سوزن درماني متكي به اين اصل است كه نوعي ارتباط عصبي بين اندام‏هاي بدن و سطح خارجي بدن هست. آن گاه كه اندامي بيمار يا عضوي دردناك مي‏شود مكان‏هايي خاص روي سطح خارجي بدن يا به واقع زير پوست بدن كه آن‏ها را نقاط سوزني مي‏نامند حساس‏تر ميشوند‏. سوزن درماني آن نقاط سوزني را با سوزن‏هايي خاص تحريك مي‏كند و اين تحريك به شكلي صورت مي‏گيرد كه فعاليت آن نقاط را تعديل كند و از اين طريق اندام بيمار شده را شفا دهد، يا درد بيمار را تسكين دهد، يا او را بيهوش كند، يا آثار مطلوب ديگر توليد كند.
تاريخچه شکل گيري اين روش چيست؟
سوزن درماني بر اين اصل كار مي‏كند كه در همه بيماري‏ها، خواه جسمي يا ذهني - رواني، نقاطي حساس شده روي سطح بدن جلوه مي‏كنند و با بهبود يا درمان بيماري ناپديد مي‏شوند. اين نقاط حساس شده در بيماري را نقاط سوزني مي‏نامند.
اين روش چگونه عمل مي کند؟
... فشار بر نقاطي خاص از بدن با الگوهاي خاص درد پيوند دارد، و تحريك كوتاه و شديد آن نقاط با سوزن‏ها رهايي طويل مدت از درد توليد مي‏كند«.
مغز انسان در واكنش به سوزن درماني گروهي مواد طبيعي تسكين دهنده درد كه به آن‏ها اندورفين مي‏گويند توليد مي‏كند
يك بخش ديگر از طب سنتي چين كه جزيي از سوزن درماني است تشخيص نبض است. حس كردن نبض بيمار به واقع اساس تشخيص در همه رشته‏هاي طب سنتي چين است. عمل تشخيص نبض يا نبض‏گيري در طب سنتي چين چنان گسترده و حساس و دقيق است كه مي‏تواند حتي بيماري‏هاي پيشين شخص بيمار را صحيح بگويد
در نبض مچ دست يا رگ گردن شخص بيمار ممكن است تا چهارده نوع حالات متفاوت قابل حس كردن وجود داشته باشند، ولي بسياري از درمانگران سوزن درماني فكر مي‏كنند كه پنج يا شش نوع نبض متفاوت كل رقمي است كه در يك جلسه كوتاه معاينه مي‏توان يافت.
روش اجرا چگونه است؟
نقاط سوزني را معمولاً با سوزن‏هاي خاص تحريك مي‏كنند بيشتر درمانگران با تجربه چيني مي‏گويند كه بهترين نتايج درماني را تحريك سوزني توليد مي‏كند. متون كهن چيني حدود پنجاه راه گوناگون فرو كردن سوزن را شرح مي‏دهند، ولي آن گاه كه سوزن در نقطه صحيح فرو شده تنها شش اصل هستند كه در مؤثر بودن تحريك سوزني نقش دارند:
1- تيزي نوك سوزن
2- زاويه نفوذ سوزن
3- عمقي كه سوزن فرومي‏رود
4- مقدار حركت (لرزش) سوزن در نقطه
5- طول زماني كه سوزن در نقطه مي‏ماند
6- تعداد جلسات درمان
آن گاه كه درمانگر مكان نقطه را دقيقاً مشخص كرده است، او سوزن را در آن فرو مي‏كند و از چند ثانيه تا چند دقيقه در آن باقي مي‏گذارد
بيماري‏هاي شفاگير از سوزن درماني
اين روش براي رفع سنگ كليه يا آرتروز پيشرفته ،سردرد، بيماري‏هاي حاد دستگاه تنفس، روماتيسم حاد، مشكلات قاعدگي زنانه، مشكلات اندام‏هاي هضم غذا، اختلال‏هاي گوناگون دستگاه عصبي، و دردهاي گوناگون کاربرد دارد.اگر شرايط زيربنايي مولد علايم يك بيماري غيرقابل علاج باشند درمان سوزني او بي‏فايده خواهد بود.