عربي من ((شجرالحر)) و حريطه است و بعضي از اعراب زالزالك گويند. در اطراف تهران به من سنجد تلخ ، در مازندران زيتون تلخ و شال سنجد - در گيلان زبيل آغاجي مي گويند. در كتب طبي قديم از من بنام آزاد درخت ذكر شده و فرنگي ها ((آزاد رخت )) گويند و اين همان نام اصيل ايراني است كه فرنگي ها با مختصر تغييري بكار برده اند. زادگاه اوليه ي من ايران است ، ولي امروزه در هندوستان - چين - اطراف درياي مديترانه و آمريكا كاشته مي شوم . ميوه ي من شبيه زالزالك درشت بوده و تلخ است . در آمريكا پوست - ريشه - برگ و ميوه مرا تحت نام ((موركوزا)) به عنوان ضد كرم تجويز مي نمايند و گوشت ميوه من مخلوط با پيه از قديم در ايران داروي مخصوص ضد كچلي بود كه آنرا روي پوست سر مالش مي دادند - از پوست درخت من در صنعت داروسازي يك ماده ي دارويي مي گيرند كه ضد كرم است . ميوه من لعابي دارد كه خاصيت آن مبهوت و حيران كردن است و به همين جهت در چين از آن جهت صيد ماهي استفاده مي كنند. برگ و درخت زنده من خاصيت ضد حشره دارد - در هندوستان از دانه هاي سخت ميوه ي من تسبيح درست مي كنند. و آنرا بالاي درب خانه هاي خود آويزان مي نمايند تا بيماري داخل خانه هاي آنها نشود. يكي از قهرمانان رمان معروف ويكتور هوگو گردن بندي از هسته ميوه ي من داشت .
گل من باز كننده ي دماغ است ، مخصوصا براي پيران و سرد مزاجان بوييدن آن سر درد را تسكين مي دهد و چون آب جوشانده برگ مرا در بيني بكشند، آنرا باز مي كنم . شستشو با آب جوشانده ي برگ و شاخه هاي من به تنهايي تسكين دهنده ي سر دردهاي مزمن است ، و گوشت ميوه و كوبيده ي برگ من چرك زخم ها را از بين مي برد. چكاندن آب جوشانده ي برگ من در گوش درد و رطوبت آنرا درمان مي كند. ضماد برگ من بر بالاي شكم ، قي را تسكين مي دهد و بر رووزير ناف كرم معده را مي كشد و خوردن عصاره برگ من مانع قي كردن و باز كننده ي گرفتگي معده است .
خوردن جوشانده ي برگ من سنگ ها را مي ريزاند و ادرار را زياد مي كند و خون منجمد در مثانه را خارج مي كند و سموم را دفع مي كند نوشيدن آب برگ تازه ي من با زنجبيل تازه درد رحم را ساكت مي كند و عدم نظم و خونريزي بيش از حد عادت ماهانه زنان را اصلاح مي نمايد و رحم را براي بارداري آماده مي سازد من براي برص و زخم هاي چركي و پليد مفيد مي باشم صاحب كتاب دستور الاطباء نوشته چون دوازده من ميوه و برگ رسيده و زرد شده ي مرا با شش من آب در خمره ريخته و سر آنرا به بندند و سه هفته در زمين خاك كنند و روزي يك مرتبه بر سر بمالند و هر سه روز يكبار به حمام بروند و بعد از حمام نيز دوباره بمالند و سر را با پارچه ي نازكي بپوشانند. زخم هاي آن از بين مي رود و سبب روييدن مو مي شود. اين مرهم ، كچلي و امراض جلدي را معالجه مي كند و باعث روييدن مو مي شود. من مضر معده بوده ، زياده روي در خوردن من باعث غش و قي صفراوي است .
من جذام - برجس - زخمهاي پليد را از بين مي برم و درد آنها را ساكت مي كنم و صاحب كتبا دستور الاطباء نوشته چون دوازده من ميوه و برگ رسيده و زرد شده ي مرا با شش من آب در خمره ريخته و سر آنرا ببندند و سه هفته در زمين خاك كنند و بعد تا شش ماه هر روز يك ليوان از آن بياشامند بهترين دوا براي بيماري جذام و پيسي است و بخور آن به تنهايي يا با برگ پنج انگشت درد را برطرف مي كند.