حدود50 درصد وزن بدن آب است که اين درصد در بدن ورزش کاران به دليل عضلاني بودن بيشتر است. آب به عنوان حامل بسياري از مواد مغذي، بستري جهت انجام فعاليت هاي بيولوژيک و عاملي براي تنظيم حرارت دروني در بدن نقش دارد. بر اين اساس و با توجه به ميزان بالاي سوخت و ساز بدن در ورزش کاران، اين افراد از گروه هاي در معرض خطر کمبود آب هستند و در چنين شرايطي تامين و تکميل ذخاير مايعات بدن از اهميتي خاص برخوردار است.
براساس توصيه ي کالج آمريکايي طب ورزشي،آب بدون هيچ گونه افزودني يا ترکيب اضافي مي تواند مايعات از دست رفته در طي يک فعاليت ورزشي را که براي مدت زماني کمتر از يک ساعت به طول مي انجامد، به خوبي جبران کند. البته برخي مطالعات نشانگر آن است که مصرف مايعي که حاوي ترکيبات کربوهيدراتي و الکتروليت ها باشد، مي تواند در ورزش هاي قدرتي (که در مدت زمان کوتاه انجام مي شوند) نيز موثرباشد.
عقيده ي عامه ي مردم و ورزش کاران بر اين است که با مصرف آب، بلافاصله ذخاير مايعات فرد جايگزين مي شود، ليکن چنين چيزي در عمل صادق نيست، زيرا مايعات مصرفي نيز همانند غذا مي بايست مسير دستگاه گوارش را طي نموده و جذب شوند. بنابراين مدت زماني خاص جهت جذب مايع، ورود آن به خون و بازسازي ذخاير مايعات مورد نياز مي باشد. اين دورهي زماني وابسته به سرعت جذب مايع مي باشد و سرعت جذب، خود وابسته به حجم، نوع و اسمولاليتهي مايع مصرفي است. همچنين سرعت تخليه ي معده پس از نوشيدن مايعات، برميزان و سرعت جذب مايعات و مواد مغذي موجود در آن تأثير مي گذارد. از مهم ترين عوامل موثر بر سرعت تخليه ي معده، اسمولاليته و تونيسيتهي محلول مي باشد. چنين شرايطي موجب گرديده که تحقيقات متعددي در طي سال هاي اخير به بررسي و تهيه ي محصولاتي، جهت تسهيل جايگزيني مايعات از دست رفته در طي ورزش بپردازند.
انواع نوشيدني هاي ورزشي موجود در بازار
1- محصولات پودري:
اين محصولات به صورت پودر تهيه گرديده و براي مصرف مي بايست پودر را در آب حل نموده و سپس مصرف نمود. مزيت اصلي اين قبيل محصولات ،سهولت حمل و نقل آنهاست، زيرا در محصولات آمادهي مصرف ،حجم زيادي از ظرف محصول را آب به خود اختصاص ميدهد و آن چه در مورد مصرف اين محصولات موجب نگراني است، عدم اطمينان از دسترسي به آب سالم و نحوه ي تهيه ي نوشيدني است.
بهترين و ايده آلترين انواع نوشيدني هاي ورزشي، نوشيدني هاي ايزوتونيک مي باشند.
2- محصولات آماده ي مصرف:
اين نوشيدني ها در قوطي ها و ظروف مخصوص بسته بندي گرديده و براي مصرف آنها کافي است، درب قوطي را باز نماييد. اين قبيل محصولات به دو گروه محصولات معمولي و محصولات ايزوتونيک قابل تقسيم مي باشند.
الف- نوشيدني هاي ورزشي معمولي: اين محصولات که به تازگي در بازار کشور انواعي از آنها تهيه و عرضه مي گردد، به دليل سهولت مصرف مطلوب است. ليکن، آن چه که مي بايست مورد بررسي قرار گيرد، درصد مواد و ترکيبات موجود در اين نوشيدني هاست، زيرا همان طور که ذکر گرديد با کاهش يا افزايش هريک از ترکيبات ممکن است ميزان و سرعت جذب مايع دچار نقص گردد و اين امر با افزايش درصد مواد کربوهيدراتي، املاح غيرضروري يا ويتامين ها به وجود خواهد آمد. مصرف چنين نوشيدني هايي، نه تنها براي عملکرد ورزشي يک ورزشکار مفيد نخواهد بود، بلکه موجب آسيب آن نيز خواهد شد.
ب- نوشيدني هاي ايزوتونيک: در تهيه ي اين نوع نوشيدني ها درصد مواد متشکله و ترکيبات به گونهاي در نظر گرفته مي شود که با ميزان اسمولاليتهي مايعات بدن برابر بوده و در نتيجه پس از مصرف ، آب و مواد مغذي موجود در آنها به سهولت جذب بدن ميشوند. بنابراين در واقع اين نوع نوشيدني ها ، بهترين و ايده آلترين انواع نوشيدني هاي ورزشي مي باشند. البته در حال حاضر اين محصولات در بازار کشورمان گستردگي زيادي ندارد و دسترسي به آنها چندان آسان نيست.