زعفران Saffron
نام علمي Crocus sativus
گياه شناسي
زعفران گياهي است با ارتفاع تقريبا 30 سانتيمتر كه داراي برگهاي دراز و سبز مانند تره است . ساقه زير زميني آن از دو پياز تشكيل مي شود . اين پيازها سخت و مدور و گوشتدار و پوشيده از غشاء هاي نازك قهوه اي رنگ مي باشد . گلهاي زعفران ارغواني ، منظم و شامل لوله اي دراز است كه به سه گلبرگ و كاسبرگ منتهي مي شود .
زعفران خيلي مرغوب قسمت كلاله گل يعني قسمت انتهايي خامه است و ميله خامه ، زعفران درجه دو و نامرغوب را تشكيل مي دهد .
برداشت زعفران بدين ترتيب است كه قسمت كلاله هر گل را بر ميدارند و بين كاغذ قرار مي دهند تا خشك شود و سپس بسته بندي مي كنند . استاندارد زعفران كه در فرانسه صورت گرفته است اعلام مي دارد كه بايد 50 عدد از الياف زعفران بيشتر از0/277 گرم وزن داشته باشد و در صد رطوبت آن 13 درصد باشد . همچنين هر ميلي گرم آن بايد بتواند 700 سانتيمتر مكعب آب را بطور محسوس رنگي كند .
خواص داروئي:
زعفران از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است . مهمترين خاصيت زعفران كه از قديم الايام از آن استفاده مي شده است درمان افسردگي مي باشد . اين خاصيت مهم حتي در شعر شاعران نيز انعكاس يافته است . شاهد آن شعر خاقاني است كه مي گويد :
گر كسي را زعفران شايد فزايد گو فزاي
چون تو با غم خو گرفتي زعفران كس مخور
زعفران داراي بويي قوي و طعم تلخ مي باشد :
1)خوردن چاي زعفران باعث هضم غذا مي شود
2)اثر مسكن درد دارد
3) قاعده آور است .
4)باعث تحريك اعصاب مي شود
5)زعفران خون ساز است و گردش خون را آسان مي سازد
6)مصرف زعفران خونريزيهاي بعد از زايمان را از بين مي برد .
7)قواي جنسي را تقويت مي كند
8)كبد را تصفيه و قوي مي سازد
9)سرفه را رفع و اثر مفيد روي درمان برونشيت دارد
10)كليه و مثانه را پاك مي كند
11)آرام بخش و خواب آور است
12)زعفران ضد تشنج است
13)گاز معده را برطرف مي كند
14)ادرار آور است
15)و اگر بالاخره مي خواهيد هميشه شاد و خندان باشيد زعفران بخوريد
در غذاها به عنوان طعم دهنده و رنگ دهنده بسيار عالي به کار ميرود و مصارف درماني هم دارد .