برادرانم بيد خشت - ترنجبين - ون انگبين - شكر گز - و شكر تيغال و بيست انگبين ديگر مي باشند. ما جزو انگبين هاي دوايي هستيم و با انگبين هاي غذايي گز انگبين و گز علفي برادر ناتني مي باشيم و فرق ما بيشتر در خاصيت مسهلي ما است زيرا به مقدار زياد خاصيت اسهالي داريم ولي اسهال ما بدون اذيت و اضطراب است و پس از آنكه معده را پاك كرديم ، توليد يبوست نمي نماييم و بهترين مسهل براي اطفال و پيران سالخورده مي باشيم ، در گذشته ما قلم مهمي از صادرات ايران را تشكيل مي داديم ولي اكنون كمي از مصرف ما كم شده و كشورهاي ديگر بازار ما را گرفته اند!
((منج )) من از دسته سوم يعني ((ميكرومنج ))ها است ، در اثر خراش  وارده بر روي پوست برخي گياهان ميكرومنج من وارد عمل شده و مرا مي سازد - در خراسان و هرات مرا از گياهي به نام ((كاروان كش )) مي گيرند و نوع عالي من است . به اين گياه ((كشيرو)) نيز مي گويند، ولي در شهرهاي ديگر ايران ، نوع ديگر من از گياه ((كپ شير)) به عمل مي آيد. اين گياه در كرج - ارنگه - آذربايجان - اروميه - صائين قلعه - زنجان - رودبار و بلوچستان مي رويد، ولي در همه جا شير خشت نمي دهد و علت آن عدم وجود ((ميكرومنج )) در آن نواحي است ، محصول من در سال هاي خشك بيشتر از سال هاي باراني است . حال اجازه بفرماييد ساير برادران خود را معرفي كنم و بعد خواص مشترك خود را براي شما شرح دهيم .
بيد خشت
انگبين من از گياهي از خانواده ي بيد بدست مي آيد. اين بيد در مازندران به نام نك در رامسر و تنكابن فوكا و در گيلان ويدار نام دارد.
اين بيد در جوستان طالقان ، نزديك تبريز و در جنوب ايران كوه هاي اطراف شيراز مي رويد، پزشكان قديم ايران انگبين مرا خنك ترين و بهترين نوع انگبين مي دانستند.
ترنجبين
اسم من در اصل ترانگبين بوده ولي اعراب آنرا ترنجبين كردند. در اروپا به نام مان ايران معروف مي باشم ، مرا از خارشتر مي گيرند. همان بته اي كه در شب چهارشنبه سوري به شهرها مي آورند و آتش مي زنند و شما از روي آن مي پريد. در اكثر نقاط ايران مي رويم ولي در همه جا ترنجبين نمي دهم چون منجك من در همه جا نيست . من علاوه بر خواص طبي و درماني براي شيرين كردن داروها به مراتب بهتر از قند مي باشم .
شكر تيغال
گياه من تيغي است از خانواده خارخاسك ، به نام تيغال و تيهال ، و منجك آن از دسته ي قاب بالان است ، به نام خز و كك . طرز ساختمان من با ساير انگبين ها فرق دارد، زيرا خز و كك مرا براي تغذيه خود نمي سازد، بلكه براي حفظ نوزاد خود نيكنوش گياهان را گرفته ، و آنرا به صورت انگبين در آورده ، و مانند پيه دور تخمها و نوزاد خود مي بندد و پس از چندي كه نوزاد بالغ شد، پيله را سوراخ كرده از آن خارج مي شود. تركيبات اين پيله عبارتند از سلولز - نشاسته و قندي به نام تره هالز - در آن يك ماده ي ضد حساسيت نيز وجود دارد. و به همين جهت است كه بعضي از بيماراني كه مبتلا به تنگ نفس مي باشند، از جوشانده ي من بهره مند مي گردند. من مانند ساير انگبين ها ملين بوده و دستگاه گوارش را منظم مي نمايم . به گياه من اعراب ((رعي الايل )) و ((شوك الجمال )) - ((شوك الجمل )) - ((شكر تيار)) هم ميگويند. جهت سرفه و سوزش مري توصيه شده ام - صدا را زياد مي كنم و خشكي گلو را برطرف كرده ، نرم مي نمايم . زياده روي در خوردن من توليد قي مي نمايد و مقدار خوراك من تا هجده گرم مي باشد. صاحب كتاب اختيارات مرا اشتباها ((سكرالعشر)) دانسته است و من غير از آن مي باشم !
خواص مشترك انگبينها
حال كه مختصري از خواص چند تن از ما خانواده را دانستيد، اجازه بفرماييد خواص مشترك خودمان را كه مخصوص تمام انگبين هاي غذايي و دوايي مي باشند شرح دهم .
از نظر كلي ما انگبين ها همان شراب رنگارنگ هستيم كه در سوره ي نحل به آن اشاره شده است . زيرا چهل تا پنجاه درصد از تركيب ما يك ماده ي شيرين است كه در شيمي به آن مانيت مي گويند. اين ماده گرچه به ظاهر نوعي قند است ، ولي از نظر علمي نوعي الكل شناخته شده است . الكلي كه در اصل مايع نيست و مستي نمي آورد، مايعي است مفيد كه چون وارد دهان شود، آنرا خنك مي كند و عطش را برطرف مي سازد.
نيكنوشي است كه شفا را در بردارد و هر دارويي با آن همراه شود اثرش چندين برابر مي شود.
ما مثل ساير الكل ها خاصيت ضدعفوني كننده داريم و ميكربها را از بين مي بريم و با اين حال هيچگونه ضرر و حساسيت نداريم . ما به مقدار كم ملين و به مقدار زياد مسهل هستيم ، و اسهال ما با ساير مسهل ها فرق دارد. پس از آنكه معده را پاك كرديم ، ايجاد يبوست نمي نماييم . ضمنا صفرا و اخلاط سوخته را دفع مي نماييم . مقوي كبد، معده و روده ها هستيم . حرارت و التهابات دروني راتسكين مي دهيم و غم و غصه را برطرف مي سازيم . سينه و گلو را نرم كرده ، سرفه را تسكين مي دهيم . اگر مبتلا به نزله و سرفه نيستيد، بهتر است ما را همراه با گلاب يا هل ميل نماييد. چه در اين صورت مفيدتر مي باشيم . مبتلايان به حصبه و ساير امراض عفوني روده اي كه احتياج به تبريد دارند، و هندوانه به علت داشتن نفخ براي روده ي آن ها خوب نيست ، مي توانند آب هندوانه را گرفته و همراه با ما نوش نمايند، و ما همگي مخلوط با آب جوشانده ي جو (ماءالشعير) مسهل خوبي براي مبتلايان به تب هاي حاد هستيم ، اطفال و سالخوردگان مسهلي مناسب تر از ما ندارند. ضماد ما ضدعفوني كننده پوست بوده ، رنگ چهره را باز مي نمايد. اگر شير نجوشيده را با ما مخلوط و شيرين كنيد و آنرا به صورت بماليد جهت طراوات گونه بسيار مؤ ثر مي باشند. اگر دم كرده ي زيره را با ما شيرين كرده و بنوشيد قرقر شكم را از بين مي بريم . اگر شير تازه دوشيده را با ما شيرين كرده ميل نماييد، شهوت را تقويت مي كنيم ، و بدن را گرم مي نماييم . در تب هاي حاد، آبله مرغان و انواع حصبه و اسهال خوني و بواسير و پيدا شدن خون در ادرار، از خوردن ترنجبين خودداري كرده ، و به جاي آن شير خشت يا بيد خشت ميل نماييد زيرا در بين ما تنها ترنجبين است ، كه توليد صفرا مي كند. ما همه داراي ويتامين هاي مختلف ، مخصوصا ويتامين ((D)) هستيم و املاح زياد مخصوصا كلسيم داريم و به همين جهت است كه براي معالجه و پيشگيري نرمي استخوان اثري نيكو و مؤ ثر داريم . اين شيرين كردن داروها حتما از ما استفاده كنيد، زيرا به علت داشتن اشعه راديواكتيو، اثر داروها را چند برابر مي نماييم . شيريني ما نه تنها براي دندان مضر نيست ، بلكه از كرم خوردن و پوسيدگي آن جلوگيري مي نمايد. در فصل زمستان صبحانه يك ليوان شير كه با ترنجبين شيرين شده باشد اضافه كنيد، از عوارض آن روي كبد جلوگيري كرده ايد.