است.
5- تأثير حجامت در افراد پيوند عضو شده:
يكي از معدود موارد ممنوعيت انجام حجامت، افرادي هستند كه عضو پيوندي دارند. شرط موفق بودن عمل پيوند اعضاء، ضعيف نگاه داشتن سيستم ايمني بيمار است. به همين منظور داروهاي متعددي به نام ايمونوساپرسيو را تجويز ميكنند تا سيستم ايمني فرد همواره ضعيف بماند. اگر سيستم ايمني بيمار به هر دليل تقويت يا فعال شود، خطر پس زدن عضو پيوند شده وجود دارد. انجام حجامت، از آنجايي كه باعث تقويت سيستم ايمني ميشود، در بيماران پيوند شده خطرناك و ممنوع است.
به هر حال چنان چه فرضيه ي تقويت ايمني صحيح باشد كه شواهد زيادي هم براي آن وجود دارد، ميتوان اميدوار بود كه حجامت وسيلهي مناسبي براي درمان بسياري از بيماريهاي عفوني، سرطانها و نيز بيماريهاي اتوايميون كه طب رايج در مقابل آنها درمانده است، باشد.
تحقيقات جديد حجامت در آلمان
سير تاريخي و علمي حجامت در تمدن بشري(2)
طي سال هاي اخير و به دنبال تجديد حيات حجامت به عنوان يك شيوه ي درماني، پزشكان و متخصصان متعددي درمورد آن تحقيق و اظهار نظر كرده اند كه در اين جا تنها دو مورد به عنوان نمونه ذكر مي شود :
نقش حجامت در درمان عوارض جانبازان شيميايي
آقاي دكتر كديور فوق تخصص در جراحي قلب و عروق مي گويد :
"خود من موقع جنگ ايران و عراق در سال 1363 در مجروحين عزيز شيميايي شده با گاز خردل و ادم حاد ريوي و تورم شديد نسوج اندام مختلف، عمل حجامت را توام با انداختن زالو به اندام هاي مبتلا به كار بردم و نتيجه موفقيت آميز بود.
در جنگ ويتنام نيز عمل حجامت در مجروحين و مبتلايان به ادم حاد ريوي حاصل از DIOXINS (عامل نارنجي ) نجات بخش بوده است."
چگونه مي توان شيوه ي درماني حجامت را به دليل اينکه متعلق به دوران قرون وسطي است، ناديده گرفت و از كاربرد آن صرف نظر كرد؟ در صورتي که مي تواند در كوتاه ترين زمان ممکن، بدون ايجاد عوارض جانبي و هزينه ي گران و وقت گير باعث بهبود بيماري در يك مرحله شود.
تحقيقات جديد حجامت در آلمان
يوهان آبل (JOHANN ABELE ) پزشك آلماني در كتاب خود با عنوان " حجامت شيوه ي درمان آزمون شده " كه در سال 1997 چاپ شده، در مورد حجامت مي گويد:
"من اعتقاد راسخ دارم كه نه تنها امروز بلكه براي هميشه،امر حجامت را در درمان بيماري ها نبايد ناديده گرفت. حجامت پديده اي است كه در خود تنظيمي كردن عملكرد بدن انسان دخالت دارد. امري كه هرگز با روش هاي ديگر نمي توان آن را جايگزين كرد... مطالعات ما نشان مي دهد كه در آلمان مي توان 75 درصد بيماري ها را با شيوه هاي درمان طبيعي از جمله حجامت مداوا كرد. "
وي در كتاب خود از بيماراني نام مي برد كه تنها با يك بار حجامت بيماري چندين ساله شان بهبود يافته است و مي افزايد:
" جان كلام اينكه چگونه مي توان شيوه ي درماني حجامت را به دليل اينکه متعلق به دوران قرون وسطي است، ناديده گرفت و از كاربرد آن صرف نظر كرد؟ در صورتي که مي تواند در كوتاه ترين زمان ممکن، بدون ايجاد عوارض جانبي و هزينه ي گران و وقت گير باعث بهبود بيماري در يك مرحله شود."
وي ضمن مقايسه حجامت با ساير روش هاي درماني اظهار مي دارد :
" پزشكي كه با اثرات و كاربرد بادكش و حجامت در درمان بيماري هاي گوناگون آشناست، در برخورد با هر نوع بيماري بدون ترديد،ابتدا در انديشه ي انجام حجامت است و بعد درمان هاي ديگر، زيرا در شرايط امروزي و با تعدد مراجعات، عملا ثابت شده كه بادكش و حجامت آسان ترين و سريع ترين روش درمان است. "
يوهان آبل در كتاب خود به بررسي و تحقيق در مورد اثرات حجامت در مواضع مختلف بدن پرداخته است كه در اين قسمت بطور خلاصه به بيان برخي از نتايج تحقيقات وي مي پردازيم:
الف ـ حجامت در ناحيه سه گوشه ي شانه:
از اين ناحيه تمامي آسيب و التهابات سر را مي توان معالجه نمود. همچنين حجامت در اين نقطه موجب درمان التهاب حلق و عفونت لوزه مي شود. حجامت در اين ناحيه براي درمان EPICONDILITIS(التهاب استخوان بازو) و درد و تورم مفاصل موثر است و موجب تسريع گردش خون در غده ي تيروئيد مي شود... كساني را كه دچار افسردگي بوده و خلق و خوي مساعدي ندارند، بايد در اين ناحيه تحت ماساژ و بادكش قرار داد.
فردي كه به مدت 4 هفته دچار TONSILITIS (التهاب لوزه) و اكستراسيستول* بود و حتي با مصرف آنتي بيوتيك هاي زياد بهبود نيافته بود ، يك روز بعد از حجامت در ناحيه ي سه گوشه ي شانه، به آرامش و بهبودي قلب خود دست يافت و يك هفته پس از آن ، عفونت وي برطرف شد.
ب ـ ناحيه ي صفرا و كبد:
حجامت در اين ناحيه عبور صفرا در مسير خود را تسهيل مي كند و در مورد سندرم) POST CHOLECYSTECTOMY برداشتن کيسه ي صفرا ( سريعا موجب بهبودي مي شود كه كمتر روش درماني از اين نظر با حجامت قابل مقايسه است. حجامت دراين ناحيه هم چنين اثرات درماني بر آب مرواريد و سينوزيت مزمن دارد.
ج ـ ناحيه ي ريه :
حجامت در اين ناحيه موجب تسهيل گردش خون ريوي و آسان شدن عملكرد قلب شده و در مواردي مثل برونشيت، آسم و نيز عفونت ريه موثر است. كساني كه دچار عفونت هاي ريه هستند، با حجامت مداوا مي شوند . تجربيات BOCHMANN-HUFELAND حاكي از موثر بودن حجامت در مبتلايان به پنوموني(ذات الريه) با تب بالا مي باشد.
د ـ ناحيه ي كليه و مثانه :
بعد از حجامت ناحيه ي صفرا، مهم ترين نقطه براي پاكيزه كردن بدن از مايعات مضر ، اين ناحيه است. حجامت در اين ناحيه انسداد در لوله هاي گلومرولار را برطرف مي سازد و در نتيجه بيماري هاي كليه و بسياري از بيماري هاي مرتبط با عملكرد كليه ها درمان مي شوند. برخي ديگر از اثرات درماني حجامت در اين ناحيه عبارتند از : اكلامپسي، آسم و داغ شدن بدن هنگام يائسگي.
ه ـ ناحيه ي لگن خاصره كوچك و تخمدان ها :
برخي از اثرات حجامت در اين ناحيه عبارتند از : تنظيم سيستم مثانه و كيسه ي صفرا ، تقويت جريان خون در لگن كوچك و تقويت غدد جنسي ، بهبود آرتروز كمر و باسن و زانو ، درمان ناراحتي هاي دوران يائسگي ، فشار خون بالا ، ديسمنوره )قائدگي دردناک( و آمنوره)قطع شدن خون حيض( بيماري هاي پروستات ، هموروئيد .
و ـ ناحيه ي كنترل فشار خون بالا:
حجامت در اين نقطه براي رفع درد كمر و فشار خون بالا مطلوب است. معمولا فشار خون بين 30-10 ميلي متر جيوه كاهش مي يابد و براي ماه ها بدون تغيير مي ماند. لذا داروي مصرفي بيمار را مي توان كم کرد. هم چنين با انجام حجامت در اين ناحيه معمولاً سرگيجه ، وزوز گوش و مشاهده ي اجسام فنري در جلوي چشم رفع مي شوند.
دكتر يوهان آبل در كتاب خود هم چنين به بيان و توضيح موارد متعددي از بيماراني كه با حجامت درمان شده اند پرداخته كه توضيح همه ي آنها در اين جا ميسر نمي باشد و علاقمندان مي توانند به ترجمه ي اين كتاب مراجعه كنند.
پي نوشت :
*اكستراسيستول: ضربه ي زودرس در ريتم بطن يا دهليز قلب که ارتباطي با ريتم معمولي آن ندارد و به علت پيدايش تحريک در بعضي از قسمت هاي قلب در خارج از گره هاي آن توليد مي شود.
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید