پرسش . ميزان سنجش اعمال در قيامت چيست؟
پاسخ: در مورد چگونگي ميزان اعمال مطالب زيادي گفته شده است: بعضي گفته اند: در روز قيامت ترازويي نصب ميشود كه داراي دو كفه است: يكي مخصوص اعمال خير و ديگري مخصوص اعمال شر ميباشد. (كشف المراد، ص 425.) در قرآن آمده است: « و الوزن يومئذ الحق» در روايات فراواني ميزان اعمال اميرالمومنين و ديگر ائمه عليهم السلام معرفي شده و در برخي از روايات ميزان عدل دانسته شده است. (تفسير نور الثقلين ج 2 ص 5 .)
در روايتي نيز آمده است كه خداوند ميزان را به داوود نشان داد و هر كفه آن به اندازه فاصل بين مشرق و مغرب بود. حال كداميك از ديدگاههاي فوق را ميتوان پذيرفت؟ پاسخ آن است كه ميزان يعني وسيله سنجش. بديهي است كه ميزان سنجش هر چيزي بر حسب خود آن ميباشد؛ مثلا پارچه با متر، شير با ليتر، گندم به كيلو يا تن و... و نميتوان هيچ يك از اين اشياء را با ميزان ديگري سنجيد. در اين صورت عمل نيز با ميزان سنجشي از جنس خود سنجيده ميشود. اعمال انسان همچون گندم و برنج نيست كه بتوان با معيار كيلو يا تن و توسط ترازوهاي معمولي سنجيد؛ بلكه تنها ميتوان آن را با معياري از جنس خود آن سنجيد. يعني با اعمال انسانهاي ديگر و از طرفي ميزان و معيار سنجش بايد سالم و بيعيب و دقيق باشد و چنين اعمال تنها براي معصومين متصور است. بنابراين معيار و ميزان و وسيلهاي كه ميتوان توسط آن اعمال انسانها را ارزيابي كرد و سنجيد اعمال و رفتار پيامبران و ائمه(ع) ميباشد و اين مطلب همان است كه در روايات به آن اشاره شده است.
امام صادق عليه السلام در پاسخ شخصي كه از مفهوم «موازين» در آيه 47 سوره انبيا پرسيد فرمود: «هم الانبيا و الاوصياء عليهم السلام» (اصول كافي ج 1 ص 419.) در يكي از زيارتهاي اميرالمومنين عليه السلام ميخوانيم: السلام علي ميزان الاعمال مفاتيح الجنان زيارت اول از زيارات مطلقه اميرالمومنين عليه السلام. . اما در مورد رواياتي كه ميزان را عدل معرفي ميكند نيز بايد توجه كرد كه اعمال و رفتار معصومين دقيقا منطبق بر عدل است. به عبارت ديگر مصداق بارز و مظهر كامل عدل از نوع اعمال همان اعمال معصومين است. بنابراين ميزان اعمال عدل است. چنانكه قرآن نيز اصطلاح «موازين القسط» را در آيه 47 انبيا به كار برده است.
و از طرفي نظام آفرينش و قوام خلقت در زمين وآسمانها عدل است. از پيامبر(ص) نقل شده است: « بالعدل قامت السموات و الارض» (تفسير صافي: ذيل آيه 7 الرحمن.) پس ميزان اعمال كه عدل باشد، زمين و آسمانها را پر كرده و به آنها قوام بخشيده است و تجلي اين ميزان و مظهر عدل الهي پيامبران و اوصياء آنها ميباشند. از آنچه گذشت نتيجه گرفته ميشود كه هر چه اعمال و رفتار و مكتسبات و ملكات نفساني ما به اعمال اولياء اللّه نزديكتر و به آنها شباهت بيشتري داشته باشد ميزان اعمال ما سنگينتر و اعمال ما به صواب نزديكتر و داراي ثواب بيشتري خواهد بود.
در روايات نمونه هايي از آنچه كه باعث ارزشمندي و سنگيني ميزان اعمال باشد اين گونه آمده است: شهادتين، ( نور الثقلين ج 5 ص 659 ح 8 )صلوات بر محمد و آل محمد (اصول كافي ج 2 ص 494.) ، بعضي اذكار همچون الحمد اللّه و سبحان اللّه و اللّه اكبر و لا اله الا اللّه (همان ص 547 ، حديث 5 . ) و حسن خلق (سنن ترمذي ج 4 ص 363 حديث 2003 .)
در اينجا نيز روشن است كه حقيقت و باطن اين امور اهل بيت(ع) ميباشند. چنانكه اوج اين اشيا و عاليترين حد آنها به صورت صد در صد تنها در اولياء اللّه مشاهده ميشود.
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید