گياه شناسي :
سياه دانه، شونيز بياباني، سياه تخمه گندم، حبه سودا، گيل نيک، علف چنگ، سياه دانه گندم، ارکل چمن اوتي
نام انگليسي: Corncockle - Common corncokle – wild sawager – bastard nigella
نام علمي: Agrostemma githago
خانواده: Caryophyllaceae

سياه دانه حاوي 30 تا40 درصد ماده روغني و 0.5 تا يک ونيم درصد اسانس با بوي نامطبوع و قندهاي مختلف ، مواد صنعتي و ساپونوئيدي است.
سياه دانه گرم و گياه سياه دانه علاوه برخواص درماني در بيماريهاي گوارشي ،تنفسي و کليوي داراي خواص ضد تشنجي است.
گياه سياه دانه به دل گياه سياه دانه به دليل داشتن ماده اي موسوم به تيمو کيتون در دانه هاي خود داراي اثر خود داراي اثرات ضدتشنجي است .نتايج آزمايشهاي مختلف به عمل آمده نشان داد که گياه سياه دانه مي تواند موجب تاخير در زمان شروع تشنج و کاهش مدت تشنج شود. همچنين از دانه هاي آن، اثر ضدتوموري و ضدباکتري نيز مشاهده شده و ممکن است اثر ضدنفخي آن مربوط به داشتن اثر ضدباکتريايي باشد.
بيماري نفخ ، بسيار شايع است بيشتر مردم جامعه به دليل بي توجهي و رعايت نکردن رژيم غذايي مناسب و زياده روي در غذا دچار آن مي شوند.
از اسانس سياه دانه، ماده اي به نام نيژلون استخراج مي شود دانه اين گياه اثر قاعده آور، ضد کرم ، مسهل و زياد کننده ترشحات شير دارد از دانه هاي آن براي مصارف مذکور و دفع گازهاي معده و بيماري هاي نزله اي دستگاه تنفسي استفاده مي شود
خواص سياه دانه از نظر احاديث :
از حضرت رضا (عليه السلام) نقل شده است که :
سياه دانه شفاي از هر دردي است به جز مرگ. بخصوص براي قرقرهاي شکم ( صداي شکم ) و درد شکم و خصوصا اگر با عسل خورده شود سودمند است و روايت شده که براي تب يک روز درميان و تب غالبه سه قاشق عسل و سياه دانه بخوريد زيرا اين دو نه به حرارت مايلند نه به برودت و نه به تبعها( صفرا ، سوداء ، بلغم و خون ) و شفاي اين دو در آنهاست
به صورت خام همراه با نان و غذا و عسل و روغن آن براي ضماد و چرب کردن مفيد است