بدن انسان براي حفظ سلامتي خود همواره مقداري چربي به عنوان ذخيره انرژي در نقاط مختلف ذخيره ميكند و اگر اين چربيها به مدت طولاني، در بدن باقي بمانند ميتوانند به شكل فشرده درآيند و احتمال مورد استفاده قرار گرفتن آنها در بدن، كمتر مي شود.
بنابراين روزهداري حتي در كساني كه لاغر يا داراي وزن طبيعي هستند، به بدن اين فرصت را ميدهد تا اين چربيهاي قديمي را بسوزاند و پس از پايان دوره روزهداري، به جاي آنها چربي تازه جايگزين شود.
همچنين در اين ماه، براي افرادي كه چربي بيش از حدي را در بدن خود ذخيره کرده اند، فرصت مغتنمي فراهم ميشود تا مقداري از آنها را براي توليد انرژي به مصرف برسانند و از اضافه وزن خود بكاهند.
بسياري از افراد با فرارسيدن ماه رمضان، سوالات فراواني در خصوص نحوه تناول غذا در وعدههاي سحر و افطار برايشان پيش ميآيد كه با حرفهاي ضد و نقيضي كه از اطراف به گوششان ميرسد، سرگردان ميمانند كه بالاخره چطور و چگونه بايد روزه خود را افطار كنند و در سحرگاه بايستي چه غذاهايي را مصرف كنند.
و بهتر است در وعده سحر، غذاهايي سبك و حتي الامكان كمچرب همچون نان، پنير، طالبي و ... خورد، ولي بايد خاطرنشان كرد كه خوردن غذاهاي حاضري براي كودكان خوب نيست و نميتواند انرژي روزانه ي آنها را تامين كند. پس بهتر است در وعده سحر آنها غذاهاي كم چربي همچون برنج و خورش نيز جاي گيرد.
غذاهاي پرچرب ميتوانند در طول روز باعث تشنگي افراد شوند. به همين دليل خوردن «كله پاچه و غذاهاي سرخ شده» اصولا توصيه نميشود و لازم است به جاي اين نوع غذاها، در وعده سحر از سبزيجات و ماست استفاده کرد تا زمان گرسنگي به تعويق بيفتد.
چگونه روزه خود را افطار كنيم؟
آش و سوپ رقيق و حليمي كه در آنها از مقدار كمي سرخكردني استفاده شده باشد، بهترين غذا براي افطار است. دكتر درستي با ا بهتر است روزهداران پس از صرف آب جوش و خرما، خوردن شير گرم و مقداري نان به همراه پنير و سبزي را فراموش نكنند.
وي در خصوص روزهداري در ماههاي تابستان ميافزايد: از آنجا که در ايام تابستان اذان مغرب دير داده ميشود (طول شب ها کوتاه است)، بهتر است روزهداران عزيز بلافاصله پس از صرف افطاري سبك، اقدام به صرف شام خود كه حاوي برنج، خورش، سالاد و ماست است، كنند (يعني افطار و شام خود را يکجا بخورند) و تا هنگام خواب از نوشيدن 2 ليوان چاي کم رنگ، يك ليوان شير، کمي بيسكويت، خرما و ميوه دريغ نكنند.
دكتر درستي در ادامه ابراز ميكند: روزه داران بايستي توجه داشته باشند كه نحوه صرف افطار در فصول سرد سال تغيير ميكند و روزه داران پس از صرف افطاري سبك (نان، پنير، سبزي و...) بعد از اذان مغرب در ساعات 17 تا 18، بايستي در ساعات 20 تا 21 اقدام به صرف وعده شام كنند (يعني افطار و شام خود را جدا از هم بخورند)
روزه داري در كودكان
وي متذكر ميشود: در ايام روزه داري بايد به تغذيه كودكان 9 تا 12 ساله و نوجوانان بين 13 تا 18 ساله توجه خاصي شود، زيرا دريافت ناكافي مواد غذايي ميتواند به رشد و نمو آنها، لطمات جبرانناپذيري وارد كند.
نوجواناني كه دچار وقفه در رشد شوند، گاها با كوتاه ماندن قد ، لاغري يا چاقي بيمارگونه مواجه ميشوند؛ ولي متاسفانه اختلالاتي كه در اثر توقف رشد در ساختمان دستگاههاي بدني آنها اتفاق ميافتد، منجر به ضعف و دردهاي بدني (به ويژه سردردهاي مزمن)، بيماريهاي زنان ، سقط و زايمان زودرس ، مرده زايي، خونريزيهاي غيرطبيعي و ... ميشود، لذا ساده انديشي و بيتوجهي به وضع تغذيه كودكان و خردسالان به هيچ وجه جايز نيست.
دكتر درستي خاطرنشان ميكند: بنابراين به دختران 9 تا 12 ساله و همچنين نوجواناني كه در معرض كمترين خطر سوءتغذيه قرار دارند و به تمام بيماران و حتي افراد به ظاهر سالمي كه روزه داري منجر به بروز علائم شديد بدني از جمله ضعف فراوان در آنها ميشود، توصيه ميشود با مشورت متخصص تغذيه و متخصصان ، اقدام به روزه داري كنند.
سحري را حذف نکنيد
روزه يکي از عبادات بسيار خوب اسلام است که علاوه بر فوايد فراوان روحي، در صورتي که درست اجرا شود، ميتواند سلامت جسمي فرد را نيز تضمين کند. ولي متاسفانه در برخي موارد به دليل عدم رعايت نکات کليدي در روزهداري، نه تنها افراد نميتوانند از مزاياي آن بهرهمند شوند، بلکه دچار مشکلات جانبي خواهند شد که چندان سودمند نيست.
يکي از نکاتي که روزهداران بايد به آن دقت کنند اين است که هرگز وعده سحري را حذف نکنند، زيرا اين مساله به خصوص براي افرادي که فعاليت ذهني دارند (دانش آموزان) و يا کارگراني که فعاليت بدني زيادي دارند بسيار حائز اهميت است.
علاوه بر آن به دليل فاصله زماني بين وعده سحري و افطار و براي جلوگيري از گرسنگي و تشنگي در طول روز بهتر است از تمام گروههاي غذايي در وعده سحري استفاده شود:
مصرف ميوه و سبزي تازه، علاوه بر تامين ويتامينها و مواد مغذي، مقدار فيبر بالايي را نيز به بدن ميرساند که هم از يبوست جلوگيري ميکند و هم قسمتي از آب مورد نياز بدن را نيز تامين ميکنند.
بهتر است در وعده سحر از مواد حاوي کلسيم مثل پنير و شير استفاده شود. نانهاي سبوسدار نيز گزينه بسيار مناسبي براي وعده سحري هستند.
در وعده سحر ميتوان سالادي متشکل از سبزيهاي برگ سبز (کاهو، خيار و سبزيهاي معطر) به همراه مواد غذايي حاوي ويتامين C نظير گوجه فرنگي، فلفل دلمه، ليمو ترش و همچنين هويج رنده شده يا جوانه گندم به همراه 1 يا 2 عدد گردو يا اندکي روغن زيتون استفاده کرد.
مصرف بيش از حد زولبيا و باميه و مواد غذايي شيرين در فاصله کمي، روزه دار را گرسنه ميکنند، زيرا قندهاي ساده اي که دراين مواد وجود دارند، سريعتر وارد جريان خون مي شوند و با تحريک ترشح انسولين(هورمون کاهش دهنده ي قند خون که از لوزالمعده ترشح مي شود)، قند خون را پس از مدتي کاهش ميدهند.
در وعده سحر استفاده از غلات و حبوبات نيز سودمند است؛ مثلاً مصرف عدسي به همراه روغن زيتون، گلپر و ليمو ترش گزينه بسيار مناسبي است، البته به شرطي که از مشکلات گوارشي رنج نبريد و اکيداً توصيه مي شود که حتماً حبوبات را قبل از مصرف دو بار خيس کرده و آب آن را عوض کنيد و پس از صرف چنين غذاهايي بهتر است يک استکان کوچک عرق نعناع يا عرق رازيانه مصرف کنيد.
همچنين نوشيدن مقدار زياد چاي در وعده سحري از ترس تشنگي به هيچ وجه توصيه نميشود، زيرا زياد نوشيدن چاي موجب افزايش دفع ادرار و از دست رفتن املاح معدني بدن ميشود. براي جلوگيري از بروز تشنگي، مصرف آب، چاي کمرنگ، آب ميوه، ميوهها و سبزيهاي آب دار، شيرکمچرب و ... به خصوص در افراد مسني که روزه ميگيرند بسيار اهميت دارد.
در خاتمه بهتر است ذکر کنيم که چنانچه روزهداري بر اساس اصول کلي بهداشتي انجام شود، باعث ايجاد تعادل در چربيهاي خون، کاهش وزن اضافي، دفع سموم بدن و تعديل فشار خون ميگردد و در کل وضعيت سلامت افراد بهبود چشمگيري خواهد يافت.
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید