پژوهشگران دانشکده مهندسی پزشکی دانشگاه صنعتی امیرکبیر با استفاده از ویژگی‌های الکتریکی سلول‌ها، موفق به تکثیر و نگهداری سلول‌های کبدی در محیط آزمایشگاهی به مدت سه هفته شدند.

 آرمین طهماسبی راد، پژوهشگر طرح، بازسازی سلول‌ها و بافت­‌های بدن به روش مهندسی بافت را در مقایسه با کارگذاری ایمپلنت‌ها و استفاده از دستگاه­های دیالیزی و کبد مصنوعی، روشی بهتر و مناسب تر برای بدن ذکر کرد.

وی تصریح کرد: مهندسی بافت، در واقع ترمیم بافت­های آسیب دیده به کمک سازه‌های مهندسی طراحی شده است که در نهایت منجر به تشکیل کامل بافت از دست رفته می­‌شود. بنابراین اگر بتوانیم جهت ترمیم آسیب‌های بافتی از سلول های خود بدن استفاده کنیم، علاوه بر آن که عملکرد حقیقی ارگان آسیب دیده بازخواهد گشت، در عین حال عوارض جانبی ناشی از کبدهای مصنوعی را نیز شاهد نخواهیم بود.

وی با اشاره به این که برخی مراکز پژوهشی معتبر دنیا در سال­های اخیر به مهندسی بافت به عنوان راهکار جدیدی برای درمان بیماری­ها روی آورده­‌اند، افزود: در این طرح علاوه بر روش­های متداول مهندسی بافت کبد، برای نخستین بار با استفاده از رفتار الکتریکی سلول­ها، آنها به صورت آزمایشگاهی تکثیر شدند.

طهماسبی راد تصریح کرد: سلول‌ها با پیام‌های الکتریکی­ که می فرستند، سلول های مجاور را از تکثیر و سلامت خود باخبر می کنند. لذا با کمک تهییج سلول­ها و تهیه بستر مناسب برای ارتباط الکتریکی بیشتر مابین آنها، این خود سلول­ها هستند که موتو محرکی برای رشد سایر سلول­های درکنار خود می گردند.

وی گفت: با توجه به این ویژگی ما در ساخت داربست سلولی اسفنجی از نوعی پلیمر رسانای الکتریکی استفاده کردیم.

این محقق افزود: از آنجا که بافت کبد 10 برابر بافت های دیگر غذا و اکسیژن مصرف می کند و بیش از 110 عملکرد مختلف را در بدن بر عهده دارد، در حالی که بهترین کبدهای مصنوعی و دستگاه­های جایگزین کبدی کمتر از پنج مورد از این وظابف را می­‌توانند به انجام رسانند، داربست سلولی در صورتی که بتواند کبد طبیعی را در بدن بیمار ایجاد کند، می‌تواند تحول شگرفی در درمان بیماران به وجود آورد.

وی تصریح کرد: در این پ‍ژوهش از مواد گوناگونی همچون کلاژن، ژلاتین، کیتوسان و هیالورونیک اسید در کنار نوعی پلیمر رسانا، به شکل هیدروژل در آمده و سلول های کبد انسانی از اهدا کننده بر روی آنها کشت شدند.

طهماسبی راد افزود: در حالیکه سلول های طبیعی به طور معمول نمی توانند بیش از چهار روز در خارج از بدن زنده بمانند، ما در این آزمایش موفق شدیم این سلول ها را 21 روز در محیط آزمایشگاهی زنده نگاه داشته و تکثیر آنان را به نحوی صورت دهیم که عملکرد کبدی را برآورده سازند.

براساس این گزارش داربست های به کار گرفته شده در این تحقیق زیست تخریب پذیر هستند و سلول ها به تدریج در حفرات آن رشد کرده و با تخریب داربست، ماده­‌ای که در داخل بدن قرار داده شده از بین رفته و‌ بافت ترمیم می شود.

این پژوهش در مراحل بعدی باید آزمون­های حیوانی و انسانی را برای رسیدن به محصول طی کند.